―ilm-fan va ta‘limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va yechimlar‖ mavzusidagi

1. Interfaol metodlar: ―Keys-stadi‖, ―Blits-so‘rov‖, ―Modellashtirish‖, ―Ijodiy 
ish‖, ―Munosabat‖, ―Reja‖, ―Suhbat‖ va boshalar.
2. Strategiyalar: ―Aqliy hujum‖, ―Bumerang‖, ―Galeriya‖, ―Zig-zag‖, ―Zinama-
zina‖, ―Muzyorar‖, ―Rotatsiya‖, ―T-jadval‖, ―Yumaloqlangan qor‖ va h.k.
3. Grafik organayzerlar: ―Baliq sekleti‖, ―BBB‖, ―Konseptual jadval‖, ―Venn 
diagremmasi‖, ―Insert‖, ―Klaster‖, ―Nima uchun?‖, ―Qanday?‖ va boshqalar.
Noan‘anaviy dars turlarini joriy qilish masalasida bir qator ishlar amalga 
oshirilgan va oshirilmoqda. Dars samaradorligiga erishish uchun ona tili ta‘limida 

---

 ―ILM-FAN VA TA‘LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR‖ MAVZUSIDAGI
4-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI
 
 
30 - SENTABR 2020 - YIL 
―UzACADEMIA‖ scientific-methodical journal
 
 
 
 
 
 
297 
www.academiascience.uz
zamonaviy, yangi pedagogik texnologiyalarni o‘qituvchilar orasida keng 
ommalashtirish zarurligi hech kimga sir emas. Masalan ,ona tili darslarida yangi 
mavzuni tushuntirishda slaydlar, jadvallar, multimediyali 
animatsiyalardan 
foydalanish samara beradi.
Shuningdek, Mavzuni mustahkamlashda ―Baliq sekleti‖, ―Konseptual jadval‖, 
―Venn diagremmasi‖, ―Insert‖, ―Klaster‖, ―Nima uchun?‖, ―Qanday?‖kabi grafik 
organayzerlardan foydalanish mumkin.
Bugungi kunda barcha fanlarni o‘qitishdagi kabi ona tili o‘qitishda ham ilg‘or 
xorijiy tajribalardan, innovatsion texnologiyalardan samarali foydalanishga jiddiy 
e‘tibor qaratilmoqda. Ayniqsa, oliy ta‘lim va akademik litseylarda o‘zbek tili va 
adabiyoti fanlarini o`qitishda katta ahamiyatga ega. ―Hozirgi o‘zbek adabiy tili‖ 
fanini o‘qitishda qanday pedagogik texnologiyalardan foydalanish zarur, bugungi 
kunda ta‘lim sohasiga shiddat bilan kirib kelgan va barcha pedagoglar tomonidan 
samarali deb e‘tirof etilayotgan zamonaviy ta‘lim texnologiyalaridan qaysilarini 
qo‘llasak maqsadga muvofiq bo‘ladi qabilidagi savollar har bir tilshunos-pedagogni 
qiziqtirishi tabiiy hol, albatta.
Intеrfаоl mеtоd tехnоlоgiyasining mоhiyati o`quvchilаrning ijоdkоrligigа 
tаyanish vа dаrsdа erkin bаhs-munоzаrа shаrоitini tug`dirishdаn ibоrаtdir. Bu 
mеtоdikаgа ko`rа dаrslаr bir nеchа bоsqichgа bo`linаdi: 
1.Chаqiriq bоsqichi. Bu bоsqichdа o`quvchilаrni fаоllаshtirish, mаvzuning 
mаzmun-mоhiyatigа kirib bоrish, uni аnglаb еtish jаrаyonigа tаyyorlаsh nаzаrdа 
tutilаdi. 
2. Fikriy hujum. Bu usul dаrsning bоshlаnishidа yoki istаlgаn o`rnidа 
qo`llаnilishi mumkin. Bu bоsqichdа muаmmо o`quvchilаrgа fikriy hujum yo`li bilаn 
bеrilаdi vа ulаrning fikrlаri оrqаli оlinаdi. 
3. Аnglаsh bоsqichi. Mаvzugа оid хulоsаviy fikrlаr eshitilаdi vа o`qituvchi 
tоmоnidаn yangi fikrlаr bilаn to`ldirilаdi. 
4. Fikrlаsh bоsqichi. Mаvzu yuzаsidаn o`zlаshtirilgаn bilim vа tushunchаlаrni 
qisqа jumlаlаrdа yozmа rаvishdа bаyon qilish tоpshirilаdi. Bu tоpshiriqni bаjаrish 
uchun sinf guruhlаrgа bo`linаdi. Hаr bir guruh tоpshiriq bo`yichа o`z fikrini yozаdi 
vа hаr bir guruh vаkili bаjаrilgаn tоpshiriqni bоshqаlаrgа mа‘lum qilаdi. 
Bulаrdаn tаshqаri guruhlаrgа аniq yo`l-yo`riq ko`rsаtish, tоpshiriqlаrni bаjаrish 
uchun еtаrli vаqt аjrаtish, kuchli guruhlаrni rаg`bаtlаntirib bоrish, ishning nаtijаsini 
bаhоlаsh kаbilаrgа hаm аhаmiyat bеrish muhim hisоblаnаdi. Quyidа tа‘lim 
аmаliyotidа, jumlаdаn, оnа tili mаshg`ulоtlаridа fоydаlаnilаyotgаn intеrfаоl 
mеtоdlаrdаn bir nеchtаsining mоhiyatini yoritishgа hаrаkаt qilаmiz.