Ilmiy-metodik jurnali scientific-methodical journal ministry of public education of the

MAKTABGAChA TA’LIMGA VARIATIV YONDAShUV –
MAKTABGAChA TA’LIM TIZIMI SIFAT KO‘RSATKIChIDIR
Nafisa ABDULLAYЕVA,
Nizomiy nomidagi tDPU mustaqil tadqiqotchisi
Annotatsiya

---

90
“XALQ TA’LIMI” ilmiy-metodik jurnali. 2018. № 3.   www.xtjurnali.zn.uz
Albatta, maktabgacha ta’lim tizimini rivojlantirish, avvalambor, ta’lim jarayonini sifat 
jihatidan  o‘zgarishlarga  olib  keluvchi  innovatsiyalarni  rivojlantirishga  bog‘liq.  Biz  taklif 
etayotgan  tizimda  birinchi  navbatda  jamiyat,  ota-onalarning  maktabgacha  ta’limning 
yangi shakllari bo‘yicha talablari qondiriladi. 
Qolaversa, ta’lim tizimida olib borilayotgan demokratlashtirish, liberallashtirish ja-
rayonlari, ta’limning variativligi, innovatsion jarayonlar maktabgacha ta’lim muassasasi 
va barcha ijtimoiy institutlar (eng avvalo, oila) o‘rtasida hamkorlikdagi, muvofiqlashgan 
faoliyatga xizmat qiladi.
tadqiqotimiz mavzusining dolzarbligi bugungi kunda maktabgacha ta’lim sohasida-
gi tub o‘zgarishlar zamirida o‘zini aksini topmoqda. 
ta’lim paradigmasining o‘zgarishi, ya’ni ta’limni unifikatsiyalash g‘oyasidan ta’limni 
variativlashtirish g‘oyasiga o‘tilishidir.
variativlik – bu maktabgacha ta’lim tizimi sifat ko‘rsatkichidir. U maktabgacha ta’lim 
tizimi iste’molchilarining (ota-onalar, bolalar) maktabgacha ta’limga bo‘lgan ehtiyojlari va 
imkoniyatlari asosida ularga tanlov asosida ta’lim dasturlari variantlari va/yoki alohida 
ta’lim xizmatlari turlarini taqdim etish xususiyati bilan xarakterlanadi.
Bugungi kunda oldimizda turgan eng dolzarb vazifa maktabgacha ta’lim tizimi is-
te’molchilarining, eng avvalo, bolalarning havaslari, ishtiyoqlari, moyilliklari, qobiliyatlari, 
layoqatlari, tafakkurlari, tayyorgarligi va qiziqishlari inobatga olingan maktabgacha ta’lim 
dasturlarini ishlab chiqishdir. Bu esa o‘z navbatida maktabgacha ta’limning variativ tizimi 
modelini amaliyotga tatbiq qilinganligining mantiqiy yakuni hisoblanadi.