Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq

To’liq induksiya shunday induktiv xulosa chiqarish uslubiki, bunda 

muayyan turkumga mansub predmetlar haqidagi fikr unga mansub barcha predmetlarni 

beistisno qamrab oladi va ularni chuqur o’rganish orqali chiqariladi

. To’liq induksiyada 

asoslar yig’indisi xulosaga teng bo’ladi. Buni quyidagi sxemada ifodalash mumkin:  S1 – R dir   

S2 – R dir   

S3 – R dir   

S4 – R dir   

Demak, S – R dir   

Aristotel to’liq induksiyani induktiv sillogizm deb atagan. To’liq induksiya qonunlari Karinskiy 

tomonidan o’rganildi. U o’zining «Hodisalar klassifikatsiyasi» asarida «Biz to’liq induksiya yangi 

bilim  bermaydi,  undagi  bilim  ma’lum  predmetlar  doirasidan  chetga  chiqmaydi,  degan  fikrga 

qo’shila  olamiz.  Bunda  yangilik,  yangi  fikr  shundan  iborat  bo’ladiki,  u  predmetlar  turkumini 

o’zicha xarakterlaydi» - deb ko’rsatadi.   

To’liq induksiya xulosasining chinligi quydagi talablarning bajarilishini taqozo etadi:   

1.

 

O’rganilayotgan turkumga mansub predmetlar doirasini aniq bilish;   

2.

 

U yoki bu xususiyatning shu sinfdagi har bir predmetga taalluqli ekanligini aniqlash;   

3.

 

Sinfga, turkumga mansub predmetlar chegarasining aniq bo’lmog’i.   

  

To’liq  induksiya  xulosasi  muayyan  turkumga  mansub  ayrim  xulosalarni  chuqur  o’rganish 

imkoniyatini  yaratib  beradi.  Odatda  to’liq  induksiyadan  isbot  talab  etiladigan  muhokama 

jarayonida foydalaniladi. Masalan: har qanday uchburchak ichki burchaklarining yig’indisi 180* 

ga teng. Bunda o’tkir, o’tmas, to’g’ri burchakli uchburchak nazarda tutiladi.   

b)