Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

882 - САВОЛ: 
ИҚТИСОДИЙ ТАЪЛИМНИНГ АСОСИЙ 
МАҚСАДИ ТЎҒРИСИДА ҚАНДАЙ ФИ-
КРДАСИЗ? 
ЖАВОБ: Иқтисодий таълимнинг асосий мақсади таълим 
олувчиларга иқтисодий фаолият субъекти сифатида қаралган ҳолда 
уларнинг келажакдаги ҳаёт фаолиятларини ошириш ва бунинг учун 
иқтисодий фаолият тузилишини ўрганиш, ундаги ўзининг ўрнини 
ҳис этиш, замонавий иқтисодий хулқ-атвор меъёрларини, иқтисодий 
маданиятни эгаллаш, замонавий иқтисодий фикрлашни шакллан-
тириш, меҳнат воситаларига ва натижаларига тежамкорлик муно-
сабатларини тарбиялашдан иборат. 
КЎРСАТМА: Тадқиқотчи иқтисодий таълим ҳақида 
изланишлар олиб борадиган бўлса, энг аввало, у иқтисодий 
маълумотлар, иқтисодий таълим, иқтисодий тарбия, иқтисодий 
функция каби тушунчаларнинг мазмун-моҳиятини чуқур англаб 
етмоғи лозим, ана шунда у иқтисодиёт ва унинг муаммолари билан 
шуғулланишлари мумкин. 
883 - САВОЛ: 
КОНКУРЕНТ ГИПОТЕЗАЛАР ҲАҚИДА 
ҚАНДАЙ ФИКРДАСИЗ? 
ЖАВОБ: Конкурент (зид) гипотеза деб Н
0
гипотезага зид 
бўлган Н
1
гипотезага айтилади. 

---

557 
КЎРСАТМА:1. Гипотезани статистик текшириш натижасида 
икки хил хатога йўл қўйилиши мумкин. 
Биринчи хато шуки, бунда гипотеза тўғридан-тўғри қабул 
қилинади. 
Иккинчи тур хато шуки, бунда нотўғри гипотеза қабул 
қилинади. 
2. Илмий тадқиқот ишида ишчи гипотеза(ёки илмий фараз) 
ларни тўғри ифодалаш ижодий фаолият самарадорлигига ижобий 
таъсир этади. 
884 - САВОЛ: 
КУЗАТИШ (ИЛМИЙ БИЛИШ) ҲАҚИДА 
ҚАНДАЙ ФИКРДАСИЗ? 
ЖАВОБ: Кузатиш (илмий билиш) – бу илмий билишдаги 
амалий методлардан бири бўлиб, назарий тадқиқотлардан олинган 
натижаларнинг амалий аҳамиятини асослайди. 
Унинг мақсад – вазифалари қуйидагилардан иборат: 
1. Табиат ва жамият ҳодисалари ва воқеаларини ўрганиш 
имкониятини яратиш. 
2. Кишилардаги диққат-эътибор ва ҳис-туйғуларни ўрганиш. 
3. Асаб тизимининг ташқи ифодалари ва уларнинг одам 
организмига таъсирларини ўрганиш. 
4. Инсонлардаги имо-ишоралар, сезгирлик, синчковлик, хулқ-
атвори, нутқ фаоллиги ва шу кабиларни ривожлантириш. 
КЎРСАТМА: Кузатиш методидан фойдаланишда қуйида-
гилар асосий эътиборда бўлиш керак: 
1. Кузатувчи вазиятга ишонч ҳосил қилишдан доимо фой-
даланади. 
2. Кузатишнинг объекти: гуруҳ, табиат, ҳайвонот олами, 
муомала жараёни, шахснинг фаолияти кабилардан иборат бўлиши 
мумкин. 
3. Кузатиш предмети: руҳий ҳолат, ҳодиса, жараён, сифат, 
фазилат, хислат. 
4. Кузатув методи ҳодиса ва жараёнлар билан фаол танишувни 
амалга оширувчи методдан иборатдир. 

---

558