Inflatsiyaga qarshi siyosat samaradorligini oshirishning jahon tajribasi

INFLATSIYAGA QARSHI SIYOSAT SAMARADORLIGINI OSHIRISHNING JAHON TAJRIBASI.


MUNDARIJA:


KIRISH ………………………………………………………………..…………3
I BOB IQTISODIYOTNI MODERNIZATSIYALASH SHAROITIDA INFLYATSIYANI YUZAGA KELISH SHAKLLARI VA UNI IJTIMOIY-IQTISODIY OQIBATLARINING NAZARIY ASOSLARI
1.1 Inflyatsiyaning mohiyati va uning yuzaga chiqish shakllari………………..5
1.2 Inflyatsiyaning iqtisodiy va ijtimoiy oqibatlari ………………….………..14
1.3 Inflyatsiyaning barqarorlashtirish usullari …………………………..……..16

II BOB IQTISODIYOTNI ERKINLASHTIRISH SHAROITIDA DAVLATNING INFLYATSIYA BO`YICHA MAKROIQTISODIY SIYOSATI VA UNI HISOB KITOB TIZIMINI BOSHQARISH YO`LLARINING TAHLILI

2.1 Davlatimizning pulning qadirsizlanishi va inflyatsiyaga qarshi siyosati…21
2.2 Mamlakatining moliya siyosati va inflyatsiya bo`yicha makroiqtisodiy tahlili va uni barataraf etish yo`llari………………………………………………..…28


III BOB DAVLAT MOLIYASINI BAQUVVATLASHTIRISHDA INFLYATSIYANI KAMAYTTIRISH SHAKLLARI CHORA TADBIRLARI
3.1 O`zbekiston respublikasining moliya siyosatini takomillashtirishdagi inflyatsiyaga qarshi istiqbollari ………………………………………………..41
3.2 Iqtisodiyotni barqarorlashtirishda pul - kredit inflyatsiyasining o`ziga xos xususiyatlari……………………………………………………………………..51


XULOSA VA TAKLIFLAR………………………………………………….…63
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI ……………………..…..65
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi. Iqtisodiyotimizning jahon xo`jalik va iqtisodiy-moliyaviy tizimiga integratsiyalashuv jarayoni tobora chuqurlashib borayotganini inobatga oladigan bo`lsak, jahon moliyaviy inqirozi, avvalo uning oqibatlari bizga ham salbiy ta`sir ko`rsatayotgani haqida gapirib o`tirishning hech qanday zarurati bo`lmasa kerak, deb o`ylayman.
Bunday ta`sir, avvalambor, umuman dunyo bozoridagi talab va narxlarning keskin tushib ketishida va tabiiyki, mamlakatimiz eksport qiladigan mahsulotlarning muhim turlariga nisbatan hamda eksportga yo`naltirilgan etakchi tarmoqlar va ular bilan bog`liq turdosh korxonalar faoliyatida namoyon bo`lmoqda. Bu esa, o`z navbatida, butun iqtisodiyotimizning mutanosib va samarali rivojlanishiga salbiy ta`sir ko`rsatmoqda, ko`zda tutilgan loyihalarni amalga oshirish, o`z oldimizga qo`ygan maqsadlarga erishish yo`lida ko`plab muammolarni tug`dirmoqda.
Albatta bozor iqtisodiyotiga o`tish sharoitidagi ijtimoiy iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishda davlat bosh islohotchilik rolini saqlab qolishi xurmatli prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tomonidan iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishning bosh printsiplaridan biri sifatida belgilab berilgan. Iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishda davlat bosh islohotchilik rolini o`ynashi, o`tish davri qiyinchiliklaridan aholini kam ta`minlangan qatlamlari uchun ijtimoiy himoya tizimlarini shakllantirish uchun zaruriy markazlashtirilgan pul fondlariga ehtiyoj sezadi. Prezidentimiz ma`ruzasida ta`kidlaganidek «Mamlakatimiz yalpi ichki mahsuloti 8 foizga o`sdi, sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi 8,8 foizga, qishloq xo`jaligi – 6,8 foizga, chakana savdo aylanmasi – 14,8 foizga oshdi.
Inflyatsiya darajasi prognoz ko`rsatkichidan past bo`ldi va 6,8 foizni tashkil etdi. O`tgan yil yakunlariga ko`ra, tashqi davlat qarzi yalpi ichki mahsulotga nisbatan 17 foizni, eksport hajmiga nisbatan qariyb 60 foizni tashkil etdi. Bu avvalambor xorijiy investitsiyalar va umuman, chetdan qarz olish masalasiga chuqur va har tomonlama puxta o`ylab yondashish natijasidir. 2020yilda iqtisodiyot sohasidagi soliq yuki 21,5 foizdan 20,5 foizga, jismoniy shaxslar uchun daromad solig`ining eng kam stavkasi 9 foizdan 8 foizga tushirilganiga qaramasdan, davlat byudjeti yalpi ichki mahsulotga nisbatan 0,3 foiz profitsit bilan bajarildi. Davlat byudjeti xarajatlari tarkibida ijtimoiy sohaga yo`naltirilgan xarajatlar yuqori darajada saqlanib qoldi va umumiy xarajatlarning 59,3 foizini tashkil etdi»¹.