«Ijtimoiy menejment» fanining sillabusi

8-MAVZU. IJTIMOIY MENEJMENTNING ILMIY USLUBLARI - 

UNING SAMARADORLIGINI OSHIRISH ASOSI 

 

REJA: 

 

8.1.Boshqaruvning ilmiy uslublari 

8.2.Kibernetik modellashtirish 

8.3.Ijtimoiy tizimlarni bashorat qilish 

8.4.Axborotlashtirilgan boshqaruv tizimlari 

 

8.1.Boshqaruvning ilmiy uslublari 

 

Boshqaruvchi  tizimning  o’z-o’zini  rivojlantirish  maqsadida  boshqaruvning 

murakkab  texnikasidan  foydalanish:  a)  uslublar  yig’indisi  yordamida  (iqtisodiy, 

ma’muriy-tashkiliy, ijtimoiy, siyosiy, ma’naviy-madaniy); b) ularni ilmiy mazmun 

bilan, birinchi navbatda ijtimoiy loyihalashtirish bilan to’ldirish mumkin. 

Ilmiy  uslublarning  kuchi  shundan  iboratki,  ular  tahlil  xajmi  to’g’risida 

ishonchli  ma’lumot  olishga  imkon  beradi,  bilimlarni  ishonchli  tekshirishni 

ta’minlaydi, obyektning kelajakdagi holatini bashorat qilishga imkon beradi, ta’sir 

qilish vositalarini ko’rsatadi. Ular ijtimoiy sohada qarorlar qabul qilish jarayonini 

maqbullashtirishi mumkin. 

Modellashtirish,  bashorat  qilish,  ekspert  baholash  kabi  ilmiy  uslublar  ko’p 

asrlik  tarixga  ega.  Lekin  har  holda,  boshqaruvning  zamonaviy  instrumentariysini 

ilmiy texnik inqilob, uning davrlik natijalari bilan  bog’lashga etarlicha asos bor. 

Uning kuchi faqatgina asrlar davomida ishlatilayotgan an’anaviy uslublar va 

vositalar samaradorligini oshirish va yangilashida emas, balki ilmiy-texnik inqilob 

boshqaruv  uslublari  va  vositalari    inqilobining  asosi  sifatida  ko’rib  chiqiladi. 

Boshqaruv  qarorlarini  qabul  qilishda  ijtimoiy  jarayonlarni  modellashtirish  tobora 

muhim ahamiyat kasb etmoqda. 

Ba’zida  modelni  turli  aniq  xodisalar  va  jarayonlarga    mexanik  qo’yiladigan 

shablon  yoki  prototip  sifatida  tushiniladi.  Bunday  tushunish  noto’g’ri.  Amaliy 

muammolarni  hal  qilishda  yaxshi  natijalarga  erishish    uchun  doimo  «buyurtma 

bo’yicha  ishlash»  zarur,  ya’ni,  model  ma’lum  jarayonning  o’ziga  xos  belgilarini 

aks  ettirishi  kerak.  Turli  modellar  umumiy  belgilarga  ega  bo’lishi  mumkin. 

Modellashtirish va boshqaruv ana shu belgilar bilan aniqlanadi.