Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq

Noto’liq induksiya shunday mantiqiy uslubki, unda turkumga mansub pedmetlar haqida 

chiqarilgan xulosa uning tarkibiga kiruvchi barcha predmetlarni qamrab olishi shart emas. 

Masalan: suv (N2 O)2 vodorod atomi va 1 kislorod atomidan iborat.   

Noto’liq  induksiya 

ehtimollik,  haqiqatga  yaqinlik  xarakteriga  ega  bo’ladi.  Masalan:  Isitilganda 

azot,  kislorod,  vodorodlarning  kengayishi  kuzatiladi.  Shu  asosda  gazlar  isitilganda,  kengayadi, 

degan xulosaga kelish mumkin. 

Noto’liq induktiv 

xulosa chiqarish 3 ko’rinishda uchraydi:   

1)

 

Oddiy sanash orqali induktiv xulosa chiqarish. Bu ommabop induksiya , deb ataladi.   

2)

 

Faktlarni tanlash va tahlil etish orqali xulosa chiqarish.   

3)

 

Salbiy aloqadorlikni aniqlashga qaratilgan ilmiy induksiya.   

4. 

Anologiya 

grekcha  anologia  so’zidan  olingan  bo’lib,  muvofiqlik,  o’xshashli  ma’nolarini 

anglatadi. Analogiya xulosa chiqarishning eng qadimgi uslublaridan biri hisoblanadi. Analogiya 

inson  tafakkuri  taraqqiyotining  dastlabki  bosqichlaridan  boshlab  rivojlangan.  Analogiya  xulosa 

chiqarishning shunday uslubiki, muayyan belgining, munosabatning predmetga xosligi haqidagi 

xulosa  boshqa  predmetning  belgi  va  munosabatlariga  solishtirish  vositasida  chiqariladi.  

Analogiyada o’rganilayotgan predmet - modelyep, unga xususiyatlari belgilari o’xshagan predmet 

- prototip, deb yuritiladi. Masalan:   

A predmet a, b, c, d, q xususiyatlarga ega;   

V predmet ham a,b,c,d xususiyatlariga ega.   

Demak, V predmet q xususiyatiga ham ega bo’lishi mumkin.   

---