Илмий мақола ёзиш методикаси

ИЛМИЙ МАҚОЛА ЁЗИШ МЕТОДИКАСИ
Ушбу услубий қўлланма ёш илмий-тадқиқотчилар, изланувчилар ва илм йўлини танлаган бакалавр ҳамда магистратура талабаларига мўлжалланган бўлиб, унда илмий мақолани танлаш мезонлари, унга қўйиладиган услубий талаблар, уни ёзиш алгоритми, умумлаштириш, расмийлаштириш ва эълон қилиш масалалари ёритилган.
Шунингдек қўлланмада мақоланинг турлари тавсифланган, мақолаларнинг тузилиши ёритилган, мақола мавзуси доирасида мавжуд манбалардан фойдаланиш ҳамда уларга иқтибослар келтириш тартиблари кўрсатилган, материалларни йиғиш, умумлаштириш ва улардан фойдаланиш бўйича тавсиялар берилган.
1. Илмий мақола ёзиш мезонлари ва унга қўйиладиган талаблар
Мақола кичик бир асар бўлиб, унда маълум мавзу, ғоя, уларга оид саволлар ёритилади, шунингдек у даврий нашр ёки тўплам матнининг таркибий қисми ҳисобланади. Мақолалар номи, мазмуни, ёзилиши, уларда ғояларнинг олдинга сурилиш бўйича бир қатор мезонларга жавоб бериши керак бўлади.
Мазмуни бўйича илмий мақола ёзиш мезонлари:

• 
  долзарблик - кўтарилаётган муаммонинг кескинлиги ва унинг ҳал қилиниши нафақат ҳозирги, балки келажакдаги аҳамияти;
  
• 
  янгилик ва ўзига хослик (янги ғоя, технология, усул, йўл-йўриқ ёки бирор бир муаллифнинг ғояси, методи, технологиясининг кенгайтирилган, апробация қилинган, исботланган ўзига хос варианти таклиф этилади, шунинг учун кўп ҳолатларда мавжуд бўлган ишланмалар билан таққослаш орқали аниқланади);
  
• 
  ишончлилиги (иқтибосларнинг ишончлилиги, хулосаларнинг асососланганлиги, статистик натижаларнинг мавжудлиги ва талқинларнинг мантиқийлиги билан белгиланади);
  
• 
  илмийлик (бирор бир муаммони тадқиқ этиш, янгиликни кашф этиш ва билишнинг илмий усулларидан фойдаланиш билан боғлиқ);
  
• 
  изчиллик (янгилик тузулмасини оптималлаштириш, уни амалга оширишнинг кетма-кетлиги ва шарталари билан боғлиқ).
  

Баён шакли бўйича илмий мақола ёзиш мезонлари:

• 
  мантиқийлиқ (сабаб-оқибат муносабатлари, фикрлар боғланишидаги мантиқийлик, қисмларнинг ўзаро боғлиқлиги белгиланади);
  
• 
  аниқлик (кўпинча ишлатиладиган атамаларнинг аниқлиги ва тасвирий мисоллар мавжудлиги билан белгиланади);
  
• 
  ўзига хослик (муваффақиятли ўхшашликлар, иқтибос, афоризмлар, чизмалар мавжудлиги билан белгиланади);
  
• 
  тўлиқлик (асосий таркибий қисмлар ва минимал мазмуннинг мавжудлиги, шунингдек матннинг якунланганлиги билан белгиланади);
  
• 
  холислик.