Ilm-fan va ta’limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va

“UzACADEMIA” scientific-methodical journal
 
 
 
 
30 
www.academiascience.uz
1. Didaktik o‗yinlarni tanlash va ularni qo‗llashda o‗quvchilarning yosh 
xususiyatlari hisobga olinadi, bilim saviyasiga e‘tibor beriladi.
2. Didaktik o‗yinlarni tanlashda ta‘limning maqsad va vazifalari asos qilib 
olinadi. Didaktik o‗yinlar ta‘lim mazmunini aniqlashtirishning muhim omillaridandir. 
U o‗quvchilarda o‗qish motivini, istagini rivojlantirishga xizmat qiladi.
3. Didaktik o‗yinlarni tanlashda ta‘lim jarayonining samaradorligini oshirishda, 
o‗quvchilarning faolligini, tashabbuskorligi va ijodiy qobiliyatini o‗stirishga alohida 
ahamiyat beriladi. Har bir o‗yin o‗quvchilar uchun ularni mustaqil fikrlashga, his 
tuyg‗ularini rivojlantirishga da‘vat etuvchi vosita ham bo‗lib xizmat qilishi kerak.
“Ehtiyojlar savatchasi” o„yini
Maqsad: sonlarning ketma-ketligini aniqlash, bo‗lish jadvali va xona birliklari 
mavzusini mustahkamlash. Jihoz: sonlar yozilgan kartochkalar solingan ―Ehtiyojlar 
savatchasi‖. Mazmuni: ikki o‗quvchiga bir xil son beriladi va savatchadan undan 
oldin, keyin keladigan sonlar, bo‗linuvchisi, xona birliklarini olish buyuriladi. 
Musobaqa tarzida o‗tkazilsa, yanada yaxshiroq natijaga erishiladi. Bu o‗yindan 
bo‗g‗inlardan so‗zlar hosil qilishni o‗rganish uchun ham foydalanish mumkin.
“So„zning o„rtasiga harf qo„shib yangi so„z hosil qilish”
Maqsad: o‗quvchining so‗z boyligini o‗stirish, kutilmagan yangi so‗zlar hosil 
qilishga o‗rgatish. Jihoz: ikki bo‗g‗inli so‗zlar yozilgan kartochkalar va harflar 
yozilgan kartochkalar. Mazmuni: bunda ikki bo‗g‗inli so‗zlardan foydalaniladi. Ikki 
bo‗g‗inli so‗z o‗rtasiga undosh tovush qo‗shish orqali yangi so‗z hosil qilinadi.
Masalan, ko‗mak – ko‗lmak, qara – qayra, ola – olma, biron – biyron.
“Farazlar” o„yini
Maqsad: yaxshilik va yomonlik va uning oqibatlarini uqtirish, bunyodkorlik 
g‗oyalarini singdirish, kreativ fikrlashga o‗rgatish, ichki xissiyotlarini namoyon 
qilishga o‗rgatish. Jihoz: ma‘lum bir mazmundagi hikoya, ertak, qahramonlar haqida 
ma‘lumot, kerakli savollar. Mazmuni: o‗quvchi qobiliyati, uning nima qila olishini, 
qanday yo‗l tutishi haqidagi fikrlarini ochib beradi, kimningdir o‗rniga o‗zini qo‗yib 
ko‗rishga tahlil qilishga undaydi. ―Nima bo‗lar edi‖, ―Men nima qilgan bo‗lar 
edim?‖, ―Agar men bo‗lsam?‖ kabi savollar yordamida o‗quvchilar o‗z fikrlarini 
bildiradilar, noodatiy xulosalar chiqarishga o‗rganadilar.