Ilmiy maktablar

O. Greznyova ilmiy maktabning quyidagi tasnifini taklif qilgan:

• O. Greznyova ilmiy maktabning quyidagi tasnifini taklif qilgan:
• 1. Ilmiy maktab vakillari o‘rtasidagi aloqalarning turiga ko‘ra: ilmiy oqim, ilmiy guruh, ko‘z ilg‘amas muassasa;
• 2. Ilmiy g‘oya statusiga ko‘ra: eksperimental, nazariy;
• 3. Tadqiq qilinayotgan fan sohasi qamroviga ko‘ra: tor sohada, keng qamrovli;
• 4. Yaratilayotgan bilimlarning funksional yo‘nalishiga ko‘ra 2 ga ajratiladi:
• a) Fundamental b) Amaliy;
• 5.O‘quvchilar(talabalar) faoliyatini tashkil qilish shakliga ko‘ra: ilmiy-tadqiqot ishlarini tashkil qilishning individual yoki jamoaviy shakliga asoslangan;
• 6. Avlodlar o‘rtasidagi aloqa tavsifiga ko‘ra: bir sathli, ko‘p sathli;
• 7. Institualizatsiya shakliga ko‘ra: norasmiy, to‘garaklar, institual;
• 8. Lokatsiya darajasiga ko‘ra: milliy, lokal, shaxsiy.

• ilmiy maktab yetakchisi ilmiy jamoatchilik tomonidan keng e’tirof etilgan bo‘lishi;
• sohada qabul qilingan va amalda bo‘lgan mavjud yondoshuvlardan farq qiluvchi, o‘ziga xos yondoshuvga egalik qilishi;

- soha faniga bo‘lgan qiziqishning maqolalar, seminarlar va konferensiyalar asosida doimiy ravishda qo‘llab-quvvatlab turilishi.

• Ilmiy maktablarning mavjud bo‘lishdagi rasmiy shartlar qatorida quyidagilar qayd etilishi mumkin:

Ilmiy maktablarni tan olinishi nuqtai nazardan Markaziy Osiyo misolida quyidagi tiplarga ajratish imkoni ham bor:

• -dunyo sivilizatsiyasida tan olingan ilmiy maktablar. Bunga Muhammad ibn Muso al-Xorazmiy, Al-Farg‘oniy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Abu Nasr Forobiy, Mirzo Ulug‘bek va boshqa allomalar asos solgan maktablar taalluqlidir;
• - mamlakatimizda tan olingan ilmiy maktablar. Bunga T.N.Qori Niyoziy, Y. To‘raqulov, Ibrohim Mo‘minov, Y. G‘ulomov, P. Habibullaev, Siddiq Rajabov, Shavkat Olimov, N. M. Mallayev, Yunus Rajabiy kabi olimlar maktablari kiradi;
• - muayyan oliy ta’lim muassasasida e’tirof etiladigan ilmiy maktablar. Toshkent davlat pedagogika universitetida 2014 yilda o‘z ilmiy maktabi mavjudligi haqida ma’lum qilgan 33 ta ilmiy jamoa mavjud edi. Ulardan 11 tasi kafedralar, kafedralararo uyushma – 1, fakultetlararo uyushma – 1, OTM ta’limiy uyushmasi
• – 6; boshqa uyushmalar – Boshqa uyushmalar deganda kafedralar va ilmiy loyihalar bo‘yicha ijodiy jamoalar, ilmiy laboratoriyalar, mutaxassislar va olimlarnining jamoatchilik birlashmalari nazarda tutiladi. Ilmiy maktablarni yana “Tan olingan ilmiy maktablar”, “Taniqli ilmiy maktablar”, “Rivojlanib kelayotgan ilmiy maktablar”, “Shakllanayotgan ilmiy maktablar” dan iborat darajalarga ajratish mumkin.