Илмий-тадқИҚот усуллари

ИЛМИЙ-ТАДҚИҚОТ УСУЛЛАРИ

“Илмий тадқиқот методологияси” фани

Ганиев А.А.

ИЛМИЙ-ТАДҚИҚОТ УСУЛЛАРИ

• Илмий – тадқиқот усулларининг туркумланиши.
• Назарий тадқиқот усуллари
• Эмпирик тадқиқот усуллари

Илмий – тадқиқод усулларининг туркумланиши

Маълумки, тадқиқотли ёндашуви теварак дунёни билиш усулларидан бири хисобланади. Ва билишнинг бу усули, авваламбор, инсоннинг интеллектуал фаолияти билан боғлиқ. Бу боғлиқлик, мактаб ва тадкикот амалиёти учун ута муҳимдир. Бу ерда, одатда, тадқиқот ишларига жалб этиш мотивациядан бошланади. Айнан шу босқичда ҳар бир иштирокчи келгуси фаолиятининг аниқ натижаларини кўриши керак.

Илмий-тадқиқот фаолиятига қўшилишда талабалар узига хос зинапоядан кўтарилишлари керак. Босқичма-босқич катта ва жиддий натижаларга олиб келади. Илмий-тадқиқот ишларини бошлашдан олдин, сиз мавжуд илмий тадқиқот усуллари билан танишиш керак

МEТОД (юнонча. metods - тадқиқот ёки билиш йули, назария, ўқитиш усули) - билиш йули; илмий билимларни қуриш ва асослаш усули; унинг ердамиди фан предмети англаб олинадиган билиш усули.

Илмий тадқиқот усулларини туркумланиши

Усул умумий концепциядан ва тадқиқот стратегиясидан хосиласидир. Излашнинг ҳар бир босқичида усулларни танлаш, уларни бирлаштириш усулларини, шунингдек, мисоллар усуллари тизимини - тадқиқот методологиясини асослаб бериш керак.

Умумийлик даражаси ва куллаш сохасига кура усуллар:

• барча учун умумий (фалсафий), барча фанларда ва билишнинг барча босқичларида ҳаракатланувчи;
• умумилмий гуманитар, табиий ва техник фанларда қўлланилиши мумкин бўлган;
• хусусий - якин фанлар учун;
• махсус - аник бир фан , илмий билиш соҳаси учун.

Тадқиқот усулларининг таснифи

Умумилмий	Алохида - илмий
	назарий	эмпирик