Marketing turlari o ‘rtasida muayyan bog‘liqlik mavjud. U marketing jarayonlarini har tomonlama va aniq vaziyatda ko'rib chiqishga imkon beradi. Shuni hisobga olish kerakki, vazifalarni yechishda marketologlar bitta emas, balki turli xil marketing turlariga duch kelishlari mumkin. Talab holatiga qarab sakkizta vaziyatni
ajratib ko‘rsatish o ‘rinlidir. Ulardan har biriga marketingni boshqarish bo‘yicha aniq vazifa mos keladi.
О‘zgartiruvchi (konversion) marketing — salbiy talabning mavjudligiga bog'liq, bunda bozorning katta qismi mazkur tovar yoki xizmatni inkor qiladi. Shuning uchun mazkur holda o ‘zgartiruvchi marketingning vazifasi bo‘lib qandaydir mahsulotga nisbatan iste’molchilarning salbiy munosabatini ijobiy munosabatga yo‘naltirish, narxni pasaytirish va uni samaraliroq siljitish y o ‘li bilan
o'zgartirish hisoblanadi.
Xorijiy amaliyotda o'zgartiruvchi marketingni tamaki firmalari qo‘llaydilar, bunda davlatning sog‘liqni saqlash, ijtimoiy sug'urta idoralari va jamoatchilikning faol xatti-harakatlari natijasida chekuvchi laming soni keskin kamaymoqda. Mazkur holda marketingning vazifasi bo'lib talabning paydo boMishi va uni mahsulot taklifi darajasigacha ko‘tarishga yordam beradigan rejani ishlab chiqish hisoblanadi.
Rag‘batlantiruvchi marketingmuayyan tovar va xizmatlarga talabning yo‘qligi kuzatilishi bilan tavsiflanadi. Bu yerda iste’molchilarning ushbu tovarga nisbatan befarqligi yoki qiziqishi yo'qligi haqida gap boradi. Marketing vazifasi bo‘lib iste’molchilaming mahsulotga nisbatan befarqligini o'zgartirish uchun mahsulotga xos bo’lgan foydali tomonlarini iste'molchilaming ehtiyojlari va
manfaatlari bilan bog‘lash usullarini qidirib topish hisoblanadi.
Rag‘batlantiruvchi marketing quyidagi vaziyatlar sabablarining oldini olishga mo'ljallangan: iste’molchilar mahsulotning imkoniyatlarini umuman bilmasligi, to'siqlarni yo‘qotish va hokazo. Rag‘batlantiruvchi marketingning asosiy qurollari: reklamani kuchaytirish, narxlami keskin pasaytirish, siljitishning boshqa usullarini qo'llash.
Rivojlantiruvchi marketingxaridorlaming ko‘pchiligi mavjud mahsulotlardan qoniqmagan, lekin yashirin talab shaklidagi ehtiyoj mavjud bo'lgan paytda bo‘lishi mumkin (masalan, zararsiz sigaretalar, tejamliroq avtomobillarga talab). Mazkur holda aniq tovar yoki xizmat shaklida mavjud bo‘lmagan tovarga potensial talab mavjud bo'ladi.
Marketolog potensial talabni aniqlashni va bozomi rivojlantirish uchun kerakli yo‘nalishda hamma marketing vositalarini muvofiqlashtirishni bilishi kerak. Marketingning ta’sirchan qurollari sifatida yuzaga keladigan yangi ehtiyoj larga javob beradigan mahsulotlami ishlab chiqarish, ulami qondirishning sifat jihatdan
yangi bosqichiga chiqish, reklamadan foydalanish va aniq iste’molchilar guruhlariga mo‘ljallangan, o ‘ziga xos mahsulot imidjini yaratish.
Remarketing - bu pasayib boruvchi talab sharoitida ilgarigi marketing kompleksini qaytadan anglash asosida uni tiklash maqsadida qo'llanadigan marketing turi. Marketingning asosiy vazifasi talabni jonlantirishning yangi imkoniyatlarini axtarishdan iborat, ya’ni, tovarga yangi xususiyatlarni berish orqali tovarning hayotiy davrini uzaytirish, yangi bozorlarga kirib borish va hokazo.
Sinxromarketing - bu bozorning shunday vaziyatiki, unda talab vaqt jihatidan tovarlarni taklif qilish tuzilmasiga mos kelmaydigan mavsumiy yoki boshqa tebranishlar bilan xarakterlanadi. Bunda talab korxonaning ishlab chiqarish imkoniyatlaridan ancha ortiq bo'lishi mumkin yoki, aksincha, mazkur tovarni ishlab chiqarish hajmi bozor segmentining talablaridan ko‘proq bo'lishi mumkin. Masalan,
muzeylaming ish kunlarida kamroq mijozlarga ega bo‘lishi yoki shahar transporti xizmatlariga talab hatto kun davomida o ‘zgarib turishi mumkin. Kurort hududlari aniq ifodalangan mavsumiy tebranishlarga ega. Sinxromarketingda talab tebranishlarini silliqlashtirish (nomuntazam talab) egiluvchan narxlar, siljitish usullari va marketingning boshqa qurollari yordamida amalga oshirilishi mumkin.
Qo'llab-quvvatlovchi marketingto‘liq talabning mavjudligini xarakterlaydi, ya’ni bunda tovar va xizmatlarga talabning darajasi va tarkibi taklifning darajasi va tarkibiga to ‘la mos keladi. Bunday marketing turining vazifasi odatda, to ‘laqonli talab sharoitida uning darajasini iste’molchilarning istaklari tizimi va raqobatning
kuchayishini hisobga olgan holda saqlab turish hisoblanadi. Bu yerda marketolog birinchi navbatda savodli narx siyosatini o ’tkazishi, sotishning zaruriy hajmini saqlab turishi, sotish faoliyatini rag'batlantirish va o ‘zgaruvchan xarajatlar ustidan nazoratni amalga oshirish bilan bog‘liq b o ig an bir qator taktik tadbirlarga e’tibor
berishi kerak.
To‘laqonli marketingga eng yaxshi misol «Djeneral motors» kompaniyasining faoliyati bilan bog‘liq. 20-yillar o'rtalarida kompaniya «Ford» kompaniyasini orqada qoldirishga muvaffaq bo'ldi. Ushbu kompaniya o ‘rta amerikalik uchun narxlari past boigan, bir xil qora rangga bo‘yalgan «Т» ford modeliga o'zining zamonaviy, keng rang gammasida ishlab chiqilgan avtomobil modelini qarama-qarshi qo‘ydi.
Demarketing haddan tashqari katta talab sharoitida, ya’ni Tovar yoki xizmatga bo‘lgan talab taklifdan ancha katta bo’lgan holda qo’llanadi. Uning vazifasi salbiy bozor hodisalari, masalan, chayqovchilikni yo'qotish maqsadida talabni vaqtinchalik yoki doimiy pasaytirish usullarini topish hisoblanadi. Haddan tashqari talabni pasaytirish tovar yoki xizmatlar narxlarini oshirish, reklama kompaniyasini va sotilishlami rag‘batlantirishni to ‘xtatish orqali hal qilinishi mumkin.
