Industrial iqtisodiyot

Plastmassalar
– keng nomenklaturaga ega bo‘lgan sun’iy polimer 
mahsulotlar bo‘lib, ular sifat jihatdan tabiiy materiallar bilan tenglashibgina 
qolmay, balki ko‘p hollarda ulardan ustunlik ham qiladi
55
. Ular yuqori 
mustahkamlik, elektr o‘tkazmaslik, yengillik, qattiqlik, egiluvchanlik, 
tiniqlik, karroziyaga, kislotaga, issiqlikka chidamlilik, kam yediruvchanlik 
kabi sifatlarga ega va mexanik ishlashning turli usullariga yengil moslashadi. 
Mamlakatimiz plastmassalar ishlab chiqarish uchun keng xomashyo 
resurslariga ega, chunki plastmassalar uchun tabiiy va neft gazi, neftni qayta 
ishlash va koksokimyo sanoati chiqindilari, yog‘ochni kimyoviy ishlash 
mahsulotlari, yengil va oziq-ovqat sanoati va qishloq xo‘jaligining turli xil 
chiqindilari xomashyo bo‘lib xizmat qila oladi. 
Sintetik kauchuk
– rezina, rezina-texnika va uy-ro‘zg‘or buyumlari 
ishlab chiqarish uchun yagona xomashyodir. Sintetik kauchuk tabiiy 
kauchukka nisbatan o‘n minglab marotaba tezroq ishlab chiqariladi. Tabiiy 
kauchuk bir necha xususiyatga ega bo‘lsa, sintetik kauchuk behisob 
xususiyatlarga ega. Har biri bir necha markali bir necha tur kauchuklarga 
bo‘linadi. 
Sun’iy va sintetik tolalar sanoatning xomashyo bazasini kengaytirish 
bilan birga, turli texnik va kiyim-kechak gazlamalari, elektr izolatsiya 
materiallari, kabellar va kanatlar, baliq tutish to‘rlari va boshqa buyumlar 
ishlab chiqarishda keng qo‘llaniladi. 
Iqtisodiyotda sun’iy charm o‘rnini bosuvchi materiallar katta 
ahamiyatga egadir. Chunki poyafzal sanoatining o‘sish sur’atlarini amalga 
oshirish uchun tabiiy charm resurslari yetarli emas. Sun’iy charm va charm 
o‘rnini bosuvchi materiallardan poyafzalning ayrim detallarini tayyor holda 
ishlab chiqarishning mumkinligi poyafzal sanoatini avtomatlashtirish, ishlab 
chiqarish siklini qisqartirish, texnologik jarayonlarni takomillashtirish va 
natijada poyafzal sanoatining texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarini yaxshilash 
imkonini beradi.