Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq

SHartli  hukmlar 

tarkibida  odatda  «...sa,  ...bo‘ladi»  so‘zlari  mavjud  bo‘ladi.  Ko‘pincha  ikki 

bog‘liq  hodisa  haqida  fikr  bayon  qilinadi.  SHartli  hukmning  sabab  va  oqibatini  ifodalaydigan 

qismlarida  sub’ekt  va  predikat  alohida-alohida  bo‘ladi.  Masalan,  «Agar  jism  qizdirilsa,  u 

kengayadi». Birlashtiruvchi hukmlar kon’yuktiv, ayiruvchi hukmlar diz’yunktiv, shartli hukmlar 

implikativ  hukmlar  deb  ham  ataladi.  Ayiruvchi  hukmlar  «

S

 

yoki 

R, 

yoki 

R

1

, 

yoki 

R

2

 

dir» 

formulasi, shartli hukmlar «Agar 

S R

 

bo‘lsa, 

S

1

 P

t

 

dir» formulasi orqali beriladi.  

Xulosa  chiqarishning  umumiy  mantiqiy  tavsifi:  tuzilishi,  turlari  va  umumiy  qoidalari.  

Muhokama  jarayonida  olamdagi  predmet  va  hodisalar  orasidagi  aloqa  va  munosabatlarni 

ifodalovchi  bir  yoki  birdan  ortiq  yoki  mushohada  (fikr)  asosida  yangi  bilim  (fikr)  ni  hosil 

qilishning  mantiqiy  usuli  xulosa  chiqarish  deb  yuritiladi.  Xulosa  chiqarish  asosida  mantiq 

qonunqoidalariga  tayangan  holda  ilgaridan  ma’lum  bo’lgan  bilimdan  yangisiga  o’tish  yotadi. 

Xulosa  chiqarish  shunday  mantiqiy  usulki,  uning  natijasida  insonning  olam  haqidagi,  bilimlari 

uzluksiz ravishda boyib, kengayib, chuqurlashib boradi. Xulosa

 

chiqarishda olamni bevosita bilish