―ilm-fan va ta‘limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va yechimlar‖ mavzusidagi

 ―ILM-FAN VA TA‘LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR‖ MAVZUSIDAGI
4-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI
 
 
30 - SENTABR 2020 - YIL 
―UzACADEMIA‖ scientific-methodical journal
 
 
 
 
 
 
29 
www.academiascience.uz
izohlaydi.Lavleys xulosa qilib, mashina shunchaki matematik hisoblash ishlaridan 
ko‗ra yanada kattaroq imkoniyatlarga qodirligini ta‘kidlagandi. Lavleys qachonlardir 
mazkur mashinalardan musiqa yoki san‘atning boshqa turlarini yaratishda 
foydalanish mumkinligiga ishonardi. Lavleys maqolasining tarjimasi, izohlari bilan 
1843-yilda ingliz ilmiy jurnallaridan birida chop etilgan — bu zamonaviy 
kompyuterlar yaratilishidan deyarli bir asr ilgari sodir bo‗lganligi bilan insonlarni 
hayratga soladi.Ada Lavleys merosini o‗rganish Lavleysning hayot-faoliyati davrida 
uning maqolalariga kam e‘tibor qaratilgan bo‗lishiga qaramay, uning vafotidan ancha 
keyin 1953-yilda, B. V. Bouden (B. V. Bowden) o‗zining raqamli kompyuterlar tarixi 
haqidagi «Tezkor fikrlar» («Faster than Thought») nomli kitobida Lavleysning ilmiy 
ishlarini chop etishi natijasida Adaning ilmiy qarashlari mashhurlikka erishdi. Shu 
vaqtdan boshlab Lavleys faoliyati va shaxsiga yangi avlod xotin-qizlarini mazkur 
maxsus fan, texnologiya, muhandislik hamda matematika (STEM) sohalarini 
o‗zlashtirishga ilhomlantirivchi asos sifatida katta hurmat va e‘tibor qaratila 
boshlandi. AQSHda dasturlashtirish tillaridan biri Ada Lavleys sharafiga «Ada» deb 
atalgan. Bundan tashqari, unga Googleda dudl ham bag‗ishlangan. 2015-yilda 
Lavleys tug‗ilganining 200 yilligini nishonlash tadbirlari doirasida Oksford 
universitetida simpozium o‗tkazildi, unda sohadagi so‗nggi yutuqlar bilan bir qatorda, 
Ada Lavleys faoliyatiga oid tadqiqotlar ham taqdim etildi. Shuningdek, mazkur 
simpoziumda matematika, hisoblash va sun‘iy intellekt sohasidagi g‗oyalari hamda 
zamonaviy qarashlar o‗rtasidagi ilmiy yoshdashuvlar ham taqdim etildi. Bundan 
tshqari, 2009-yilda Syu Sharman-Anderson Xalqaro Ada Lavleys kuni (Ada Lovelace 
Day)ni ta‘sis etdi, uning doirasida Lavleysning, shuningdek, umuman texnologiyalar 
sohasida faoliyat yurutuvchi barcha ayollarning erishgan yutuqlari alohida 
nishonlanadi. 2015-yilda, Xalqaro Ada Lavleys kunida jahonning 25dan ortiq 
mamlakatlarida tashkil etilgan 150ta turli mustaqil tadbirlar o‗tkazildi.