Қилиниши натижасида ноқулай иқтисодий аҳволга тушиб қолиниши ёки инқирозгаюзтутилиши

ҳужжатлардаумумлаштирилишилозим.
Инвентаризациянинг ўтказилишини кузатиш,шунингдек инвентаризация
материалларинитаҳлилқилиш аудиторгабухгалтерияҳисобиваичкиназорат
тизиминиташкилэтилишинитўғрибаҳолашимкониниберади.

---

Алоҳида хўжалик муомалаларини ҳисобга олиш қоидала-
рига риоя
қилинишинитекшириш бевоситаушбуишларнингбажарилиш пайтидаамалга
ошириладиганҳисобишлариустиданназоратўрнатишниназардатутади.
Аудитор у ёки бу хўжалик муомаласининг ҳужжатлар билан қандай
расмийлаштирилаётганлиги,ҳамдабундайфакт-
ларниҳисобрегистрларидаакс
эттиришнинг кетма-
кетлиги устидан назорат ўрнатишни кузатади.Бу ички
назоратнинг аҳволи каби,бухгалтерия ҳисобини юритиш тартибига риоя
қилинишиниҳамбаҳолашгаимконберади.
Тасдиқлаш аудиторлик далили сифатида ҳисоб-
китоб ва валюта
счетларидаги,мол етказиб берувчилар,харидорлар,буюртмачилар,турли
дебиторлар ва кредиторлар билан ҳисоб-
китоблар ҳисобга олинадиган
счетлардагиқолдиқларнингҳақ-
қонийлигитўғрисидагимаълумотларниолишучун
қўлланилади.
№50 АФМСга мувофиқ:«аудиторлик ташкилоти пул маблағлари,ҳисоб-
китоблар,дебиторликвакредиторликқарзлариҳисобгаолинадигансчетларнинг
қолдиқлари тўғри-
сидаги маълумотларнинг ҳаққонийлигини тасдиқловчи
аудиторликдалилларинимустақил(
учинчи)томонларданёзмаравишдаолиши
лозим».Ҳисоб-
китоб ва валюта счетларидаги қолдиқлар банк кўчирмалари
билан,дебиторликвакредиторликқарзларинингҳаққонийлигиэсатаққослаш
далолатномаларибилантасдиқланади.Ҳисоб-
китобларнингаҳволи,олди-
сотди
ишларининг шартларини ва шунга ўхшашларни тасдиқловчи зарур
маълумотларниолишучунтурлиташкилотларгасўровларжўнатилади.
Маълумотларни тасдиқлаш учун жўнатиладиган сўровлар мижозкорхона
раҳбарияти номидан тайёрланиб,унда тасдиқ-
ловчи жавобни аудиторлик
ташкилотига жўнатиш сўралади.Шундай қилиб,мижоз-
корхона томонидан
маълумотни тасдиқлаш учун учинчи томонга жўнатилган сўровнинг ёзма
тасдигиниаудиторликташкилотиолади.
Зарурҳоллардааудиторликташкилотитасдиқлатиш учунсўровжўнатилган
учинчитомонбиланбевоситаалоқаўрнатишиҳаммумкин.
Агараудиторликташкилотисалбийжавоболсаёкиумуманжавоболмаса,у
ҳолдамижозкорхонамаълумотларинингҳаққонийлигинианиқлаштириш учун
қўшимчааудиторликамаллариниқўллашизарур.
Ходимлардан оғзаки сўров ўтказиш – бумижозкорхонаходимлари ёки
учинчи шахслардан оғзаки мулоқат ва жавобларни баҳолаш йўли билан
тасдиқловчи маълумотларни олиш усулидир.Мазкур усул аудиторга ички
назорат тизимини баҳолаш, риск чегараларини аниқлаш ва аудиторлик
тенкширувинингстратегиясини ишлабчиқиш чоғидафикрюритиш учун кенг
кўламдагимаълумотларниберади.Мижозкорхонаваучинчитомонходимлари
ҳамда раҳбарияти орасида сўров ўтказиш аудиторлик текширувинингбарча
босқичлари-
даамалгаоширилишимумкин.
Аудитнирежалаштириш босқичида,хусусанмижозкорхонанингҳолатива
бизнесинингкелажаги ҳамда ички назоратнингташкил этилиши тўғрисида
тасаввургаэгабўлиш зарур.Ушбумақсаддакорхонараҳбариятиорасидасўров
ўтка-
зилиши мумкин.Олинган жавобларни таҳлил қилиш асосида текширув
жараёнда кейинчалик бажарилган аудиторлик амалларининг натижасида
тасдиқланадиганёкитасдиқланмай-
диганмуайянжиҳатларбўйичааудиторда
аниқфикршаклланади.
Битта манбадан олинган,ушбу маълумотнинг оғзаки тавсифдалигини