Industrial iqtisodiyot

 
 
 
 
 
 
Qazib oluvchi 
103,1 
100,5 
107,3 
97,5 
97,4 
107,0 
Qayta ishlovchi 
110,1 
108,6 
108,1 
112,7 
110,7 
108,1 
Sanoat tarmoqlari 
bo‘yicha
1. Elektrenergetika 
102,7 
101,1 
103,0 
101,3 
102,2 
105,8 
2. Yonilg‘i sanoati 
104,1 
100,7 
104,8 
101,5 
98,0 
105,8 
3. Qora metallurgiya 
107,7 
105,8 
106,5 
102,8 
116,5 
103,4 
4. Rangli metallurgiya 
99,1 
102,5 
102,6 
103,5 
102,0 
103,4 
5. Kimyo va neft-kimyo 
sanoati 
117,1 
110,4 
106,8 
104,1 
104,5 
104,1 
6. Mashinasozlik va 
metallni qayta ishlash
112,8 
112,7 
113,9 
124,2 
114,7 
92,2 
7. O‘rmonchilik va 
yog‘ochni qayta ishlash
106,3 
112,2 
106,5 
123,4 
111,9 
133,0 
8. Qurilish materiallari 
105,8 
110,9 
113,0 
115,6 
107,8 
107,9 
9. Yengil sanoat 
117,9 
104,0 
112,9 
111,9 
115,4 
115,7 
10. Oziq-ovqat sanoati 
113,1 
113,5 
105,0 
109,3 
108,3 
117,3 
Bunday iqtisodiy o‘sishning asosiy omili davlatning o‘zi islohotlar 
strategiyasini 
sanoatlashtirish 
siyosati 
bilan 
muvofiqlashtirib 
olib 
borganidadir. Ana shunday siyosat olib borilishi munosabati bilan 1993 yilda 
u MDH davlatlari orasida o‘zining rivojlanishini qayta tiklagan, keyinchalik, 
1996 yilda, birinchi bo‘lib 1991 yil darajasidan ancha o‘zgan, 1999 yilda esa 
dastlabki (bazaviy) ishlab chiqarish hajmiga nisbatan 15 foizga o‘sgan 
yagona respublika bo‘lib qoldi. 
O‘zbekiston iqtisodiyotining ko‘rsatkichlari ijobiy bo‘lishining eng 
muhim sabablari – bu mavjud sanoat tarmoqlarining kerakli hajmda saqlab 
9
Muallif tomonidan quyidagi yordamida ishlab chiqilgan: Ўзбекистон Саноати. Статистик 
тўплам. Ўзбекистон Республикаси Давлат Статистика Қўмитаси. Тошкент 2014. Б.24-25; 
Ўзбекистон Саноати. Статистик тўплам. Ўзбекистон Республикаси Давлат Статистика 
Қўмитаси. Тошкент 2016. Б.25-26. 

---

21 
qolib, yangi tarmoqlarni yaratish strategiyasi bo‘ldi. Mustaqillikning birinchi 
yillaridanoq O‘zbekiston hukumati uchun real sektorni rivojlantirish ustuvor 
yo‘nalishlardan biri bo‘lib hisoblanadi. Respublikamizning o‘z-o‘zini 
yoqilg‘i-energetika mahsulotlari bilan ta’minlash siyosati (neft va neft 
mahsulotlari hamda gaz ishlab chiqarishning keskin o‘sishi), qo‘shimcha 
qiymat yaratuvchi (mashinasozlik, yog‘och va yog‘ochni qayta ishlash) 
sohalarining intensiv rivojlanishi bilan birgalikda olib borildi. Shu bilan 
birga, qurilish materiallari, yengil va oziq-ovqat sanoatlarining rivoji ham 
qayd etildi.
Umuman olganda, tarmoqlar bo‘yicha ishlab chiqarish tarkibida og‘ir 
sanoat 
(yonilg‘i-energetika 
majmuasi, 
mashinasozlik, 
metallurgiya) 
salmog‘ining oshishi yengil sanoat ulushi hisobiga bo‘lmoqda. Natijada, 
mustaqil iqtisodga xos bo‘lgan darajaga yaqinlashish yuz bermoqda va sobiq 
ittifoq 
mamlakatlarida 
qayta 
ixtisoslashuvdan 
paydo 
bo‘layotgan 
yetishmovchilik va tobelikning oldini olish ta’minlanmoqda. 
Ishlab chiqarishni diversifikatsiyalash va qo‘shimcha qiymat yaratuvchi 
sanoat 
tarmoqlarini 
rivojlantirishga 
qaratilgan 
iqtisodiy 
strategiya 
respublikaga yaxshi natijalar keltirmoqda. 
O‘zbekiston o‘zining oltini, paxta tolasi va ipagi, nefti va gazi, 
samolyot va avtomobillari, paxta terish mashinasi va paxtani qayta ishlash 
mashinalari bilan, ekskovator va kompressorlari, vino va konservalari hamda 
bir qator boshqa sanoat mahsulotlari bilan dunyoga mashhurdir. 
O‘zbekiston respublikasining industrial qiyofasini energetika, kon-
ruda, oltin qazib oluvchi, samolyotsozlik va avtomobilsozlik sanoatlari, 
elekrtotexnika va elektron sanoatlari, ko‘p tarmoqli mashinasozlik va qurilish 
materiallari sanoati belgilab bermoqda. 
1995-2013 yillarda sanoat mahsulotining ishlab chiqarish hajmi 3,7 
marotaba ko‘paydi. Bu davrda faqat miqdoriy o‘zgarishlargina emas, balki 
juda katta sifat o‘zgarishlari ham sodir bo‘ldi.
10