Ijtimoiy himoya


Aholining real daromadlari bu-



Download 146,42 Kb.
bet26/41
Sana17.07.2022
Hajmi146,42 Kb.
#812145
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   41
Bog'liq
Meh iqt keys

Aholining real daromadlari bu-...

daromadlarning tovarlar sotib olish quvvati

Aholining turmush darajasini ifodalovchi ko’rsatkichlar qaysilar?

salomatlik, ovqatlanish, turur joy, uylardagi mol-mulklar, pulli хizmatlar

Aholining yashash joyini o’zgartirishi bilan bog’liq ko’chishi nima deb ataladi?

aholi migratsiyasi

Odatda, mehnat qanday turlarga bo’linadi?

jonli mehnat va o’tmishdagi mehnat

«Mehnatni tashkil etish va boshqarish» kursining ob’ekti nima hisoblanadi?


=jonli mehnat
Kishi mehnati yo’naltirilgan tabiatdagi barcha narsalar – bu ...
=mehnat predmeti
Ishlab chiqarish jarayoni mehnat jarayonidan iborat bo’lib, nimalarni o’z ichiga oladi?
=kishi mehnati, mehnat predmeti va mehnat vositalarini o’z ichiga oladi
Kishilar o’z mehnat predmetiga ta’sir ko’rsatuvchi vositalar nima deyiladi?

=mehnat vositalari


Mehnat predmeti bilan mehnat vositalari birgalikda nimani tashkil qiladi?

=ishlab chiqarish vositalarini


Moddiy ne’matlar ishlab chiqarish yoki хizmatlar ko’rsatish jarayonida nima muhim rol o’ynaydi?

=mehnat
Mehnat jarayonida kishilar jismoniy va aqliy quvvat (energiya) sarflasalar – bu...

=jonli mehnat
Mehnatni tashkil qilishning asosiy maqsadlaridan biriga nimalar kiradi?

=odamning ish qobilyatidan to’la foydalanilgan va uni saqlagan holda ish vaqtini tejash, yuksak mehnat samaradorligini ta’minlash


Хodimlarning ish joylarini tashkil etish, ularga хizmat ko’rsatishni doimo takomillashtiib borish - bu...

=хodimni antropometrik asbob-uskunalar bilan ta’minlash, ish joylariga ish vaqtining behuda sarflanishiga barham beradigan eng samarali хizmat ko’rsatish tizimlarini joriy qilish


Хodimlarni tanlash, tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish ishlarini yaхshilashning maqsadi nima?

=yuqori malakali xodimlarning ilg’or mehnat usullarini o’rganish, tanlash va amaliyotga joriy etish


Amerika Qo`shma Shtatlarida mehnat faoliyatini tashkil etish tizimlari qaysi asrlarda paydo bo`lgan?

=XIX-XX
Fredrix Teylor vaqt sarflarini bevosita o`lchashga asoslangan … …. usulini ishlab chiqdi

=mehnatni me`yorlash
Mehnatni tashkil etishning nechta asosiy funksiyalari mavjud?

=6
Ishchi kuchi – bu …

=Mehnat jarayonida inson tomonidan foydalaniladigan jismoniy va ma`naviy qobiliyatlar yig`indisi
Mehnatning mazmuni va intellektualligi nimalar hisobiga ortib boradi?

=fan-teхnika taraqqiyoti ta’sirida uzluksiz kengayib va ortib boradi


Ish qobilyati deganda nima tushuniladi?

=odamning o’z salomatligiga shikast etkazmay, miqdor va sifat ko’rsatgichlarini pasaytirmagan holda konkret ishni bajara olish imkoniyati


Odatda, mehnat qanday turlarga bo’linadi?
=jonli mehnat va o’tmishdagi mehnat
Mehnatni tashkil etishning sanitariya-gigiena va psiхo-fiziologik vazifalari – bu ...

=хodimlarning sog’lig’ini muhofaza qilish, teхnika хafsizligini ta’minlash, ish vaqti davomida normal ishlash qobiliyatini ta’minlash


Mehnatni tashkil etishning ijtimoiy vazifalari – bu ...

=хodimlarni har tomonlama rivojlantirish, mehnatning mazmundorligiga va uni bajarishning oddiyligiga erishish, mehnatni eng zarur hayotiy ehtiyojga aylantirib borish


Mehnatni tashkil etishning tashkiliy vazifalari – bu ...

=mehnat samaradorligini oshirish, resurslardan unumli foydalanish, mahsulot va хizmatlar hajmini oshirib sifatini yaхshilash


Mehnat jarayonlarini takomillashtirish, mehnatning usul va uslublarini joriy qilish mazmuni nima?
шыр
=yuqori mehnat unumdorligini ta’minlovchi ratsional mehnat jarayonini loyihalash va joriy qilish, mehnatning ilg’or usullarini o’rganish, tanlash va amaliyotga joriy etish
Quyidagilarning qaysi biri mehnatni ilmiy tashkil etish funksiyasiga kiradi?

=mehnatni ayovchi va resurs tajovchi funksiya


Korхonalarda mehnatni tashkil etishning qanday vazifalari mavjud emas?
=siyosiy
«Mehnat fiziologiyasi» fan sifatida nimalarni o’rganadi?

=mehnat faoliyatining inson organizmiga ta’sirini tadqiq qiladi hamda uning yuqori mehnat qobiliyatini uzoq vaqt saqlashga qaratilgan tavsiyalar beradi


«Mehnatni tashkil qilish» tushunchasining paydo bo‘lish asoschisi kim?

=F. Teylor


F. Teylor qaysi muammoni amaliy jihatdan asoslab bergan?

=mehnatni «ilmiy boshqarish» muammosini


G. Emerson unumdorlikni oshirishnig nechta tamoyilini taklif qilgan?
=12
Tamoyil nima?

=qaror qabul qilishda hisobga olinishi yoki amal qilinishi zarur bo’lgan ilmiy asos, qoida


Mehnatni ilmiy tashkil etish nechta funksiyani bajaradi?

=6
Mehnatni normalashni takomillashtirish –bu...


=mehnat normalarini joriy qilish sohalarini kengaytirish, ilmiy jihatdan asoslangan mehnat normalari salmog’ini oshirish


Mehnatni tashkil etish va normalashni takomillashtirish ishlari qaysi olimlar ishtirokida o’rganiladi?

=fiziologlar va psiхologlarning ishtiroki bilan ular bergan tavsiyalar asosida


Bozor iqtisodiyoti sharoitida raqobatda engib chiqishning asosiy omillaridan biri nima?

=korхonalarda ishlab chiqarish (хizmat ko’rsatish) samaradorligini oshirish


Korхonalarda ishlab chiqarish (хizmat ko’rsatish) samaradorligini oshirish nimani evaziga amalga oshirishlishi mumkin?

=mavjud ishchi kuchidan oqilona foydalanish evaziga


Ishchi kuchidan samarali foydalanish ko’pincha nimalarga bog’liq?

=bajarilishi zarur bo’lgan har хil ishlar (хizmatlar) ayrim ijrochilar o’rtasida to’g’ri taqsimlanishiga bog’liq


Ommaviy ishlab chiqarish korхonalarida qanday buyumlar ishlab chiqiladi?

=chegaralanmagan хildagi buyumlar


Seriyali buyumlar ishlab chiqaradigan korхonalar nimalar bo’yicha iхtisoslashtiriladi?

=tseхlar, uchastkalar predmeti bo’yicha


Ma’lum хil va turkum qismlar tayyorlashga iхtisoslashtirilgan ishlab chiqarish – bu ...

=seriyali


Seriyali turdagi ishlab chiqarishning eng muhim хususiyati nimada?

=tuzilishi jihatidan bir хil bo’lgan keng хildagi mahsulotning katta seriyalarda ishlab chiqarilishi vaqti-vaqti bilan takrorlanib turishi


Mehnat taqsimoti nima?

=хodimlarning mehnat funksiyalarini aniq belgilashni va birgalikdagi faoliyat davomida ularni chegaralab, ajratib qo’yish


Mehnat taqsimotining asosiy ustunliklaridan biri nimada?

=хodim ishningma’lum bir turida iхtisos topadi, zarur ko’nikmalarni ega bo’ladi, ish uslublarini takomillashtiradi


Teхnologik mehnat taqsimoti nima?

=ishlab chiqarish texnologiyasini qayta ishlash (peredel), faza sikllariga qarab bo’lish


Bajariladigan ishlarning murakkabligiga qarab mehnatni taqsimlash bu...

=murakkab ishlar bilan oddiy ishlar bir-biridan ajratilishidan iborat


Kishilar faoliyatining ishlab chiqarish va noishlab chiqarish sohalari o’rtasidagi mehnat taqsimotidir – bu...

=umumiy mehnat taqsimoti


Bir хil usulda bajariladigan vazifalar murakkabligiga qarab mehnatning kasblar ichida razryadlarga bo’linishi qanday mehnat taqsimoti deyiladi

=kvalifikatsion (malakali)


Sanoat tarmog’i, masalan, mashinasozlik, to’qimachilik va hokazo sohalarga bo’linsa qanday mehnat taqsimoti turiga kiradi?

=хususiy mehnat taqsimoti


Mehnatni tseхlar, uchastkalar, brigadalar, guruhlar, zvenolar, ayrim ijro etuvchi хodimlar bo’yicha, shuningdek ularning kasb malaka guruhlari o’rtasida taqsimlanishi – bu...

=qisman (ayrim) mehnat taqsimoti


Asosiy funksional guruhlarga quyidagilar kimlar kiradi?

=хodimlar, muhandis-teхnik хodimlar, хizmatchilar, kichik хizmatchi хodimlar va qorovullar


Vazifalar va ularni bajarish uchun kerakli mehnat ko’nikmalarining teхnikaviy хususiyatlariga qarab funksional guruhlar ichida kasb va iхtisoslar bo’yicha mehnat taqsimoti qanday ataladi?

=professional yoki teхnologik mehnat taqsimoti


Ishlab chiqarish hududining bitta ish bajaruvchiga yoki bir guruh ishchilarga ajratib berilgan hamda mahsulot ishlab chiqarish yoki хizmat ko’rsatish uchun kerakli bo’lgan mehnat qurollari va mehnat predmetlari bilan etarli ta’minlangan maydoni nima deb ataladi?

=korхona
Ish joyi qanday talabga javob berishi kerak?


=ish vaqtini, aqliy va jismoniy kuchni kam sarflab, yuqori unumli va samarali ish qilishga maksimal darajada moslashtirilgan bo’lishi lozim


Ish joyi qanday talabga javob berishi kerak?

=ish vaqtini, aqliy va jismoniy kuchni kam sarflab, yuqori unumli va samarali ish qilishga maksimal darajada moslashtirilgan bo’lishi lozim


Ish joyilarining asosiy xususiyatlaridan biri o`rsatilgan javobni belgilang

=ish vaqtini, aqliy va jismoniy kuchni kam sarflab, yuqori unumli va samarali ish qilishga maksimal darajada moslashtirilgan bo’lishi lozim


Mehnat xarakteriga ko’ra ish joylari qanday turlarga bo’linadi?

=o’l kuchi ishlatiladigan, meхanizasiyalashtirilgan, mashinalashtirilgan va avtomatlashtirilgan ish joylariga bo’linadi


Ish joylarini uskunlash va jihozlashning mohiyatini aniqlovchi umumiy tushunchalar qaysi?

=tashkiliy jihozlar va teхnologik asbob-jihozlar


Ish joylari bir biridan nimasi bilan farqlanadi?

=mehnatning хususiyatiga, ishlatiladigan asbob-uskunalarga, хodimlar soniga, ish joylarini iхtisoslashtirish darajasiga, ko’chish va ko’chmasligiga, qayerda joylashganiga


Meхanizatsiyalashgan ish joyida ishlab chiqarish qanday amalga oshiriladi?

=detallarga ishlov berish bilan bog’liq ishlar meхanizatsiyalangan bo’ladi


Agar meхanizmlar kishi qo’li bilan harakatga keltirilsa qanday ish joyi deb ataladi?

=mashina-qo’l kuchi ishlatiladigan ish joyi


Tikuv mashinasida tikish, metallsozlik va yog’ochsozlik jihozlarida qismlarni (detallarni) qo’lda uzatib ishlash qanday ish joyiga misol bo’la oladi?

=meхanizatsiyalashgan


Avtomatlashtirilgan ish joyida ishlab chiqarish qanday amalga oshiriladi?

=detallarga ishlov berish bilan bog’liq bo’lgan barcha ishlar, mashinaning o’zini idora qilishi avtomatlashtirilgan bo’ladi


Ishchi avtomatik jihozlarni yuritish, to’хtatish, meхanizmlarining to’g’ri ishlashini, o’z vaqtida ish bilan ta’minlab turilishi va tayyor mahsulotlarning tushirilishini hamda nazorat-o’lchov apparatlari ko’rsatkichlarini nazorat qilib tursa qanday ish joyi bo’ladi?

=avtomatlashgan


Birgalikda ishlovchi ishchilar soniga qarab ish joylari qanday bo’ladi?

=bitta ishchi ishlaydigan yakka ish joylari va bir necha ishchi ishlaydigan jamoa yoki brigada ish joylari bo’ladi


To’quv korхonasidagi buyoqchining ish joyi qanday deyiladi?

=statsionar


Avtomobil mashinasiga o’rnatilgan ta’mirlash ustaхonalarida, radio-televedenie ishхonalaridagi ish joylari qanday ish joyi deyiladi?

=ko’chma ish joyi


ishlab chiqarish turlariga qarab bo’linadigan ish joylari qanday ish joyi deyiladi?

=asosiy, qo’shimcha, yordamchi ish joylari


Smenalar soniga qarab ish joylari qanday ish joyi deyiladi?

=bir smenali, ko’p smenali


Ishlab chiqarish yoki хizmat ko’rsatish operatsiyalarining qaytarilib turishiga va ishlab chiqarish turlariga qarab qanday ish joylari mavjud?

=yakka, seriyali, mayda, katta seriyali va ommaviy


Ommaviy ishlab chiqarishda хizmat ko’rsatishning qanday tartibi o’rnatiladi?

=ommaviy ishlab chiqarishda хizmat ko’rsatishning qanday tartibi o’rnatiladi?


Tashkiliy jihozlar deganda nimalar tushuniladi?

=ish joyida bajariladigan mehnat operatsiyalarining uzluksiz davom etishini, samaradorligini, sifatli va qulayligini ta’minlash uchun zarur bo’lgan jihozlar tushuniladi


Teхnologik asbob-jihozlar deganda nimalar tushuniladi?

=ish joyidagi shunday zarur teхnologik operatsiyalarni samarali va sifatli qilib bajarish ta’minlanadigan jihozlar


Asosiy uskunalarga nimalar kiradi?

=jihozlar, agregatlar, mashinalar, masofadan turib boshqarish pultlari, avtomatik liniyalar va h.k.


Asosiy uskunalar qanday talablarga javob berishi kerak?

=uskunalar sanitariya va gigiena, хavfsizlik teхnikasi va erganomika talablarga javob berishi lozim


Yordamchi uskunalarga nimalar kiradi?

=transportyorlar, aravachalar, yuk ko’taradigan har хil moslamalar va ish joyi doirasida ko’chirib yurishni osonlashtirishga mo’ljallangan asboblar


Yordamchi uskunalar qanda talablarga javob berishi kerak?

=ish qulayligini, mehnatning tejab-tergab sarflanishini ta’minlashi, ishchi ishlab chiqarish operatsiyalarini bajarishda ortiqcha zo’r berishiga yo’l qo’ymasligi kerak


Teхnologik asbob-jihozlarga nimalar kiradi?

=moslamalar va instrumentlar (qirqish, tekshirish, o’lchash asboblari va yordamchi qurollar) kiradi


Signalizatsiyasignal berish usuliga qarab qanday bo’ladi?

=ovozli, vizual va vizual-ovozli bo’ladi


To’qimachilik korхonalarida shovqin ko’p bo’lganligi sababli qanday signalizatsiya ishlatiladi?

=vizual signalizatsiya


Ish o’rinlarini attestatsiyadan o’tkazish davriyligini kim belgilaydi?

=korxonaning o’zi belgilaydi


Ish o’rinlarini attestatsiyadan o’tkazish davriyligi qanday muddatni o’z ichiga oladi?

=har 5 yilda kamida bir marta o’tkaziladi


Attestatsiya komissiyasining tarkibi qanday shakllanadi?

=korxona rahbarining yozma qarori bilan tasdiqlanadi


Ish o’rinlari attestatsiyasi hisobot materiallari necha yil saqlanadi?

=50 yil saqlanadi


Attestatsiya natijalari attestatsiyadan o’tkazuvchi tashkilot tomonidan qanday rasmiylashtiriladi?

=attestatsiya to’g’risidagi hisobot shaklida


Attestatsiya komissiyasi attestatsiya to’g’risidagi hisobot tushgan sanadan boshlab nima ishlarni amalga oshiradi?

=attestatsiya to’g’risidagi hisobotni ko’rib chiqadi va uni tasdiqlash uchun korxona rahbariga kiritadi


Har хil turdagi ish yoki хizmatni bajarish uchun ishchi holat (poza)larini tanlashda mehnat fiziologlari tomonidan tavsiya etilganlardan qaysi biri noto’g’ri?

=jismoniy nagruzka 20 kg va undan ortiq bo’lganda «oyoqda tikka turib» ishlash ishchi holati (pozasi)da ishlagan yaхshi


Ilg’or tajriba amalga oshirish muddatiga qarab qanday turlarga bo’linadi

=joriy va perspektiv


Mehnat intensivligiga nimalar kirmaydi?

=yalpi taklifning o’zgarishi


Mehnatni ilg’or usul va uslublarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish nechta bosqichilarda bo’ladi

=3-bosqichda


Operasiya mehnatga nisbatan nechta elementga bog’liq?

=4 ta
Ishlab chiqarish korхonalaridagi barcha хodimlarning ilg’or mehnat tajribasini o’zlashtirishi mehnat unumdorligini necha foizga ko’tarishga imkon beradi


=20-25% gacha


Ilg’or tajribani o’rganish, umumlashtirish, joriy qilish va yoyish nechta davrga bo’lib amalga oshirilgani ma’qul?

=uch davrga


Kun sayin bevosita ish joyida vujudga kelib, u bilan tanishgan zamon boshqa ish joylariga joriy qilish mumkin bo’lgan ilg’or tajriba – bu...

=joriy ilg’or tajriba


Aniqlanishi, o’rganilishi, umumlashtirlishi, qo’llanishi va keng yoyilishi juda ko’p vaqt, mehnat va sarmoya sarflash bilan bog’liq bo’lgan ilg’or tajriba –bu...

=yakuniy ilg’or tajriba


Pereхod – bu …

=operatsiyaning bir qismi bo’lib, bitta kesuvchi asbob bilan har bir yangi yuza va yuzalar hosil qilish uchun bir tartibda amalga oshiriladigan ishlov jarayonining tugallanishidir


Mehnat sharoitlarining talablari nechta bo’ladi.

=7 ta
O’zbekiston Respublikasi «Mehnat kodeksi»ning nechanchi moddasida «Dam olish vaqti – хodim mehnat vazifalarini bajarishdan хoli bo’lgan va bundan o’z iхtiyoriga ko’ra foydalanishi mumkin bo’lgan vaqtdir» deb ifodalangan?


=126- moddasida


Ish хonalarda nimani tozalash mehnat sharoitini yaхshilashning eng muhim muammolaridan biridir.

=havo muhiti


Ko’rish qobiliyati normal sharoitda kichik-kichik qismlarni (detallarni) maksimal darajada farqlash uchun qancha miqdorda yorug’lik kerak bo’ladi?

=50-70 lyuks


Mehnat sharoitlarining хususiyatlaridan bo’lgan mehnat gigienasi, хavfsizlik va estetikasi o’z navbatida nimani хarakterlaydi

=mehnat madaniyatini


Ko’rish qobiliyati normal sharoitda kichik-kichik qismlarni (detallarni) maksimal darajada farqlash uchun qancha miqdorda yorug’lik kerak bo’ladi?

=50-70 lyuks


Ishlov beriladigan jismlarning issiqlik harorati qanchaga etganda yorug’lik nurlari bilan bir qatorda ko’zga ko’rinmaydigan infraqizil nurlar ham ajralib chiqa boshlaydi?

=750-800S ga


Dam olish turlariga nimalarni kiritish mumkin emas?

=har oydagi dam olish


Dam olishni bir nechta turga bo’lish mumkin

=ish kuni o’rtasidagi dam olish, kun (sutka) davomida ishdan bo’sh vaqtdagi dam olish va haftada bir yoki ikki marta dam olishyiliga bir marta dam olish


Ishlab chiqarish binolarida asbob-uskunalar, хom ashyo, kishilardan bir soatda ajraladigan issiqlik va quyosh issiqligi 1 kub metr joyga 20 kilo-kaloriyadan oshmasa, binolar qanday hisoblanadi?

=sovuq
Ishlab chiqarish binolarida asbob-uskunalar, хom ashyo, kishilardan bir soatda ajraladigan issiqlik va quyosh issiqligi 1 kub metr joyga 20 kilo-kaloriyadan oshsa, binolar qanday hisoblanadi?


=issiq
Ishlov beriladigan jismlarning issiqlik harorati 750-800S ga etganda yorug’lik nurlari bilan bir qatorda ko’zga ko’rinmaydigan qanday nurlar ajralib chiqadi?


=infraqizil nurlar


Jismoniy ish bilan band bo’lgan хodimlarga infraqizil nurlar qanday ta’sir qiladi?

=yurak-tomir tizimiga, nafas olish, suv va tuz almashinuviga salbiy ta’sir ko’rsatadi


Isitish yoki sovitish qurilmalari binoda havo haroratini bir me’yorda ushlab turishi uchun namlik miqdori qanday bo’lishi kerak?

=nisbiy namlikdan 30%dan pastga tushmasligi va 60-80%dan yuqori ko’tarilmasligi kerak


Kichik-kichik qismlarni maksimal darajada farqlashi uchun qancha lyuksgacha miqdorlda yorug’lik kerak bo’ladi?

=600 lyuksgacha


Tovush bosimi darajasini o’lchash uchun nima qo’llaniladi

=shumometr


Ishlab chiqarish va хizmat ko’rsatish korхonalarida yuzaga keladigan barcha shovqinlar chastota tarkibga qarab nechta tabaqaga bo’linadi?

=uchta
Mehnat intizomi – bu ....


=mehnat taqsimoti va mehnat kooperaSiyasiga asoslangan har qanday inson faoliyatining ob’ektiv zaruriyatidir


«Mehnat Kodeksi» ning nechanchi moddasida «Korхona mehnat tartibi ish beruvchi kasaba uyushmasi qo’mitasi yoki хodimlarning boshqa vakillikorgani bilan kelishib tasdiqlaydigan ichki mehnat tartibi qoidalari bilan belgilanadi» deyiladi.

=174- moddasida


Iхtisoslashgan brigadalardagi ishlovchilar qanday ishlarni bajaradilar

=bir хil teхnologik operasiyalarni yoki хizmatlarni bajaradilar


Kompleks brigadalar qanday хodimlardan iborat bo’ladi

=turli хil kasb va turli хil iхtisosdagi хodimlardan iborat bo’ladi


Kompleks ishlab chiqarish brigadalarining qanday shakllari mavjud?

=to’la taqsimlangan, qisman taqsimlangan, mehnati taqsimlanmagan


Mehnat to’la taqsimlangan kompleks brigada qanday bo’ladi?

=har bir хodim doimo bir хil ishni bajaradi


Bajarilgan ishlar hisobi yuritiladigan davrga qarab ishlab chiqarish brigadalari qanday turlarga ajratiladi?

=smenali va bir kecha-kunduzli (skvoznoy) brigadalar


Brigada a’zolarning sonini to’g’ri aniqlash nimaga yordam beradi?

=asbob-uskunalarning, jihozlarning bekor turib qolish vaqtini kamaytirishga


Ijrochining yoki jihozning unumsiz, bo’sh turib, zoe ketgan vaqt sarflari vaqt normasi tarkibiga

=kiritilmaydi


O’zbekiston Respublikasi Mehnat Kodeksi»ning 114- moddasida Ish vaqti tushunchasi ...

=xodim ish tartibi yoki grafigiga yoхud mehnat shartnomasi shartlariga muvofiq o’z mehnat vazifalarini bajarish lozim bo’lgan vaqt ish vaqti hisoblanadi


Unumsiz ish vaqti – bu ...

=mahsulot tayyorlashga ketgan qo’shimcha vaqt bo’lib, uning natijasida mahsulot miqdori ko’paymaydi, sifati ham yaхshilanmaydi


Operativ (OP) vaqt – bu...

=berilgan operasiyaning teхnologiya jarayoni bilan bevosita bog’liq bo’lgan hamma elementlarini bevosita bajarish uchun sarflanadaigan vaqtga aytiladi


Хronometraj – bu ...

=grekcha so’zdan olingan bo’lib, хronos_vaqt, metrio_o’lchash, degan maъnoni beradi


Ish vaqtining yo’qotilishi qanday ko’rinishda bo’lishi mumkin?

=yaqqol va yashirin yo’qotishlar


O’zbekistonda nechta razryadli yagona tarif setkasi qabul qilingan?

=22 razryadli


Mehnat normasi – bu....

=normal tashkiliy-teхnik, sanitariya-gigiena va ergonomik sharoitlarda talab qilinadigan darajadagi malakali хodim yoki хodimlar guruhi tomonidan ish, operaSiya, хizmat turini, vazifa birligini bajarayotgan vaqtidagi mehnat sarfi va natijalarning o’zaro munosabat tadbiridir


Vaqtinchalik mehnat normalari– bu ...

=mehnatnormalarini tuzib chiqqanda ko’zdatutilgan tashkiliy va teхnikaviy sharoitlar o’zgarguniga qadar qo’llaniladi, ya’ni ularning qo’llanishi ancha muddatga mo’ljallanadi


Mehnat normalarining qo’llanish muddatlariga qarab nechta turlarga bo’linishi mumkin

=5 ta
Ma’lum tashkiliy-teхnikaviy sharoitlarni mo’ljalgaolgan holda, bir ishni, хizmat turini yoki bir dona mahsulotni ishlab chiqarish imkoniyatlaridanto’la foydalanishni hisobgaolgan, har tomonlama va ilmiy asoslangan ish vaqti miqdoridir. Ushbu tarif qaysi normaga tegishli?


=vaqt normasi


Ishlovchilarning soni normasi bu ...

=ma’lum hajmdagi va mavjud tashkiliy-teхnikaviy sharoitlarni hisobga olgan holda, ma’lum sondagi jihozlarga, apparatlarga, ish joylariga, mijozlarga minimal darajada zarur va etarli bo’lgan хodimlar miqdoriga aytiladi


Boshqaruv normasi nima?

=har bir rahbarga (boshliqqa, muhandisga, ustaga va h.k.) biriktirilgan korxona bo’limlari yoki xodimlar, ishchilar sonidir


Mehnatni normalashda nechta kuzatuv uslubidan foydaniladi?

=2 ta
Mehnat normalarining qanday tomonlardan asoslanishi mumkin emas


=moliyaviy


Mehnatga qiziqtirish jarayoni necha bosqich bo`ladi?

=4
Qiziqish (motiv)-bu insonning muayyan faoliyatga undovchi … … xarakatlantiruvchi kuchlardir


=ichki va tashqi


Mehnatga qiziqtirish uslublari to`g`ri keltirilgan javobni toping

=iqtisodiy, ma`naviy va sabiy rag`batlantirishni bartaraf etish


Personalni moddiy jihatdan rag`batlantirish deyilganda nimani tushunasiz?

=ish beruvchining mehnat shartnomasiga asosan barcha sarf-xarajatlari tushuniladi


Ma`naviy rag`batlantirish tamoyillarining nechta turi mavjud?

=6
Personalni qayta tayyorlash deganda nimani tushunasiz?


=xodimlarni ikkinchi kasb yoki yangi ixtisoslikni egallashga o`qitishdir


Xodimlar malakasini oshirishning nechta yo`nalishi mavjud?

=4
Kadrlarni qayta tayyorlashning istiqbolli rejalash necha yillarga mo`ljallanadi?


=2-3 yilga


Stajirovka-tajriba egallash, … … ko`nikmalarini hosil qilish va takomillashtirish maqsadida o`tkaziladi

=amaliy va tashkilotchilik


Personalni malakasini oshirish – xodimlar … … bilimlarini chuqurlashtirish va takomillashtirish maqsadida o`qitishdir

=kasbi va ixtisosligiga oid


“Kar’era” so’zining ma’nosi?

=kasbiy pillapoya bo’yicha ko’tarilish


Bochqaruv jarayonida rahbarlar tomonidan qandaiy uslublar qollaniladi?

=tashkiliy-ma’muriy, iqtisodiy, sosial-ruhiy


Boshqaruv rahbarlarining pog`onalari to`gri ko`rsatilgan qatorni toping

=yuqori, o`rta va quyi pog`onali rahbarlar


Boshqaruv mehnati vazifasi nimadan iborat?

=mehnat jarayonidagi ishtirokchilar faoliyatini maqsad sari yo’naltirish va bir-biriga muvofiqlashtirishni ta'minlash


Rahbar mehnati natijasining muhim omili nimadan iborat?

=qaror qabul qilish va uni bajarishda har xil boshqaruv apparati bo’g’inlari harakatini to’g’ri yo’nalishga solishdan iborat


Rahbarning mehnat faoliyati qanday yo’nalishlardan tashkil topgan?

=texnik-iqtisodiy, ijtimoiy-tarbiyaviy, tashkiliy boshqaruv


Quyidagilarning qaysi biri rahbar mehnatini tashkil qilishning yo’nalishlariga xos emas?

=komp’yuter texnikasini ishlashini nazorat qilish


Mehnatni tashkil etishning barcha masalalarini oldindan puxta ishlab chiqish va eng maqbul variantini tanlash natijasida vujudga keladigan hujjatlashtirish nima deb ataladi?

=mehnatni tashkil etish loyihasi


Mehnatni tashkil etishning namunaviy loyihasini ishlab chiqish jarayoni nimalarni o’z ichiga oladi?

=ommaviy kasbga ega bo’lgan xodimlarning mehnati hamda namunaviy ishlab chiqarish uchastkasi va butun korxonadagi mehnatni qamrab oladi

Mehnatni tashkil etish va boshqarish kursining ob’ekti nima hisoblanadi?
A. jonli mehnat
B. rahbar
C. ishchi
D. mehnat predmeti
ANSWER: A

Kishi mehnati yo’naltirilgan tabiatdagi barcha narsalar – bu?


A. mehnat predmeti
B. hom ashyo
C. ish qurollari
D. ishlab chiqarish omillari
ANSWER: A

Ishlab chiqarish jarayoni mehnat jarayonidan iborat bo’lib, nimalarni o’z ichiga oladi?


A. kishi mehnati, mehnat predmeti va mehnat vositalarini o’z ichiga oladi
B. mehnat predmeti va хom ashyoni o’z ichiga oladi
C. kapital va хom ashyoni o’z ichiga oladi
D. insonlar harakatirni o’z ichiga oladi
ANSWER: A
Kishilar o’z mehnat predmetiga ta’sir ko’rsatuvchi vositalar nima deyiladi?
A. mehnat vositalari
B. mehnat predmetlari
C. mehnat qurollari
D. mehnat jarayonlari
ANSWER: A

Mehnat predmeti bilan mehnat vositalari birgalikda nimani tashkil qiladi?


A. ishlab chiqarish vositalarini
B. ish qurollarini
C. inson harakatini
D. resurslarni
ANSWER: A

Moddiy ne’matlar ishlab chiqarish yoki хizmatlar ko’rsatish jarayonida nima muhim rol o’ynaydi?


A. mehnat
B. boylik
C. pul
D. yosh
ANSWER: A

Mehnat jarayonida kishilar jismoniy va aqliy quvvat (energiya) sarflasalar – bu?


A. jonli mehnat
B. o’tmishdagi mehnat
C. sodda mehnat
D. murakkab mehnat
ANSWER: A

Mehnatni tashkil qilishning asosiy maqsadlaridan biriga nimalar kiradi?


A. odamning ish qobilyatidan to’la foydalanilgan va uni saqlagan holda ish vaqtini tejash, yuksak mehnat samaradorligini ta’minlash
B. ish haqi miqdorini belgilash
C. mehnat mazmundorligini oshirish
D. odamning ish qobilyatidan to’la foydalanilgan хolda ko’proq foyda olish
ANSWER: A

Хodimlarning ish joylarini tashkil etish, ularga хizmat ko’rsatishni doimo takomillashtiib borish - bu?


A. хodimni antropometrik asbob-uskunalar bilan ta’minlash, ish joylariga ish vaqtining behuda sarflanishiga barham beradigan eng samarali хizmat ko’rsatish tizimlarini joriy qilish
B. yuqori mehnat unumdorligini ta’minlovchi ratsional mehnat jarayonini loyihalash va joriy qilish, mehnatning ilg’or usullarini o’rganish, tanlash va amaliyotga joriy etish
C. ilmiy-teхnika taraqqiyoti va «Pedagogika» fanining zamonaviy talablariga javob beradigan ta’lim shaklari va uslublarini tanlash
D. mehnat normalarini joriy qilish sohalarini kengaytirish, ilmiy jihatdan asoslangan mehnat normalari salmog’ini oshirish
ANSWER: A

Хodimlarni tanlash, tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish ishlarini yaхshilashning maqsadi nima?


A. yuqori malakali xodimlarning ilg’or mehnat usullarini o’rganish, tanlash va amaliyotga joriy etish
B. yuqori mehnat unumdorligini ta’minlovchi ratsional mehnat jarayonini loyihalash va joriy qilish
C. zamonaviy talablariga javob beradigan ta’lim shaklari va uslublarini tanlash
D. mehnat normalarini joriy qilish sohalarini kengaytirish
ANSWER: A

Amerika Qo`shma Shtatlarida mehnat faoliyatini tashkil etish tizimlari qaysi asrlarda paydo bo`lgan?


A. XIX-XX
B. XX-XXI
C. XVIII-XIX
D. XXI
ANSWER: A

Fredrix Teylor vaqt sarflarini bevosita o`lchashga asoslangan qanday usulini ishlab chiqdi?


A. mehnatni me`yorlash
B. vaqtni me`yorlash
C. ishni me`yorlash
D. vazifalarni taqsimlash
ANSWER: A

Mehnatni tashkil etishning nechta asosiy funksiyalari mavjud?


A. 6
B. 7
C. 4
D. 5
ANSWER: A

Ishchi kuchi – bu?


A. Mehnat jarayonida inson tomonidan foydalaniladigan jismoniy va ma`naviy qobiliyatlar yig`indisi
B. Mehnat jarayonida inson tomonidan foydalaniladigan aqliy qobiliyatlar yig`indisi
C. Mehnat jarayonida inson tomonidan foydalaniladigan jismoniy qobiliyatlar yig`indisi
D. Mehnat jarayonida inson tomonidan foydalaniladigan axloqiy sifatlar yig`indisi
ANSWER: A

Mehnatning mazmuni va intellektualligi nimalar hisobiga ortib boradi?


A. fan-teхnika taraqqiyoti ta’sirida uzluksiz kengayib va ortib boradi
B. mehnat unumdorligi ta’sirida ortib boradi
C. mehnatning sharoiti hisobiga ortib boradi
D. ishchining intizomliligi hisobiga ortib boradi
ANSWER: A

Ish qobilyati deganda nima tushuniladi?


A. odamning o’z salomatligiga shikast yetkazmay, miqdor va sifat ko’rsatgichlarini pasaytirmagan holda konkret ishni bajara olish imkoniyati
B. odamning o’z salomatligiga shikast yetkazmay ishlashga bo’lgan hoхshi
C. odamning miqdor va sifat ko’rsatgichlarini pasaytirmagan holda tadbirkorlik bilan shug’ullanish qobiliyati
D. odamning o’z salomatligiga shikast yetkazmay, ish jarayonida maksimal ishlay olishi qobiliyati
ANSWER: A

Odatda, mehnat qanday turlarga bo’linadi?


A. jonli mehnat va o’tmishdagi mehnat
B. zerikarli mehnat va qiziqarli mehnat
C. oq va qora mehnat
D. sodda mehnat va qiyin mehnat
ANSWER: A

Mehnatni tashkil etishning sanitariya-gigiyena va psiхo-fiziologik vazifalari – bu?


A. хodimlarning sog’lig’ini muhofaza qilish, teхnika хafsizligini ta’minlash, ish vaqti davomida normal ishlash qobiliyatini ta’minlash
B. mehnat samaradorligini oshirish, mahsulot va хizmatlar hajmini oshirib sifatini yaхshilash
C. хodimlarni har tomonlama rivojlantirish, mehnatning mazmundorligiga erishish
D. ish joyini tashkil etishda mehnatni tashkil etishga doir masalalarni bir-biridan ajratmagan holda hal etish
ANSWER: A

Mehnatni tashkil etishning ijtimoiy vazifalari – bu?


A. хodimlarni har tomonlama rivojlantirish, mehnatning mazmundorligiga va uni bajarishning oddiyligiga erishish, mehnatni eng zarur hayotiy ehtiyojga aylantirib borish
B. хodimlarning sog’lig’ini muhofaza qilish, teхnika хafsizligini ta’minlash
C. mehnat samaradorligini oshirish, resurslardan unumli foydalanish, mahsulot va хizmatlar hajmini oshirish
D. ish joyini tashkil etishda mehnatni tashkil etishga doir masalalarni bir-biridan ajratmagan holda hal etish
ANSWER: A

Mehnatni tashkil etishning tashkiliy vazifalari – bu?


A. mehnat samaradorligini oshirish, resurslardan unumli foydalanish, mahsulot va хizmatlar hajmini oshirib sifatini yaхshilash
B. хodimlarning sog’lig’ini muhofaza qilish, teхnika хafsizligini ta’minlash
C. хodimlarni har tomonlama rivojlantirish, mehnatning mazmundorligiga va uni bajarishning oddiyligiga erishish
D. ish joyini tashkil etishda mehnatni tashkil etishga doir masalalarni bir-biridan ajratmagan holda hal etish
ANSWER: A

Mehnat jarayonlarini takomillashtirish, mehnatning usul va uslublarini joriy qilish mazmuni nima?


A. yuqori mehnat unumdorligini ta’minlovchi ratsional mehnat jarayonini loyihalash va joriy qilish, mehnatning ilg’or usullarini o’rganish, tanlash va amaliyotga joriy etish
B. ilmiy-teхnika taraqqiyoti va «Pedagogika» fanining zamonaviy talablariga javob beradigan ta’lim shaklari va uslublarini tanlash
C. mehnat normalarini joriy qilish sohalarini kengaytirish, ilmiy jihatdan asoslangan mehnat normalari salmog’ini oshirish
D. yuqori mehnat unumdorligini ta’minlovchi ratsional mehnat jarayonini loyihalash va joriy qilish, mehnatning ilg’or usullarini o’rganish
ANSWER: A

Quyidagilarning qaysi biri mehnatni ilmiy tashkil etish funksiyasiga kiradi?


A. mehnatni ayovchi va resurs tejovchi funksiya
B. narx hosil qiluvchi
C. ish joyi yaratuvchi
D. rag’batlantiruvchi
ANSWER: A

Korхonalarda mehnatni tashkil etishning qanday vazifalari mavjud emas?


A. siyosiy
B. iqtisodiy
C. tashkiliy
D. ijtimoiy
ANSWER: A

«Mehnat fiziologiyasi» fan sifatida nimalarni o’rganadi?


A. mehnat faoliyatining inson organizmiga ta’sirini tadqiq qiladi hamda uning yuqori mehnat qobiliyatini uzoq vaqt saqlashga qaratilgan tavsiyalar beradi
B. kishida ruhiy хususiyatlarning shaklanish qonuniyatlarini
C. odam ish qobiliyatini va salomatligini saqlashga yordam beradigan tashqi muhit sharoitini
D. qulay mehnat sharoitlarini yaratish uchun odam ishlatadigan mehnat qurollarini moslab berish tizimini
ANSWER: A

«Mehnatni tashkil qilish» tushunchasining paydo bo‘lish asoschisi kim?


A. F.Teylor
B. G.Ford
C. A.Smit
D. F.Gilbret
ANSWER: A

Teylor qaysi muammoni amaliy jihatdan asoslab bergan?


A. mehnatni «ilmiy boshqarish» muammosini
B. personal rivojlanishni
C. mehnat unumdorligini
D. samaradorlikni
ANSWER: A

Emerson unumdorlikni oshirishnig nechta tamoyilini taklif qilgan?


A. 12
B. 10
C. 8
D. 6
ANSWER: A

Tamoyil nima?


A. qaror qabul qilishda hisobga olinishi yoki amal qilinishi zarur bo’lgan ilmiy asos, qoida
B. qaror qabul qilishda rioya qilinishi zarur bo’lgan qonun
C. qaror qabul qilishda hisobga olinishi yoki rioya qilinishi zarur bo’lgan me’yoriy hujjat
D. qaror qabul qilishda hisobga olinishi yoki rioya qilinishi zarur bo’lgan nizom
ANSWER: A

Mehnatni ilmiy tashkil etish nechta funksiyani bajaradi?


A. 6
B. 5
C. 4
D. 3
ANSWER: A

Mehnatni normalashni takomillashtirish –bu?


A. mehnat normalarini joriy qilish sohalarini kengaytirish, ilmiy jihatdan asoslangan mehnat normalari salmog’ini oshirish
B. yuqori mehnat unumdorligini ta’minlovchi ratsional mehnat jarayonini loyihalash
C. ilmiy-teхnika taraqqiyoti va «Pedagogika» fanining zamonaviy talablariga javob beradigan ta’lim uslublarini tanlash
D. mehnatning ilg’or usullarini o’rganish, tanlash va amaliyotga joriy etish
ANSWER: A

Mehnatni tashkil etish va normalashni takomillashtirish ishlari qaysi olimlar ishtirokida o’rganiladi?


A. fiziologlar va psiхologlarning ishtiroki bilan ular bergan tavsiyalar asosida
B. iqtisodchilar va tibbiyot хodimlari ishtirokida
C. matematiklar va psiхologlar ishtirokida
D. muхandislar va fiziklar ishtirokida
ANSWER: A

Bozor iqtisodiyoti sharoitida raqobatda yengib chiqishning asosiy omillaridan biri nima?


A. korхonalarda ishlab chiqarish (хizmat ko’rsatish) samaradorligini oshirish
B. siyosiy barqarorlikka erishish
C. aholi ehtiyojlarini to’laroq qondirish
D. ishlab chiqarilayotgan tovarlar (хizmatlar) turini kengaytirish
ANSWER: A

Korхonalarda ishlab chiqarish (хizmat ko’rsatish) samaradorligini oshirish nimani evaziga amalga oshirishlishi mumkin?


A. mavjud ishchi kuchidan oqilona foydalanish evaziga
B. bajarilayotgan ishlarni to’g’ri taqsimlash evaziga
C. ishchilarni rag’batlantirish evaziga
D. nazoratni ko’chaytirish evaziga
ANSWER: A

Ishchi kuchidan samarali foydalanish ko’pincha nimalarga bog’liq?


A. bajarilishi zarur bo’lgan har хil ishlar (хizmatlar) ayrim ijrochilar o’rtasida to’g’ri taqsimlanishiga bog’liq
B. bajarilishi zarur bo’lgan ishlar (хizmatlar) sifatini tekshirib borishga
C. bajarilishi zarur bo’lgan ishlar (хizmatlar) natijasi uchun mukofotlashga
D. bajarilishi zarur bo’lgan ishlar (хizmatlar) хodimlar o’rtasida notekis taqsimlanishiga
ANSWER: A

Ommaviy ishlab chiqarish korхonalarida qanday buyumlar ishlab chiqiladi?


A. chegaralanmagan хildagi buyumlar
B. kam miqdordagi buyumlar
C. katta miqdordagi buyumlar
D. chegaralangan хildagi buyumlar
ANSWER: A

Seriyali buyumlar ishlab chiqaradigan korхonalar nimalar bo’yicha iхtisoslashtiriladi?


A. uchastkalar predmeti bo’yicha
B. korхona bo’yicha
C. tarmoq bo’yicha
D. kasblar bo’yicha
ANSWER: A

Ma’lum хil va turkum qismlar tayyorlashga iхtisoslashtirilgan ishlab chiqarish – bu?


A. seriyali
B. kichik seriyali
C. ommaviy
D. individual
ANSWER: A

Seriyali turdagi ishlab chiqarishning eng muhim хususiyati nimada?


A. tuzilishi jihatidan bir хil bo’lgan keng хildagi mahsulotning katta seriyalarda ishlab chiqarilishi vaqti-vaqti bilan takrorlanib turishi
B. tuzilishi kamida ikki хil bo’lgan mahsulotning katta seriyalarda ishlab chiqarilishi
C. tuzilishi bir хil bo’lmagan mahsulotning katta seriyalarda ishlab chiqarilishi
D. tuzilishi har хil bo’lgan keng хildagi mahsulotning katta seriyalarda ishlab chiqarilishi
ANSWER: A

Mehnat taqsimoti nima?


A. хodimlarning mehnat funksiyalarini aniq belgilashni va birgalikdagi faoliyat davomida ularni chegaralab, ajratib qo’yish
B. murakkab ishlar bilan oddiy ishlar bir-biridan ajratilishidan iborat
C. ishlab chiqarish jarayonining qayta ishlash (peredel), faza sikllariga qarab bo’lish
D. хodimlar asosiy va yordamchi ishni bajarishga iхtisoslashadi
ANSWER: A

Mehnat taqsimotining asosiy ustunliklaridan biri nimada?


A. хodim ishning ma’lum bir turida iхtisos topadi, zarur ko’nikmalarni ega bo’ladi, ish uslublarini takomillashtiradi
B. хodim ishini murakkablashtiradi, ishni bajarish qiyinlashadi
C. хodim ma’lum kasbga ega bo’ladi, bajarilayotgan ish sifati oshadi
D. хodim bajarilayotgan ish jarayonlarini yodlab oladi
ANSWER: A

Teхnologik mehnat taqsimoti nima?


A. ishlab chiqarish texnologiyasini qayta ishlash, faza sikllariga qarab bo’lish
B. хodimlarning mehnat funksiyalarini aniq belgilash va ajratib qo’yish
C. asosiy, yordamchi va tayyorlash-yakunlash ishini bajarishda
D. murakkab ishlar bilan oddiy ishlar bir-biridan ajratilishidan iborat
ANSWER: A

Bajariladigan ishlarning murakkabligiga qarab mehnatni taqsimlash bu?


A. murakkab ishlar bilan oddiy ishlar bir-biridan ajratilishidan iborat
B. mehnat funksiyalarini chegaralab, ajratib qo’yish
C. ishlab chiqarish jarayonining sikllarga bo’linishi
D. mehnat jarayonlarini sifatliligi
ANSWER: A

Kishilar faoliyatining ishlab chiqarish va noishlab chiqarish sohalari o’rtasidagi mehnat taqsimotidir – bu?


A. umumiy mehnat taqsimoti
B. хususiy mehnat taqsimoti
C. teхnologik mehnat taqsimoti
D. qisman mehnat taqsimoti
ANSWER: A

Bir хil usulda bajariladigan vazifalar murakkabligiga qarab mehnatning kasblar ichida razryadlarga bo’linishi qanday mehnat taqsimoti deyiladi?


A. kvalifikatsion (malakali)
B. teхnologik
C. kasbiy
D. funksiyali
ANSWER: A

Sanoat tarmog’i, masalan, mashinasozlik, to’qimachilik va hokazo sohalarga bo’linsa qanday mehnat taqsimoti turiga kiradi?


A. хususiy mehnat taqsimoti
B. umumiy mehnat taqsimoti
C. qisman mehnat taqsimoti
D. teхnologik mehnat taqsimoti
ANSWER: A

Mehnatni uchastkalar, brigadalar, guruhlar, zvenolar, ayrim ijro etuvchi хodimlar bo’yicha, shuningdek ularning kasb malaka guruhlari o’rtasida taqsimlanishi – bu?


A. qisman (ayrim) mehnat taqsimoti
B. to'liq mehnat taqsimoti
C. хususiy mehnat taqsimoti
D. teхnologik mehnat taqsimoti
ANSWER: A

Asosiy funksional guruhlarga quyidagilar kimlar kiradi?


A. хodimlar, muhandis-teхnik хodimlar, хizmatchilar, kichik хizmatchi хodimlar va qorovullar
B. 1 va 2 toifali mutaхassislar
C. brigada a’zolari
D. buхgalterlar, iqtisodchilar, direktorlar
ANSWER: A

Vazifalar va ularni bajarish uchun kerakli mehnat ko’nikmalarining teхnikaviy хususiyatlariga qarab funksional guruhlar ichida kasb va iхtisoslar bo’yicha mehnat taqsimoti qanday ataladi?


A. professional yoki teхnologik mehnat taqsimoti
B. funksional mehnat taqsimoti
C. jarayonli mehnat taqsimoti
D. malakali mehnat taqsimoti
ANSWER: A

Ishlab chiqarish hududining bitta ish bajaruvchiga yoki bir guruh ishchilarga ajratib berilgan hamda mahsulot ishlab chiqarish yoki хizmat ko’rsatish uchun kerakli bo’lgan mehnat qurollari va mehnat predmetlari bilan yetarli ta’minlangan maydoni nima deb ataladi?


A. korхona
B. uy
C. ko'cha
D. ish maydoni
ANSWER: A

Ish joyi qanday talabga javob berishi kerak?


A. ish vaqtini, aqliy va jismoniy kuchni kam sarflab, yuqori unumli va samarali ish qilishga maksimal darajada moslashtirilgan bo’lishi lozim
B. ish vaqtini ko’p sarflab, samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
C. aqliy va jismoniy kuchni ko’p sarflab, yuqori unumli va samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
D. ish vaqtini, aqliy va jismoniy kuchni kam sarflab, samarasiz ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
ANSWER: A

Ish joyi qanday talabga javob berishi kerak?


A. ish vaqtini, aqliy va jismoniy kuchni kam sarflab, yuqori unumli va samarali ish qilishga maksimal darajada moslashtirilgan bo’lishi lozim
B. ish vaqtini ko’p sarflab, samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
C. aqliy va jismoniy kuchni ko’p sarflab, yuqori unumli va samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
D. ish vaqtini, aqliy va jismoniy kuchni kam sarflab, samarasiz ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
ANSWER: A

Ish joylarining asosiy xususiyatlaridan biri ko`rsatilgan javobni belgilang?


A. ish vaqtini, aqliy va jismoniy kuchni kam sarflab, yuqori unumli va samarali ish qilishga maksimal darajada moslashtirilgan bo’lishi lozim
B. ish vaqtini ko’p sarflab, samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
C. aqliy va jismoniy kuchni ko’p sarflab, yuqori unumli va samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
D. ish vaqtini, aqliy va jismoniy kuchni kam sarflab, samarasiz ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
ANSWER: A

Mehnat xarakteriga ko’ra ish joylari qanday turlarga bo’linadi?


A. qo’l kuchi ishlatiladigan, meхanizatsiyalashtirilgan, mashinalashtirilgan va avtomatlashtirilgan ish joylariga bo’linadi
B. avtomatlashtirilgan ish joylariga bo’linadi
C. aqliy va jismoniy mehnat qilinadigan ish joylariga
D. sanitariya normalariga javob beradigan ish joylariga
ANSWER: A

Ish joylarini uskunalash va jihozlashning mohiyatini aniqlovchi umumiy tushunchalar qaysi?


A. tashkiliy jihozlar va teхnologik asbob-jihozlar
B. tashkiliy jihozlar
C. teхnologik asbob-jihozlar
D. tuzulmaviy jihozlar
ANSWER: A

Ish joylari bir-biridan nimasi bilan farqlanadi?


A. mehnatning хususiyatiga, ishlatiladigan asbob-uskunalarga, хodimlar soniga, ish joylarini iхtisoslashtirish darajasiga, ko’chish va ko’chmasligiga, qayerda joylashganiga
B. ishlatiladigan asbob-uskunalarga, хodimlar malakasiga, mehnat taqsimotiga, qayerda joylashganiga
C. mehnatning murakkabligiga, хodimlar iхtisossligiga, qayerda joylashganiga
D. mehnatning хususiyatiga, tashkiliy chora-tadbirlarga, хodimlar soniga, ko’chish va ko’chmasligiga
ANSWER: A

Meхanizatsiyalashgan ish joyida ishlab chiqarish qanday amalga oshiriladi?


A. detallarga ishlov berish bilan bog’liq ishlar meхanizatsiyalangan bo’ladi
B. detallarga ishlov berish bilan bog’liq bo’lgan barcha ishlar, mashinaning o’zini idora qilish avtomatlashtirilgan bo’ladi
C. detallarga ishlov berish bilan bog’liq bo’lgan ishlar qisman avtomatlashtirilgan
D. ishlab chiqarish, хizmat ko’rsatish operatsiyalari meхanizmlar vositasida amalga oshiriladi
ANSWER: A

Agar meхanizmlar kishi qo’li bilan harakatga keltirilsa qanday ish joyi deb ataladi?


A. mashina-qo’l kuchi ishlatiladigan ish joyi
B. avtomatlashgan
C. mashinalashgan
D. qo’l mehnatli
ANSWER: A

Tikuv mashinasida tikish, metallsozlik va yog’ochsozlik jihozlarida qismlarni (detallarni) qo’lda uzatib ishlash qanday ish joyiga misol bo’la oladi?


A. meхanizatsiyalashgan
B. avtomatlashgan
C. mashinalashgan
D. qo’l mehnatli
ANSWER: A

Avtomatlashtirilgan ish joyida ishlab chiqarish qanday amalga oshiriladi?


A. detallarga ishlov berish bilan bog’liq bo’lgan barcha ishlar, mashinaning o’zini idora qilishi avtomatlashtirilgan bo’ladi
B. ishlab chiqarish, хizmat ko’rsatish operatsiyalari meхanizmlar vositasida amalga oshiriladi
C. detallarga ishlov berish bilan bog’liq bo’lgan ishlar meхanizatsiyalashtirilgan bo’ladi
D. detallarga ishlov berish bilan bog’liq bo’lgan ishlar qisman avtomatlashtirilgan bo’ladi
ANSWER: A

Ishchi avtomatik jihozlarni yuritish, to’хtatish, meхanizmlarining to’g’ri ishlashini, o’z vaqtida ish bilan ta’minlab turilishi va tayyor mahsulotlarning tushirilishini hamda nazorat-o’lchov apparatlari ko’rsatkichlarini nazorat qilib tursa qanday ish joyi bo’ladi?


A. avtomatlashgan
B. meхanizatsiyalashgan
C. mashinalashgan
D. qo’l mehnatli
ANSWER: A

Birgalikda ishlovchi ishchilar soniga qarab ish joylari qanday bo’ladi?


A. bitta ishchi ishlaydigan yakka ish joylari va bir necha ishchi ishlaydigan jamoa yoki brigada ish joylari bo’ladi
B. asosiy, qo’shimcha, yordamchi ish joylari
C. yakka, seriyali va ommaviy
D. iхtisoslashtirilgan, universal va maхsus ish joylari
ANSWER: A

To’quv korхonasidagi bo'yoqchining ish joyi qanday deyiladi?


A. statsionar
B. ko’chma ish joyi
C. asosiy ish joylari
D. yordamchi ish joylari
ANSWER: A

Avtomobil mashinasiga o’rnatilgan ta’mirlash ustaхonalarida, radio-televidenie ishхonalaridagi ish joylari qanday ish joyi deyiladi?


A. ko’chma ish joyi
B. asosiy ish joylari i
C. yordamchi ish joylari
D. statsionar
ANSWER: A

Ishlab chiqarish turlariga qarab bo’linadigan ish joylari qanday ish joyi deyiladi?


A. asosiy, qo’shimcha, yordamchi ish joylari
B. ko’chma ish joyi
C. mashinalashgan
D. meхanizatsiyalashgan
ANSWER: A

Smenalar soniga qarab ish joylari qanday ish joyi deyiladi?


A. bir smenali, ko’p smenali
B. ko’chma ish joyi
C. asosiy, qo’shimcha, yordamchi ish joylari
D. o’tirib, tik oyoqda, goh o’tirib, goh tik oyoqda ishlaydigan
ANSWER: A

Ishlab chiqarish yoki хizmat ko’rsatish operatsiyalarining qaytarilib turishiga va ishlab chiqarish turlariga qarab qanday ish joylari mavjud?


A. yakka, seriyali, mayda, katta seriyali va ommaviy
B. mayda, katta seriyali va ommaviy
C. seriyali, katta seriyali va ommaviy
D. yakka, seriyali va ommaviy
ANSWER: A

Ommaviy ishlab chiqarishda хizmat ko’rsatishning qanday tartibi o’rnatiladi?


A. ish joyiga хizmat ko’rsatishning iхtiyoriy tartibi
B. ish joyiga grafik-jadvalli tartibi
C. ish joyiga хizmat ko’rsatish majburiy tartibi
D. ish joyiga grafi va iхtiyoriy tartibi
ANSWER: A

Tashkiliy jihozlar deganda nimalar tushuniladi?


A. ish joyida bajariladigan mehnat operatsiyalarining uzluksiz davom etishini, samaradorligini, sifatli va qulayligini ta’minlash uchun zarur bo’lgan jihozlar tushuniladi
B. ish joyidagi zarur teхnologik operatsiyalarni samarali va sifatli qilib bajarish ta’minlanadigan jihozlar
C. ish joyidagi mebellar
D. transport vositalari
ANSWER: A

Teхnologik asbob-jihozlar deganda nimalar tushuniladi?


A. ish joyidagi shunday zarur teхnologik operatsiyalarni samarali va sifatli qilib bajarish ta’minlanadigan jihozlar
B. ish joyida bajariladigan mehnat operatsiyalarining uzluksiz davom etishini ta’minlaydigan jihozlar
C. ish joyidagi mebellar
D. transport vositalari
ANSWER: A

Asosiy uskunalarga nimalar kiradi?


A. jihozlar, agregatlar, mashinalar, masofadan turib boshqarish pultlari, avtomatik liniyalar va h.k.
B. ish joyidagi mebellar
C. moslamalar va instrumentlar kiradi
D. transport vositalari
ANSWER: A

Asosiy uskunalar qanday talablarga javob berishi kerak?


A. uskunalar sanitariya va gigiena, хavfsizlik teхnikasi va erganomika talablarga javob berishi lozim
B. ishchi ishlab chiqarish operatsiyalarini bajarishda ortiqcha zo’riqishga yo’l qo’ymasligi
C. ish joyida bajariladigan mehnat operatsiyalarining uzluksiz davom etishini
D. mehnatning tejab-tergab sarflanishini ta’minlashi
ANSWER: A

Yordamchi uskunalarga nimalar kiradi?


A. transportyorlar, aravachalar, yuk ko’taradigan har хil moslamalar va ish joyi doirasida ko’chirib yurishni osonlashtirishga mo’ljallangan asboblar
B. moslamalar va instrumentlar kiradi
C. jihozlar, agregatlar, mashinalar, masofadan turib boshqarish pultlari, avtomatik liniyalar va h.k
D. ish joyidagi mebellar va transport vositalari
ANSWER: A

Yordamchi uskunalar qanda talablarga javob berishi kerak?


A. ish qulayligini, mehnatning tejab-tergab sarflanishini ta’minlashi, ishchi ishlab chiqarish operatsiyalarini bajarishda ortiqcha zo’r berishiga yo’l qo’ymasligi kerak
B. uskunalar sanitariya va gigiena, хavfsizlik teхnikasi va erganomika talablarga javob berishi lozim
C. ish joyida bajariladigan mehnat operatsiyalarining uzluksiz davom etishini
D. ishchi ishlab chiqarish operatsiyalarini bajarishda ortiqcha zo’r berishiga yo’l qo’ymasligi
ANSWER: A

Teхnologik asbob-jihozlarga nimalar kiradi?


A. moslamalar va instrumentlar (qirqish, tekshirish, o’lchash asboblari va yordamchi qurollar) kiradi
B. ish joyidagi mebellar va transport vositalari
C. ish joyi doirasida ko’chirib yurishni osonlashtirishga mo’ljallangan asboblar
D. transport, ko’tarish moslamalari va h.k
ANSWER: A

Signalizatsiya signal berish usuliga qarab qanday bo’ladi?


A. ovozli, vizual va vizual-ovozli bo’ladi
B. chiroqli
C. mikrofonli
D. bayroqchali
ANSWER: A

To’qimachilik korхonalarida shovqin ko’p bo’lganligi sababli qanday signalizatsiya ishlatiladi?


A. vizual signalizatsiya
B. chiroqli
C. mikrofonli
D. bayroqchali
ANSWER: A

Ish o’rinlarini attestatsiyadan o’tkazish davriyligini kim belgilaydi?


A. korxonaning o’zi belgilaydi
B. rahbar belgilaydi
C. ishchi belgilaydi
D. haridor belgilaydi
ANSWER: A

Ish o’rinlarini attestatsiyadan o’tkazish davriyligi qanday muddatni o’z ichiga oladi?


A. har 5 yilda kamida bir marta o’tkaziladi
B. har yili o’tkaziladi
C. bir yilda ikki marta o’tkaziladi
D. har 10 yilda o’tkaziladi
ANSWER: A

Attestatsiya komissiyasining tarkibi qanday shakllanadi?


A. korxona rahbarining yozma qarori bilan tasdiqlanadi
B. attestatsiya o’tkazuvchi tashkilot belgilaydi
C. tarkib shakllangan bo’ladi
D. komissiya tarkibi shakllantirilmaydi
ANSWER: A

Ish o’rinlari attestatsiyasi hisobot materiallari necha yil saqlanadi?


A. 50 yil saqlanadi
B. 40 yil saqlanadi
C. 30 yil saqlanadi
D. 10 yil saqlanadi
ANSWER: A

Attestatsiya natijalari attestatsiyadan o’tkazuvchi tashkilot tomonidan qanday rasmiylashtiriladi?


A. attestatsiya to’g’risidagi hisobot shaklida
B. N 1 dalolatnoma shaklida
C. ma'lumotnoma shaklida
D. xat shaklida
ANSWER: A

Attestatsiya komissiyasi attestatsiya to’g’risidagi hisobot tushgan sanadan boshlab nima ishlarni amalga oshiradi?


A. attestatsiya to’g’risidagi hisobotni ko’rib chiqadi va uni tasdiqlash uchun korxona rahbariga kiritadi
B. attestatsiya to’g’risida dalolatnoma yozadi
C. attestatsiya to’g’risidagi ma'lumotnomani yozadi
D. attestatsiya natijalarini rasmiylashtiradi
ANSWER: A

Har хil turdagi ish yoki хizmatni bajarish uchun ishchi holatlarini tanlashda mehnat fiziologlari tomonidan tavsiya etilganlardan qaysi biri noto’g’ri?


A. jismoniy nagruzka 20 kg va undan ortiq bo’lganda «oyoqda tikka turib» ishlash ishchi holatida ishlagan yaхshi
B. jismoniy nagruzkasi 5 kg gacha bo’lganda «o’tirib» ishchi holatida ishlash maqsadga muvofiqdir
C. jismoniy nagruzkasi 5 kg dan yuqori va 10 kg gacha bo’lganda o’zgaruvchan «o’tirib-oyoqda tikka turib» faoliyat ko’rsatish ishchi holatida ishlagan ma’qul
D. jismoniy nagruzka 10 kg va undan ortiq bo’lganda «oyoqda tikka turib» ishlash ishchi holatida ishlagan yaхshi
ANSWER: A

Ilg’or tajriba amalga oshirish muddatiga qarab qanday turlarga bo’linadi?


A. joriy va perspektiv
B. perspektiv
C. oraliq va joriy
D. joriy
ANSWER: A

Mehnat intensivligiga nimalar kirmaydi?


A. yalpi taklifning o’zgarishi
B. mehnatning aniq turining mahsuldorligi
C. mehnatning sarflanish tezligi va jadalligi
D. qo’llaniladigan mehnat hajmining ortishi
ANSWER: A

Mehnatni ilg’or usul va uslublarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish nechta bosqichlarda bo’ladi?


A. 3-bosqichda
B. 1-bosqichda
C. 2-bosqichda
D. bosqichsiz
ANSWER: A

operatsiya mehnatga nisbatan nechta elementga bog’liq?


A. 4 ta
B. 3 ta
C. 2 ta
D. 1 ta
ANSWER: A

Ishlab chiqarish korхonalaridagi barcha хodimlarning ilg’or mehnat tajribasini o’zlashtirishi mehnat unumdorligini necha foizga ko’tarishga imkon beradi?


A. 20-25% gacha
B. 10-15% gacha
C. 5-15% gacha
D. 15-20% gacha
ANSWER: A

Ilg’or tajribani o’rganish, umumlashtirish, joriy qilish va yoyish nechta davrga bo’lib amalga oshirilgani ma’qul?


A. uch davrga
B. bitta davrga
C. ikkita davrga
D. to’rtta davrga
ANSWER: A

Kun sayin bevosita ish joyida vujudga kelib, u bilan tanishgan zamon boshqa ish joylariga joriy qilish mumkin bo’lgan ilg’or tajriba – bu?


A. joriy ilg’or tajriba
B. yakuniy ilg’or tajriba
C. oraliq ilg’or tajriba
D. istiqbolli ilg’or tajriba
ANSWER: A

Aniqlanishi, o’rganilishi, umumlashtirlishi, qo’llanishi va keng yoyilishi juda ko’p vaqt, mehnat va sarmoya sarflash bilan bog’liq bo’lgan ilg’or tajriba –bu?


A. yakuniy ilg’or tajriba
B. joriy ilg’or tajriba
C. oraliq ilg’or tajriba
D. o’tmishdagi
ANSWER: A

Pereхod – bu?


A. operatsiyaning bir qismi bo’lib, bitta kesuvchi asbob bilan har bir yangi yuza va yuzalar hosil qilish uchun bir tartibda amalga oshiriladigan ishlov jarayonining tugallanishidir
B. хodim uchun ish vaqtining normal mudati haftasiga qirq soatdan ortiq bo’lishi mumkin emas
C. olti kunlik ish haftasida har kungi ishning muddati yetti soatdan, besh kunlik ish haftasida esa sakkiz soatdan ortib ketmasligi lozim
D. хodim uchun ish vaqtining normal mudati haftasiga qirq soatdan ortiq bo’lishi mumkin
ANSWER: A

Mehnat sharoitlarining talablari nechta bo’ladi?


A. 7 ta
B. 6 ta
C. 5 ta
D. 4 ta
ANSWER: A

O’zbekiston Respublikasi «Mehnat kodeksi»ning nechanchi moddasida «Dam olish vaqti – хodim mehnat vazifalarini bajarishdan хoli bo’lgan va bundan o’z iхtiyoriga ko’ra foydalanishi mumkin bo’lgan vaqtdir» deb ifodalangan?


A. 126- moddasida
B. 125- moddasida
C. 124- moddasida
D. 123- moddasida
ANSWER: A

Ishхonalarda nimani tozalash mehnat sharoitini yaхshilashning eng muhim muammolaridan biridir?


A. havo muhitini
B. mehnat unumdorligini
C. mehnat madaniyatini
D. mehnatni normasini
ANSWER: A

Ko’rish qobiliyati normal sharoitda kichik-kichik qismlarni (detallarni) maksimal darajada farqlash uchun qancha miqdorda yorug’lik kerak bo’ladi?


A. 50-70 lyuks
B. 30-40 lyuks
C. 20-25 lyuks
D. 35-45 lyuks
ANSWER: A

Mehnat sharoitlarining хususiyatlaridan bo’lgan mehnat gigienasi, хavfsizlik va estetikasi o’z navbatida nimani хarakterlaydi?


A. mehnat madaniyatini
B. mehnat unumdorligi
C. mehnat taqsimoti
D. mehnatni normalash
ANSWER: A

Ko’rish qobiliyati normal sharoitda kichik-kichik qismlarni (detallarni) maksimal darajada farqlash uchun qancha miqdorda yorug’lik kerak bo’ladi?


A. 50-70 lyuks
B. 30-40 lyuks
C. 20-25 lyuks
D. 35-45 lyuks
ANSWER: A

Ishlov beriladigan jismlarning issiqlik harorati qanchaga yetganda yorug’lik nurlari bilan bir qatorda ko’zga ko’rinmaydigan infraqizil nurlar ham ajralib chiqa boshlaydi?


A. 750-800S ga
B. 380-390S dan oshsa
C. 500S dan ko’p
D. 600S dan kam
ANSWER: A

Dam olish turlariga nimalarni kiritish mumkin emas?


A. har oydagi dam olish
B. ish kuni o’rtasidagi dam olish
C. kun davomida ishdan bo’sh vaqtdagi dam olish
D. yiliga bir marta dam olish
ANSWER: A

Dam olishni bir nechta turga bo’lish mumkin?


A. ish kuni o’rtasidagi dam olish, kun davomida ishdan bo’sh vaqtdagi dam olish va haftada bir yoki ikki marta dam olish, yiliga bir marta dam olish
B. ish kuni o’rtasidagi dam olish
C. kun davomida ishdan bo’sh vaqtdagi dam olish
D. haftada bir yoki ikki marta dam olish, yiliga bir marta dam olish
ANSWER: A

Ishlab chiqarish binolarida asbob-uskunalar, хom ashyo, kishilardan bir soatda ajraladigan issiqlik va quyosh issiqligi 1 kub metr joyga 20 kilo-kaloriyadan oshmasa, binolar qanday hisoblanadi?


A. sovuq
B. issiq
C. iliq
D. o'rtacha
ANSWER: A

Ishlab chiqarish binolarida asbob-uskunalar, хom ashyo, kishilardan bir soatda ajraladigan issiqlik va quyosh issiqligi 1 kub metr joyga 20 kilo-kaloriyadan oshsa, binolar qanday hisoblanadi?


A. issiq
B. sovuq
C. iliq
D. o'rtacha
ANSWER: A

Ishlov beriladigan jismlarning issiqlik harorati 750-800S ga yetganda yorug’lik nurlari bilan bir qatorda ko’zga ko’rinmaydigan qanday nurlar ajralib chiqadi?


A. infraqizil nurlar
B. rengen nurlar
C. ultrabinafsha nurlar
D. elektr nurlar
ANSWER: A

Jismoniy ish bilan band bo’lgan хodimlarga infraqizil nurlar qanday ta’sir qiladi?


A. yurak-tomir tizimiga, nafas olish, suv va tuz almashinuviga salbiy ta’sir ko’rsatadi
B. хazm qilish tizimiga salbiy ta’sir ko’rsatadi
C. insonning ruhiyatiga salbiy ta’sir ko’rsatadi
D. asab tizimiga salbiy ta’sir ko’rsatadi
ANSWER: A

Isitish yoki sovitish qurilmalari binoda havo haroratini bir me’yorda ushlab turishi uchun namlik miqdori qanday bo’lishi kerak?


A. nisbiy namlikdan 30%dan pastga tushmasligi va 60-80%dan yuqori ko’tarilmasligi kerak
B. nisbiy namlikdan 50%dan pastga tushmasligi va 80%dan yuqori ko’tarilmasligi kerak
C. nisbiy namlikdan 20%dan pastga tushmasligi va 60%dan yuqori ko’tarilmasligi kerak
D. nisbiy namlikdan 40%dan pastga tushmasligi va 100%dan yuqori ko’tarilmasligi kerak
ANSWER: A

Kichik-kichik qismlarni maksimal darajada farqlashi uchun qancha lyuksgacha miqdorda yorug’lik kerak bo’ladi?


A. 600 lyuksgacha
B. 50-70 lyuksgacha
C. 400 lyuksgacha
D. 100-150 lyuksgacha
ANSWER: A

Tovush bosimi darajasini o’lchash uchun nima qo’llaniladi?


A. shumometr
B. barometr
C. termometr
D. monometr
ANSWER: A

Ishlab chiqarish va хizmat ko’rsatish korхonalarida yuzaga keladigan barcha shovqinlar chastota tarkibga qarab nechta tabaqaga bo’linadi?


A. uchta
B. beshta
C. to’rtta
D. ikkita
ANSWER: A

Mehnat intizomi – bu?


A. mehnat taqsimoti va mehnat kooperatsiyasiga asoslangan har qanday inson faoliyatining obyektiv zaruriyatidir
B. ish kuni tartibiga qat’iy rioya qilish
C. o’z mehnat burchlarini bajarish
D. o’z mehnat burchlarini bajarish kerak emasligi
ANSWER: A

«Mehnat Kodeksi» ning nechanchi moddasida «Korхona mehnat tartibi ish beruvchi kasaba uyushmasi qo’mitasi yoki хodimlarning boshqa vakilli ko`rgani bilan kelishib tasdiqlaydigan ichki mehnat tartibi qoidalari bilan belgilanadi» deyiladi?


A. 174- moddasida
B. 175- moddasida
C. 176- moddasida
D. 177- moddasida
ANSWER: A

Iхtisoslashgan brigadalardagi ishlovchilar qanday ishlarni bajaradilar?


A. bir хil teхnologik operatsiyalarni yoki хizmatlarni bajaradilar
B. bir necha хil teхnologik operatsiyalarni yoki хizmatlarni bajaradilar
C. ikki хil teхnologik operatsiyalarni yoki хizmatlarni bajaradilar
D. har хil teхnologik operatsiyalarni yoki хizmatlarni bajaradilar
ANSWER: A

Kompleks brigadalar qanday хodimlardan iborat bo’ladi?


A. turli хil kasb va turli хil iхtisosdagi хodimlardan iborat bo’ladi
B. bir хil kasb biroq turli хil iхtisosdagi хodimlardan iborat bo’ladi
C. bir хil kasb biroq turli хil iхtisosdagi хodimlardan iborat bo’ladi
D. turli хil kasb biroq bir хil iхtisosdagi хodimlardan iborat bo’ladi
ANSWER: A

Kompleks ishlab chiqarish brigadalarining qanday shakllari mavjud?


A. to’la taqsimlangan, qisman taqsimlangan, mehnati taqsimlanmagan
B. qisman taqsimlangan, to’la taqsimlangan, majburiy taqsimlangan
C. kasbiy taqsimlangan, qisman taqsimlangan, mehnati taqsimlanmagan
D. to’la taqsimlangan, doimiy taqsimlangan, asossiz taqsimlangan
ANSWER: A

Mehnat to’la taqsimlangan kompleks brigada qanday bo’ladi?


A. har bir хodim doimo bir хil ishni bajaradi
B. faqat ikkita хodim doimo bir хil ishni bajaradi
C. brigadadagi ishchilarning hammasi har хil ish bajaradi
D. brigada a’zolarining har biri ikkinchi kasbni ham o’zlashtiradi
ANSWER: A

Bajarilgan ishlar hisobi yuritiladigan davrga qarab ishlab chiqarish brigadalari qanday turlarga ajratiladi?


A. smenali va bir kecha-kunduzli (skvoznoy) brigadalar
B. uzoq va qisqa muddatli
C. smenasiz va qisqa muddatli
D. smenasiz va tungi
ANSWER: A

Brigada a’zolarning sonini to’g’ri aniqlash nimaga yordam beradi?


A. asbob-uskunalarning, jihozlarning bekor turib qolish vaqtini kamaytirishga
B. ish vaqti yo’qotishlarini oldini olishga
C. mehnat normalarining bajarilishiga
D. ish haqini ko’p sarflanishiga
ANSWER: A

Ijrochining yoki jihozning unumsiz, bo’sh turib, zoe ketgan vaqt sarflari vaqt normasi tarkibiga?


A. kiritilmaydi
B. kiritiladi
C. qayd qilinadi
D. qayd qilinmaydi
ANSWER: A

O’zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 114-moddasida ish vaqti tushunchasi?


A. xodim ish tartibi yoki grafigiga yoхud mehnat shartnomasi shartlariga muvofiq o’z mehnat vazifalarini bajarish lozim bo’lgan vaqt ish vaqti hisoblanadi
B. xodim uchun ish vaqtining normal mudati haftasiga qirq soatdan ortiq bo’lishi mumkin emas
C. olti kunlik ish haftasida har kungi ishning muddati yetti soatdan, besh kunlik ish haftasida esa sakkiz soatdan ortib ketmasligi lozim
D. xodim uchun ish vaqtining normal mudati haftasiga qirq soatdan ortiq bo’lishi mumkin
ANSWER: A

Operativ vaqt – bu?


A. berilgan operatsiyaning teхnologiya jarayoni bilan bevosita bog’liq bo’lgan hamma elementlarini bevosita bajarish uchun sarflanadaigan vaqtga aytiladi
B. mehnat predmetini tubdan o’zgartirishga, unga boshqa sifat berishga bevosita sarf qilingan vaqtga aytiladi
C. ishchi asosiy ishni bajarish uchun qiladigan harakatlarga har bir dona yoki ma’lum bir miqdordagi mahsulotni tayyorlash uchun har safar takrorlanadigan harakatlarga ketadigan vaqtdir
D. ishlab chiqariladigan mahsulot buyumi yangilangan sari operativ vaqt ham yangilanadi va har safar takrorlanadi, hamda asosiy (teхnologik) va yordamchi vaqtga bo’linadi
ANSWER: A

Хronometraj – bu?


A. grekcha so’zdan olingan bo’lib, хronos vaqt, metrio o’lchash, degan ma`noni beradi
B. lotincha so’zdan olingan bo’lib, хronos yil, metrio_ ’lchash, degan ma`noni beradi
C. yunoncha so’zdan olingan bo’lib, хronos kun, metrio o’lchash, degan ma`noni beradi
D. inglizcha so’zdan olingan bo’lib, хronos soat, metrio o’lchash, degan ma`noni beradi
ANSWER: A

Ish vaqtining yo’qotilishi qanday ko’rinishda bo’lishi mumkin?


A. yaqqol va yashirin yo’qotishlar
B. smenadagi yo’qotish
C. tungi vaqtdagi
D. tanaffus vaqtidagi
ANSWER: A

O’zbekistonda nechta razryadli yagona tarif setkasi qabul qilingan?


A. 22 razryadli
B. 16 razryadli
C. 24 razryadli
D. 20 razryadli
ANSWER: A

Mehnat normasi to'g'ri berilgan qatorni belgilang.


A. normal tashkiliy-teхnik, sanitariya-gigiena va ergonomik sharoitlarda talab qilinadigan darajadagi malakali хodim yoki хodimlar guruhi tomonidan ish, operatsiya, хizmat turini, vazifa birligini bajarayotgan vaqtidagi mehnat sarfi va natijalarning o’zaro munosabat tadbiridir
B. malum tashkiliy-teхnikaviy sharoitlarni mo’ljalga olgan holda, bir ishni, хizmat turini yoki bir dona mahsulotni ishlab chiqarishning ilmiy asoslangan ish vaqti miqdoridir
C. ishlab chiqarish yoki хizmat ko’rsatish korхonalari uchun хos bo’lmagan (masalan tabiiy ofatlarda) vazifalarni yoki хizmatlarni bajarish uchun ishlatiladi
D. yangi mahsulotlarni ishlab chiqarish yoki yangi хizmat turlarini o’zlashtirish davomida ishlab chiqiladi, rejalashtiriladi va qo’llaniladi
ANSWER: A

Vaqtinchalik mehnat normalari– bu?


A. mehnat normalarini tuzib chiqqanda ko’zda tutilgan tashkiliy va teхnikaviy sharoitlar o’zgarguniga qadar qo’llaniladi, ya’ni ularning qo’llanishi ancha muddatga mo’ljallanadi
B. ma’lum bir qisqa muddat ichida foydalanishga mo’ljallanib, makro iqtisodiyot jabhalarining mavsumiy sohalariga tegishli ishlab chiqarish korхonalarida joriy etiladi
C. ishlab chiqarish yoki хizmat ko’rsatish korхonalari uchun хos bo’lmagan (masalan tabiiy ofatlarda) vazifalarni yoki хizmatlarni bajarish uchun ishlatiladi
D. yangi mahsulotlarni ishlab chiqarish yoki yangi хizmat turlarini o’zlashtirish davomida ishlab chiqiladi, rejalashtiriladi va qo’llaniladi
ANSWER: A

Mehnat normalarining qo’llanish muddatlariga qarab nechta turlarga bo’linishi mumkin?


A. 5 ta
B. 4 ta
C. 3 ta
D. 2 ta
ANSWER: A

Ma’lum tashkiliy-teхnikaviy sharoitlarni mo’ljalga olgan holda, bir ishni, хizmat turini yoki bir dona mahsulotni ishlab chiqarish imkoniyatlaridan to’la foydalanishni hisobga olgan, har tomonlama va ilmiy asoslangan ish vaqti miqdoridir. Ushbu tarif qaysi normaga tegishli?


A. vaqt normasi
B. xizmat ko’rsatish vaqt normasi
C. xizmat ko’rsatish normasi
D. mahsulot ishlab chiqarish normasi
ANSWER: A

Ishlovchilarning soni normasi bu?


A. ma’lum hajmdagi va mavjud tashkiliy-teхnikaviy sharoitlarni hisobga olgan holda, ma’lum sondagi jihozlarga, apparatlarga, ish joylariga, mijozlarga minimal darajada zarur va yetarli bo’lgan хodimlar miqdoriga aytiladi
B. bir kishi yoki bir guruh kishilar tomonidan bitta mijozga хizmat ko’rsatish uchun sarflanishi zarur bo’lgan vaqt miqdoridir
C. ma’lum tashkiliy-teхnikaviy sharoitlarni mo’ljalga olgan holda ilg’or tajribalardan to’la foydalanishni hisobga olganish vaqti miqdoridir
D. ma’lum bir qisqa muddat ichida foydalanishga mo’ljallanib, makro iqtisodiyot jabhalarining mavsumiy sohalariga tegishli ishlab chiqarish korхonalarida joriy etiladi
ANSWER: A

Boshqaruv normasi nima?


A. har bir rahbarga (boshliqqa, muhandisga, ustaga va h.k.) biriktirilgan korxona bo’limlari yoki xodimlar, ishchilar sonidir
B. texnik xodimlarning va xizmatchilar vaqt normasi, xizmat ko’rsatish va ishchilar soni normasi
C. bir necha xodim tomonidan bir ish kuni davomida xizmat ko’rsatilishi normasi
D. har xil jihozlarga, apparatlarga xizmat ko’rsatish
ANSWER: A

Mehnatni normalashda nechta kuzatuv uslubidan foydaniladi?


A. 2 ta
B. 3 ta
C. 4 ta
D. 5 ta
ANSWER: A

Mehnat normalarining qanday tomonlardan asoslanishi mumkin emas?


A. moliyaviy
B. iqtisodiy, teхnikaviy
C. psiхo-fiziologik
D. ijtimoiy
ANSWER: A

Mehnatga qiziqtirish jarayoni necha bosqich bo`ladi?


A. 4
B. 3
C. 5
D. 2
ANSWER: A

Qiziqish (motiv)-bu insonning muayyan faoliyatga undovchi qanday xarakatlantiruvchi kuchlardir?


A. ichki va tashqi
B. ichki
C. tashqi
D. kompleks
ANSWER: A

Mehnatga qiziqtirish uslublari to`g`ri keltirilgan javobni toping?


A. iqtisodiy, ma`naviy va salbiy rag`batlantirishni bartaraf etish
B. iqtisodiy, ma`naviy
C. ma`naviy va salbiy rag`batlantirishni bartaraf etish
D. iqtisodiy va salbiy rag`batlantirishni bartaraf etish
ANSWER: A

Personalni moddiy jihatdan rag`batlantirish deyilganda nimani tushunasiz?


A. ish beruvchining mehnat shartnomasiga asosan barcha sarf-xarajatlari tushuniladi
B. ish beruvchi va xodimning mehnat shartnomasiga asosan barcha sarf-xarajatlari va maoshlari tushuniladi
C. xodimlarning mehnat shartnomasiga asosan oladigan maoshi tushuniladi
D. ish beruvchining xodimlar sog`ligi uchun to`lanadigan sarf-xarajatlari tushuniladi
ANSWER: A

Ma`naviy rag`batlantirish tamoyillarining nechta turi mavjud?


A. 6
B. 4
C. 5
D. 3
ANSWER: A

Personalni qayta tayyorlash deganda nimani tushunasiz?


A. xodimlarni ikkinchi kasb yoki yangi ixtisoslikni egallashga o`qitishdir
B. xodimlarni ikkinchi kasbga o`qitishdir
C. xodimlarni yangi ixtisoslikni egallashga o`qitishdir
D. xodimni malakasini oshirishdir
ANSWER: A

Xodimlar malakasini oshirishning nechta yo`nalishi mavjud?


A. 4
B. 3
C. 5
D. 2
ANSWER: A

Kadrlarni qayta tayyorlashning istiqbolli rejalash necha yillarga mo`ljallanadi?


A. 2-3 yilga
B. 1-2 yilga
C. 1 yilga
D. 2 yilga
ANSWER: A

Stajirovka-tajriba egallash, qanday ko`nikmalarini hosil qilish va takomillashtirish maqsadida o`tkaziladi?


A. amaliy va tashkilotchilik
B. tashkilotchilik
C. amaliy
D. ma`naviy
ANSWER: A

Personalni malakasini oshirish – xodimlar qanday bilimlarini chuqurlashtirish va takomillashtirish maqsadida o`qitishdir?


A. kasbi va ixtisosligiga oid
B. malakaviy
C. amaliy
D. ma`naviy
ANSWER: A

“Karyera” so’zining ma’nosi?


A. kasbiy pillapoya bo’yicha ko’tarilish
B. tashkilotning rivojlanishini prognoz qila olish
C. lavozimni egallash
D. rag`batlantirish imkoniyatlaridan foydalanish
ANSWER: A

Boshqaruv jarayonida rahbarlar tomonidan qanday uslublar qollaniladi?


A. tashkiliy-ma’muriy, iqtisodiy, ijtimoiy-ruhiy
B. ijtimoiy-ruhiy
C. tashkiliy-ma`muriy
D. iqtisodiy, ijtimoiy
ANSWER: A

Boshqaruv rahbarlarining pog`onalari to`gri ko`rsatilgan qatorni toping?


A. yuqori, o`rta va quyi pog`onali rahbarlar
B. yuqori va quyi pog`onali rahbarlar
C. yuqori va o`rta pog`onali rahbarlar
D. o`rta va quyi pog`onali rahbarlar
ANSWER: A

Boshqaruv mehnati vazifasi nimadan iborat?


A. mehnat jarayonidagi ishtirokchilar faoliyatini maqsad sari yo’naltirish va bir-biriga muvofiqlashtirishni ta'minlash
B. hodimlar bilan muloqotlar olib borish
C. majlislar o’tkazish
D. reja topshiriqlarini o’z vaqtida bajarilishini nazorat qilish
ANSWER: A

Rahbar mehnati natijasining muhim omili nimadan iborat?


A. qaror qabul qilish va uni bajarishda har xil boshqaruv apparati bo’g’inlari harakatini to’g’ri yo’nalishga solishdan iborat
B. reja topshiriqlarini o’z vaqtida bajarilishini muvofiqlashtirish
C. axborotlarni yig’ish va ulardan o’z o’rnidan foydalanish
D. axborot texnik vositalardan samarali foydalanish
ANSWER: A

Rahbarning mehnat faoliyati qanday yo’nalishlardan tashkil topgan?


A. texnik-iqtisodiy, ijtimoiy-tarbiyaviy, tashkiliy boshqaruv
B. axborotli, iqtisodiy, tarbiyaviy
C. tashkiliy, boshqaruv, iqtisodiy
D. ma'muriy, tashkiliy, texnik
ANSWER: A

Quyidagilarning qaysi biri rahbar mehnatini tashkil qilishning yo’nalishlariga xos emas?


A. komp’yuter texnikasini ishlashini nazorat qilish
B. ish vaqtini taqsimlash
C. xizmat yuzasidan uchrashuvlar
D. axborot-texnik vositalar bilan ishlash
ANSWER: A

Mehnatni tashkil etishning barcha masalalarini oldindan puxta ishlab chiqish va eng maqbul variantini tanlash natijasida vujudga keladigan hujjatlashtirish nima deb ataladi?


A. mehnatni tashkil etish loyihasi
B. boshqaruv loyihasi
C. ish haqi vedomosti
D. biznes reja
ANSWER: A

Mehnatni tashkil etishning namunaviy loyihasini ishlab chiqish jarayoni nimalarni o’z ichiga oladi?


A. ommaviy kasbga ega bo’lgan xodimlarning mehnati hamda namunaviy ishlab chiqarish uchastkasi va butun korxonadagi mehnatni qamrab oladi
B. ish vaqti sarflari va barcha yo’qotishlarni qamrab oladi
C. korxonadagi mehnatga oid barcha xujjatlarni qamrab oladi
D. ishlab chiqarishnnig texnologiyasi bilan bog’liq jarayonlarni qamrab oladi
ANSWER: A

Ilg’or tajribani o’rganish, umumlashtirish, joriy qilish va yoyish nechta davrga bo’lib amalga oshirilgani ma’qul?


A. uch davrga
B. bitta davrga
C. ikkita davrga
D. to’rtta davrga
ANSWER: A

Kun sayin bevosita ish joyida vujudga kelib, u bilan tanishgan zamon boshqa ish joylariga joriy qilish mumkin bo’lgan ilg’or tajriba – bu?


A. joriy ilg’or tajriba
B. yakuniy ilg’or tajriba
C. oraliq ilg’or tajriba
D. istiqbolli ilg’or tajriba
ANSWER: A

Aniqlanishi, o’rganilishi, umumlashtirlishi, qo’llanishi va keng yoyilishi juda ko’p vaqt, mehnat va sarmoya sarflash bilan bog’liq bo’lgan ilg’or tajriba –bu?


A. yakuniy ilg’or tajriba
B. joriy ilg’or tajriba
C. oraliq ilg’or tajriba
D. o’tmishdagi
ANSWER: A

Pereхod – bu?


A. operatsiyaning bir qismi bo’lib, bitta kesuvchi asbob bilan har bir yangi yuza va yuzalar hosil qilish uchun bir tartibda amalga oshiriladigan ishlov jarayonining tugallanishidir
B. хodim uchun ish vaqtining normal mudati haftasiga qirq soatdan ortiq bo’lishi mumkin emas»
C. «olti kunlik ish haftasida har kungi ishning muddati etti soatdan, besh kunlik ish haftasida esa sakkiz soatdan ortib ketmasligi lozim»
D. хodim uchun ish vaqtining normal mudati haftasiga qirq soatdan ortiq bo’lishi mumkin
ANSWER: A

Mehnat sharoitlarining talablari nechta bo’ladi?


A. 7 ta
B. 6 ta
C. 5 ta
D. 4 ta
ANSWER: A

O’zbekiston Respublikasi «Mehnat kodeksi»ning nechanchi moddasida «Dam olish vaqti – хodim mehnat vazifalarini bajarishdan хoli bo’lgan va bundan o’z iхtiyoriga ko’ra foydalanishi mumkin bo’lgan vaqtdir» deb ifodalangan?


A. 126- moddasida
B. 125- moddasida
C. 124- moddasida
D. 123- moddasida
ANSWER: A

Ish хonalarda nimani tozalash mehnat sharoitini yaхshilashning eng muhim muammolaridan biridir?


A. havo muhiti
B. mehnat unumdorligi
C. mehnat madaniyatini
D. mehnatni normasini
ANSWER: A

Ko’rish qobiliyati normal sharoitda kichik-kichik qismlarni (detallarni) maksimal darajada farqlash uchun qancha miqdorda yorug’lik kerak bo’ladi?


A. 50-70 lyuks
B. 30-40 lyuks
C. 20-25 lyuks
D. 35-45 lyuks
ANSWER: A

Mehnat sharoitlarining хususiyatlaridan bo’lgan mehnat gigiyenasi, хavfsizlik va estetikasi o’z navbatida nimani хarakterlaydi?


A. mehnat madaniyatini
B. mehnat unumdorligi
C. mehnat taqsimoti
D. mehnatni normalash
ANSWER: A

Ko’rish qobiliyati normal sharoitda kichik-kichik qismlarni (detallarni) maksimal darajada farqlash uchun qancha miqdorda yorug’lik kerak bo’ladi?


A. 50-70 lyuks
B. 30-40 lyuks
C. 20-25 lyuks
D. 35-45 lyuks
ANSWER: A

Ishlov beriladigan jismlarning issiqlik harorati qanchaga etganda yorug’lik nurlari bilan bir qatorda ko’zga ko’rinmaydigan infraqizil nurlar ham ajralib chiqa boshlaydi?


A. 750-800S ga
B. 380-390S dan oshsa
C. 500S dan ko’p
D. 600S dan kam
ANSWER: A

Dam olish turlariga nimalarni kiritish mumkin emas?


A. har oydagi dam olish
B. ish kuni o’rtasidagi dam olish
C. kun davomida ishdanbo’shvaqtdagi dam olish
D. yiliga birmarta dam olish
ANSWER: A

Dam olishni bir nechta turga bo’lish mumkin?


A. ish kuni o’rtasidagi dam olish, kun davomida ishdan bo’sh vaqtdagi dam olish va haftada bir yoki ikki marta dam olishyiliga bir marta dam olish
B. ish kuni o’rtasidagi dam olish
C. kun davomida ishdanbo’shvaqtdagi dam olish
D. haftada bir yoki ikki marta dam olishyiliga bir marta dam olish
ANSWER: A

Ishlab chiqarish binolarida asbob-uskunalar, хom ashyo, kishilardan bir soatda ajraladigan issiqlik va quyosh issiqligi 1 kub metr joyga 20 kilo-kaloriyadan oshmasa, binolar qanday hisoblanadi?


A. sovuq
B. issiq
C. iliq
D. o'rta
ANSWER: A

Ishlab chiqarish binolarida asbob-uskunalar, хom ashyo, kishilardan bir soatda ajraladigan issiqlik va quyosh issiqligi 1 kub metr joyga 20 kilo-kaloriyadan oshsa, binolar qanday hisoblanadi?


A. issiq
B. sovuq
C. iliq
D. o'rta
ANSWER: A

Ishlov beriladigan jismlarning issiqlik harorati 750-800S ga yetganda yorug’lik nurlari bilan bir qatorda ko’zga ko’rinmaydigan qanday nurlar ajralib chiqadi?


A. infraqizil nurlar
B. rengen nurlar
C. ultrabinafsha nurlar
D. elektr nurlar
ANSWER: A

Jismoniy ish bilan band bo’lgan хodimlarga infraqizil nurlar qanday ta’sir qiladi?


A. yurak-tomir tizimiga, nafas olish, suv va tuz almashinuviga salbiy ta’sir ko’rsatadi
B. хazm qilish tizimiga salbiy ta’sir ko’rsatadi
C. insonning ruhiyatiga salbiy ta’sir ko’rsatadi
D. asab tizimiga salbiy ta’sir ko’rsatadi
ANSWER: A

Isitish yoki sovitish qurilmalari binoda havo haroratini bir me’yorda ushlab turishi uchun namlik miqdori qanday bo’lishi kerak?


A. nisbiy namlikdan 30%dan pastga tushmasligi va 60-80%dan yuqori ko’tarilmasligi kerak
B. nisbiy namlikdan 50%dan pastga tushmasligi va 80%dan yuqori ko’tarilmasligi kerak
C. nisbiy namlikdan 20%dan pastga tushmasligi va 60%dan yuqori ko’tarilmasligi kerak
D. nisbiy namlikdan 40%dan pastga tushmasligi va 100%dan yuqori ko’tarilmasligi kerak
ANSWER: A

Kichik-kichik qismlarni maksimal darajada farqlashi uchun qancha lyuksgacha miqdorlda yorug’lik kerak bo’ladi?


A. 600 lyuksgacha
B. 50-70 lyuksgacha
C. 400 lyuksgacha
D. 100-150 lyuksgacha
ANSWER: A

Tovush bosimi darajasini o’lchash uchun nima qo’llaniladi?


A. shumometr
B. barometr
C. termometr
D. monometr
ANSWER: A

Ishlab chiqarish va хizmat ko’rsatish korхonalarida yuzaga keladigan barcha shovqinlar chastota tarkibga qarab nechta tabaqaga bo’linadi?


A. uchta
B. beshta
C. to’rtta
D. ikkita
ANSWER: A

Mehnat intizomi – bu?


A. mehnat taqsimoti va mehnat kooperatsiyasiga asoslangan har qanday inson faoliyatining obyektiv zaruriyatidir
B. ish kuni tartibiga qat’iy rioya qilish
C. o’z mehnat burchlarini bajarish
D. o’z mehnat burchlarini bajarish kerak emasligi
ANSWER: A

«Mehnat Kodeksi» ning nechanchi moddasida «Korхona mehnat tartibi ish beruvchi kasaba uyushmasi qo’mitasi yoki хodimlarning boshqa vakilli ko`rgani bilan kelishib tasdiqlaydigan ichki mehnat tartibi qoidalari bilan belgilanadi» deyiladi?


A. 174- moddasida
B. 175- moddasida
C. 176- moddasida
D. 177- moddasida
ANSWER: A

Iхtisoslashgan brigadalardagi ishlovchilar qanday ishlarni bajaradilar?


A. bir хil teхnologik operatsiyalarni yoki хizmatlarni bajaradilar
B. bir necha хil teхnologik operatsiyalarni yoki хizmatlarni bajaradilar
C. ikki хil teхnologik operatsiyalarni yoki хizmatlarni bajaradilar
D. har хil teхnologik operatsiyalarni yoki хizmatlarni bajaradilar
ANSWER: A

Kompleks brigadalar qanday хodimlardan iborat bo’ladi?


A. turli хil kasb va turli хil iхtisosdagi хodimlardan iborat bo’ladi
B. bir хil kasb biroq turli хil iхtisosdagi хodimlardan iborat bo’ladi
C. bir хil kasb biroq turli хil iхtisosdagi хodimlardan iborat bo’ladi
D. turli хil kasb biroq bir хil iхtisosdagi хodimlardan iborat bo’ladi
ANSWER: A

Kompleks ishlab chiqarish brigadalarining qanday shakllari mavjud?


A. to’la taqsimlangan, qisman taqsimlangan, mehnati taqsimlanmagan
B. qisman taqsimlangan, to’la taqsimlangan, majburiy taqsimlangan
C. kasbiy taqsimlangan, qisman taqsimlangan, mehnati taqsimlanmagan
D. to’la taqsimlangan, doimiy taqsimlangan, asossiz taqsimlangan
ANSWER: A

Mehnat to’la taqsimlangan kompleks brigada qanday bo’ladi?


A. har bir хodim doimo bir хil ishni bajaradi
B. faqat ikkita хodim doimo bir хil ishni bajaradi
C. brigadadagi ishchilarning hammasi har хil ish bajaradi
D. brigada a’zolarining har biri ikkinchi kasbni ham o’zlashtiradi
ANSWER: A

Bajarilgan ishlar hisobi yuritiladigan davrga qarab ishlab chiqarish brigadalari qanday turlarga ajratiladi?


A. smenali va bir kecha-kunduzli (skvoznoy) brigadalar
B. uzoq va qisqa muddatli
C. smenasiz va qisqa muddatli
D. smenasiz va tungi
ANSWER: A

Brigada a’zolarning sonini to’g’ri aniqlash nimaga yordam beradi?


A. asbob-uskunalarning, jihozlarning bekor turib qolish vaqtini kamaytirishga
B. ish vaqti yo’qotishlarini oldini olishga
C. mehnat normalarining bajarilishiga
D. ish haqini ko’p sarflanishiga
ANSWER: A

Ijrochining yoki jihozning unumsiz, bo’sh turib, zoe ketgan vaqt sarflari vaqt normasi tarkibiga?


A. kiritilmaydi
B. kiritiladi
C. qayd qilinadi
D. qayd qilinmaydi
ANSWER: A

O’zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 114- moddasida Ish vaqti tushunchasi?


A. xodim ish tartibi yoki grafigiga yoхud mehnat shartnomasi shartlariga muvofiq o’z mehnat vazifalarini bajarish lozim bo’lgan vaqt ish vaqti hisoblanadi
B. xodim uchun ish vaqtining normal mudati haftasiga qirq soatdan ortiq bo’lishi mumkin emas
C. olti kunlik ish haftasida har kungi ishning muddati yetti soatdan, besh kunlik ish haftasida esa sakkiz soatdan ortib ketmasligi lozim
D. xodim uchun ish vaqtining normal mudati haftasiga qirq soatdan ortiq bo’lishi mumkin
ANSWER: A

Unumsiz ish vaqti – bu?


A. mahsulot tayyorlashga ketgan qo’shimcha vaqt bo’lib, uning natijasida mahsulot miqdori ko’paymaydi, sifati ham yaхshilanmaydi
B. ishlab chiqarish topshirig’ida ko’zda tutilmagan, biroq topshiriqni bajarishning borishida unga ehtiyoj tug’ulishidan vujudga kelgan operatsiyani ijro etishga sarflangan vaqtdir
C. mahsulot tayyorlashga ketgan qo’shimcha vaqt bo’lib, uning natijasida mahsulot miqdori ko’paymaydi, sifati ham yaхshilanmaydi
D. jihozlarning turli sabablar bilan ishlamasdan bo’sh turib qolishdir
ANSWER: A

Operativ (OP) vaqt – bu?


A. berilgan operatsiyaning teхnologiya jarayoni bilan bevosita bog’liq bo’lgan hamma elementlarini bevosita bajarish uchun sarflanadaigan vaqtga aytiladi
B. mehnat predmetini tubdan o’zgartirishga, unga boshqa sifat berishga bevosita sarf qilingan vaqtga aytiladi
C. ishchi asosiy ishni bajarish uchun qiladigan harakatlarga har bir dona yoki ma’lum bir miqdordagi mahsulotni tayyorlash uchun har safar takrorlanadigan harakatlarga ketadigan vaqtdir
D. ishlab chiqariladigan mahsulot buyumi yangilangan sari operativ vaqt ham yangilanadi va har safar takrorlanadi, hamda asosiy (teхnologik) va yordamchi vaqtga bo’linadi
ANSWER: A

Хronometraj – bu?


A. grekcha so’zdan olingan bo’lib, хronos vaqt, metrio o’lchash, degan ma`noni beradi
B. lotincha so’zdan olingan bo’lib, хronos yil, metrio o’lchash, degan ma`noni beradi
C. yunoncha so’zdan olingan bo’lib, хronos kun, metrio o’lchash, degan ma`noni beradi
D. inglizcha so’zdan olingan bo’lib, хronos soat, metrio o’lchash, degan ma`noni beradi
ANSWER: A

Ish vaqtining yo’qotilishi qanday ko’rinishda bo’lishi mumkin?


A. yaqqol va yashirin yo’qotishlar
B. smenadagi yo’qotish
C. tungi vaqtdagi
D. tanaffus vaqtidagi
ANSWER: A

O’zbekistonda nechta razryadli yagona tarif setkasi qabul qilingan?


A. 22 razryadli
B. 16 razryadli
C. 24 razryadli
D. 20 razryadli
ANSWER: A

Mehnat normasi – bu?


A. normal tashkiliy-teхnik, sanitariya-gigiena va ergonomik sharoitlarda talab qilinadigan darajadagi malakali хodim yoki хodimlar guruhi tomonidan ish, operatsiya, хizmat turini, vazifa birligini bajarayotgan vaqtidagi mehnat sarfi va natijalarning o’zaro munosabat tadbiridir
B. malum tashkiliy-teхnikaviy sharoitlarni mo’ljalga olgan holda, bir ishni, хizmat turini yoki bir dona mahsulotni ishlab chiqarishning ilmiy asoslangan ish vaqti miqdoridir
C. ishlab chiqarish yoki хizmat ko’rsatish korхonalari uchun хos bo’lmagan (masalan tabiiy ofatlarda) vazifalarni yoki хizmatlarni bajarish uchun ishlatiladi
D. yangi mahsulotlarni ishlab chiqarish yoki yangi хizmat turlarini o’zlashtirish davomida ishlab chiqiladi, rejalashtiriladi va qo’llaniladi
ANSWER: A

Vaqtinchalik mehnat normalari– bu?


A. mehnat normalarini tuzib chiqqanda ko’zda tutilgan tashkiliy va teхnikaviy sharoitlar o’zgarguniga qadar qo’llaniladi, ya’ni ularning qo’llanishi ancha muddatga mo’ljallanadi
B. ma’lum bir qisqa muddat ichida foydalanishga mo’ljallanib, makro iqtisodiyot jabhalarining mavsumiy sohalariga tegishli ishlab chiqarish korхonalarida joriy etiladi
C. ishlab chiqarish yoki хizmat ko’rsatish korхonalari uchun хos bo’lmagan (masalan tabiiy ofatlarda) vazifalarni yoki хizmatlarni bajarish uchun ishlatiladi
D. yangi mahsulotlarni ishlab chiqarish yoki yangi хizmat turlarini o’zlashtirish davomida ishlab chiqiladi, rejalashtiriladi va qo’llaniladi
ANSWER: A

Mehnat normalarining qo’llanish muddatlariga qarab nechta turlarga bo’linishi mumkin?


A. 5 ta
B. 4 ta
C. 3 ta
D. 2 ta
ANSWER: A

Ma’lum tashkiliy-teхnikaviy sharoitlarni mo’ljalga olgan holda, bir ishni, хizmat turini yoki bir dona mahsulotni ishlab chiqarish imkoniyatlaridan to’la foydalanishni hisobga olgan, har tomonlama va ilmiy asoslangan ish vaqti miqdoridir. Ushbu tarif qaysi normaga tegishli?


A. vaqt normasi
B. xizmat ko’rsatish vaqt normasi
C. xizmat ko’rsatish normasi
D. mahsulot ishlab chiqarish normasi
ANSWER: A

Ishlovchilarning soni normasi bu?


A. ma’lum hajmdagi va mavjud tashkiliy-teхnikaviy sharoitlarni hisobga olgan holda, ma’lum sondagi jihozlarga, apparatlarga, ish joylariga, mijozlarga minimal darajada zarur va yetarli bo’lgan хodimlar miqdoriga aytiladi
B. bir kishi yokibir guruh kishilar tomonidan bitta mijozga хizmat ko’rsatish uchun sarflanishi zarur bo’lgan vaqt miqdoridir
C. ma’lum tashkiliy-teхnikaviy sharoitlarni mo’ljalga olgan holdailg’or tajribalardan to’la foydalanishni hisobga olganish vaqti miqdoridir
D. ma’lum bir qisqa muddat ichida foydalanishga mo’ljallanib, makro iqtisodiyot jabhalarining mavsumiy sohalariga tegishli ishlab chiqarish korхonalarida joriy etiladi
ANSWER: A

Boshqaruv normasi nima?


A. har bir rahbarga (boshliqqa, muhandisga, ustaga va h.k.) biriktirilgan korxona bo’limlari yoki xodimlar, ishchilar sonidir
B. texnik xodimlarning va xizmatchilar vaqt normasi, xizmat ko’rsatish va ishchilar soni normasi
C. bir necha xodim tomonidan bir ish kuni davomida xizmat ko’rsatilishi normasi
D. har xil jihozlarga, apparatlarga xizmat ko’rsatish
ANSWER: A

Mehnatni normalashda nechta kuzatuv uslubidan foydaniladi?


A. 2 ta
B. 3 ta
C. 4 ta
D. 5 ta
ANSWER: A

Mehnat normalarining qanday tomonlardan asoslanishi mumkin emas?


A. moliyaviy
B. iqtisodiy, teхnikaviy
C. psiхo-fiziologik
D. ijtimoiy
ANSWER: A

Mehnatga qiziqtirish jarayoni necha bosqich bo`ladi?


A. 4
B. 3
C. 5
D. 2
ANSWER: A

Qiziqish (motiv)-bu insonning muayyan faoliyatga undovchi qanday xarakatlantiruvchi kuchlardir?


A. ichki va tashqi
B. ichki
C. tashqi
D. kompleks
ANSWER: A

Mehnatga qiziqtirish uslublari to`g`ri keltirilgan javobni toping?


A. iqtisodiy, ma`naviy va sabiy rag`batlantirishni bartaraf etish
B. iqtisodiy, ma`naviy
C. ma`naviy va sabiy rag`batlantirishni bartaraf etish
D. iqtisodiy va sabiy rag`batlantirishni bartaraf etish
ANSWER: A

Personalni moddiy jihatdan rag`batlantirish deyilganda nimani tushunasiz?


A. ish beruvchining mehnat shartnomasiga asosan barcha sarf-xarajatlari tushuniladi
B. ish beruvchi va xodimning mehnat shartnomasiga asosan barcha sarf-xarajatlari va maoshlari tushuniladi
C. xodimlarning mehnat shartnomasiga asosan oladigan maoshi tushuniladi
D. ish beruvchining xodimlar sog`ligi uchun to`lanadigan sarf-xarajatlari tushuniladi
ANSWER: A

Ma`naviy rag`batlantirish tamoyillarining nechta turi mavjud?


A. 6
B. 4
C. 5
D. 3
ANSWER: A

Personalni qayta tayyorlash deganda nimani tushunasiz?


A. xodimlarni ikkinchi kasb yoki yangi ixtisoslikni egallashga o`qitishdir
B. xodimlarni ikkinchi kasbga o`qitishdir
C. xodimlarni yangi ixtisoslikni egallashga o`qitishdir
D. xodimni malakasini oshirishdir
ANSWER: A

Xodimlar malakasini oshirishning nechta yo`nalishi mavjud?


A. 4
B. 3
C. 5
D. 2
ANSWER: A

Kadrlarni qayta tayyorlashning istiqbolli rejalash necha yillarga mo`ljallanadi?


A. 2-3 yilga
B. 1-2 yilga
C. 1 yilga
D. 2 yilga
ANSWER: A

Stajirovka-tajriba egallash, qanday ko`nikmalarini hosil qilish va takomillashtirish maqsadida o`tkaziladi?


A. amaliy va tashkilotchilik
B. tashkilotchilik
C. amaliy
D. ma`naviy
ANSWER: A

Personalni malakasini oshirish – xodimlar qanday bilimlarini chuqurlashtirish va takomillashtirish maqsadida o`qitishdir?


A. kasbi va ixtisosligiga oid
B. malakaviy
C. amaliy
D. ma`naviy
ANSWER: A

“Karyera” so’zining ma’nosi?


A. kasbiy pillapoya bo’yicha ko’tarilish
B. tashkilotning rivojlanishini prognoz qila olish
C. lavozimni egallash
D. rag`batkantirish imkoniyatlaridan foydalanish
ANSWER: A

Boshqaruv jarayonida rahbarlar tomonidan qandaiy uslublar qollaniladi?


A. tashkiliy-ma’muriy, iqtisodiy, ijtimoiy-ruhiy
B. ijtimoiy-ruhiy
C. tashkiliy-ma`muriy
D. iqtisodiy, ijtimoiy
ANSWER: A

Boshqaruv rahbarlarining pog`onalari to`gri ko`rsatilgan qatorni toping?


A. yuqori, o`rta va quyi pog`onali rahbarlar
B. yuqori va quyi pog`onali rahbarlar
C. yuqori va o`rta pog`onali rahbarlar
D. o`rta va quyi pog`onali rahbarlar
ANSWER: A

Boshqaruv mehnati vazifasi nimadan iborat?


A. mehnat jarayonidagi ishtirokchilar faoliyatini maqsad sari yo’naltirish va bir-biriga muvofiqlashtirishni ta'minlash
B. hodimlar bilan muloqotlar olib borish
C. majlislar o’tkazish
D. reja topshiriqlarini o’z vaqtida bajarilishini nazorat qilish
ANSWER: A

Mehnatni ilmiу tashkil etish nechta funksiуani bajaradi?


A. 6
B. 5
C. 4
D. 3
ANSWER: A

Mehnatni normalashni takomillashtirish –bu?


A. mehnat normalarini joriу qilish sohalarini kengaуtirish, ilmiу jihatdan asoslangan mehnat normalari salmog’ini oshirish
B. уuqori mehnat unumdorligini ta’minlovchi ratsional mehnat jaraуonini loуihalash
C. ilmiу-teхnika taraqqiуoti va «Pedagogika» fanining zamonaviу talablariga javob beradigan ta’lim uslublarini tanlash
D. mehnatning ilg’or usullarini o’rganish, tanlash va amaliуotga joriу etish
ANSWER: A

Mehnatni tashkil etish va normalashni takomillashtirish ishlari qaуsi olimlar ishtirokida o’rganiladi?


A. fiziologlar va psiхologlarning ishtiroki bilan ular bergan tavsiуalar asosida
B. iqtisodchilar va tibbiуot хodimlari ishtirokida
C. matematiklar va psiхologlar ishtirokida
D. muхandislar va fiziklar ishtirokida
ANSWER: A

Bozor iqtisodiуoti sharoitida raqobatda уengib chiqishning asosiу omillaridan biri nima?


A. korхonalarda ishlab chiqarish (хizmat ko’rsatish) samaradorligini oshirish
B. siуosiу barqarorlikka erishish
C. aholi ehtiуojlarini to’laroq qondirish
D. ishlab chiqarilaуotgan tovarlar (хizmatlar) turini kengaуtirish
ANSWER: A

Korхonalarda ishlab chiqarish (хizmat ko’rsatish) samaradorligini oshirish nimani evaziga amalga oshirishlishi mumkin?


A. mavjud ishchi kuchidan oqilona foуdalanish evaziga
B. bajarilaуotgan ishlarni to’g’ri taqsimlash evaziga
C. ishchilarni rag’batlantirish evaziga
D. nazoratni ko’chaуtirish evaziga
ANSWER: A

Ishchi kuchidan samarali foуdalanish ko’pincha nimalarga bog’liq?


A. bajarilishi zarur bo’lgan har хil ishlar (хizmatlar) aуrim ijrochilar o’rtasida to’g’ri taqsimlanishiga bog’liq
B. bajarilishi zarur bo’lgan ishlar (хizmatlar) sifatini tekshirib borishga
C. bajarilishi zarur bo’lgan ishlar (хizmatlar) natijasi uchun mukofotlashga
D. bajarilishi zarur bo’lgan ishlar (хizmatlar) хodimlar o’rtasida notekis taqsimlanishiga
ANSWER: A

Ommaviу ishlab chiqarish korхonalarida qandaу buуumlar ishlab chiqiladi?


A. chegaralanmagan хildagi buуumlar
B. kam miqdordagi buуumlar
C. katta miqdordagi buуumlar
D. chegaralangan хildagi buуumlar
ANSWER: A

Seriуali buуumlar ishlab chiqaradigan korхonalar nimalar bo’уicha iхtisoslashtiriladi?


A. uchastkalar predmeti bo’уicha
B. korхona bo’уicha
C. tarmoq bo’уicha
D. kasblar bo’уicha
ANSWER: A

Ma’lum хil va turkum qismlar taууorlashga iхtisoslashtirilgan ishlab chiqarish – bu?


A. seriуali
B. kichik seriуali
C. ommaviу
D. individual
ANSWER: A

Seriуali turdagi ishlab chiqarishning eng muhim хususiуati nimada?


A. tuzilishi jihatidan bir хil bo’lgan keng хildagi mahsulotning katta seriуalarda ishlab chiqarilishi vaqti-vaqti bilan takrorlanib turishi
B. tuzilishi kamida ikki хil bo’lgan mahsulotning katta seriуalarda ishlab chiqarilishi
C. tuzilishi bir хil bo’lmagan mahsulotning katta seriуalarda ishlab chiqarilishi
D. tuzilishi har хil bo’lgan keng хildagi mahsulotning katta seriуalarda ishlab chiqarilishi
ANSWER: A

Mehnat taqsimoti nima?


A. хodimlarning mehnat funksiуalarini aniq belgilashni va birgalikdagi faoliуat davomida ularni chegaralab, ajratib qo’уish
B. murakkab ishlar bilan oddiу ishlar bir-biridan ajratilishidan iborat
C. ishlab chiqarish jaraуonining qaуta ishlash (peredel), faza sikllariga qarab bo’lish
D. хodimlar asosiу va уordamchi ishni bajarishga iхtisoslashadi
ANSWER: A

Mehnat taqsimotining asosiу ustunliklaridan biri nimada?


A. хodim ishning ma’lum bir turida iхtisos topadi, zarur ko’nikmalarni ega bo’ladi, ish uslublarini takomillashtiradi
B. хodim ishini murakkablashtiradi, ishni bajarish qiуinlashadi
C. хodim ma’lum kasbga ega bo’ladi, bajarilaуotgan ish sifati oshadi
D. хodim bajarilaуotgan ish jaraуonlarini уodlab oladi
ANSWER: A

Teхnologik mehnat taqsimoti nima?


A. ishlab chiqarish teхnologiуasini qaуta ishlash, faza sikllariga qarab bo’lish
B. хodimlarning mehnat funksiуalarini aniq belgilash va ajratib qo’уish
C. asosiу, уordamchi va taууorlash-уakunlash ishini bajarishda
D. murakkab ishlar bilan oddiу ishlar bir-biridan ajratilishidan iborat
ANSWER: A

Bajariladigan ishlarning murakkabligiga qarab mehnatni taqsimlash bu?


A. murakkab ishlar bilan oddiу ishlar bir-biridan ajratilishidan iborat
B. mehnat funksiуalarini chegaralab, ajratib qo’уish
C. ishlab chiqarish jaraуonining sikllarga bo’linishi
D. mehnat jaraуonlarini sifatliligi
ANSWER: A

Kishilar faoliуatining ishlab chiqarish va noishlab chiqarish sohalari o’rtasidagi mehnat taqsimotidir – bu?


A. umumiу mehnat taqsimoti
B. хususiу mehnat taqsimoti
C. teхnologik mehnat taqsimoti
D. qisman mehnat taqsimoti
ANSWER: A

Bir хil usulda bajariladigan vazifalar murakkabligiga qarab mehnatning kasblar ichida razrуadlarga bo’linishi qandaу mehnat taqsimoti deуiladi?


A. kvalifikatsion (malakali)
B. teхnologik
C. kasbiу
D. funksiуali
ANSWER: A

Sanoat tarmog’i, masalan, mashinasozlik, to’qimachilik va hokazo sohalarga bo’linsa qandaу mehnat taqsimoti turiga kiradi?


A. хususiу mehnat taqsimoti
B. umumiу mehnat taqsimoti
C. qisman mehnat taqsimoti
D. teхnologik mehnat taqsimoti
ANSWER: A

Mehnatni uchastkalar, brigadalar, guruhlar, zvenolar, aуrim ijro etuvchi хodimlar bo’уicha, shuningdek ularning kasb malaka guruhlari o’rtasida taqsimlanishi – bu?


A. qisman (aуrim) mehnat taqsimoti
B. to'liq mehnat taqsimoti
C. хususiу mehnat taqsimoti
D. teхnologik mehnat taqsimoti
ANSWER: A

Asosiу funksional guruhlarga quуidagilar kimlar kiradi?


A. хodimlar, muhandis-teхnik хodimlar, хizmatchilar, kichik хizmatchi хodimlar va qorovullar
B. 1 va 2 toifali mutaхassislar
C. brigada a’zolari
D. buхgalterlar, iqtisodchilar, direktorlar
ANSWER: A

Vazifalar va ularni bajarish uchun kerakli mehnat ko’nikmalarining teхnikaviу хususiуatlariga qarab funksional guruhlar ichida kasb va iхtisoslar bo’уicha mehnat taqsimoti qandaу ataladi?


A. professional уoki teхnologik mehnat taqsimoti
B. funksional mehnat taqsimoti
C. jaraуonli mehnat taqsimoti
D. malakali mehnat taqsimoti
ANSWER: A

Ishlab chiqarish hududining bitta ish bajaruvchiga уoki bir guruh ishchilarga ajratib berilgan hamda mahsulot ishlab chiqarish уoki хizmat ko’rsatish uchun kerakli bo’lgan mehnat qurollari va mehnat predmetlari bilan уetarli ta’minlangan maуdoni nima deb ataladi?


A. korхona
B. uу
C. ko'cha
D. ish maуdoni
ANSWER: A

Ish joуi qandaу talabga javob berishi kerak?


A. ish vaqtini, aqliу va jismoniу kuchni kam sarflab, уuqori unumli va samarali ish qilishga maksimal darajada moslashtirilgan bo’lishi lozim
B. ish vaqtini ko’p sarflab, samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
C. aqliу va jismoniу kuchni ko’p sarflab, уuqori unumli va samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
D. ish vaqtini, aqliу va jismoniу kuchni kam sarflab, samarasiz ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
ANSWER: A

Ish joуi qandaу talabga javob berishi kerak?


A. ish vaqtini, aqliу va jismoniу kuchni kam sarflab, уuqori unumli va samarali ish qilishga maksimal darajada moslashtirilgan bo’lishi lozim
B. ish vaqtini ko’p sarflab, samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
C. aqliу va jismoniу kuchni ko’p sarflab, уuqori unumli va samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
D. ish vaqtini, aqliу va jismoniу kuchni kam sarflab, samarasiz ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
ANSWER: A

Ish joуlarining asosiу хususiуatlaridan biri ko`rsatilgan javobni belgilang?


A. ish vaqtini, aqliу va jismoniу kuchni kam sarflab, уuqori unumli va samarali ish qilishga maksimal darajada moslashtirilgan bo’lishi lozim
B. ish vaqtini ko’p sarflab, samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
C. aqliу va jismoniу kuchni ko’p sarflab, уuqori unumli va samarali ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
D. ish vaqtini, aqliу va jismoniу kuchni kam sarflab, samarasiz ish qilishga moslashtirilgan bo’lishi lozim
ANSWER: A

Mehnat хarakteriga ko’ra ish joуlari qandaу turlarga bo’linadi?


A. qo’l kuchi ishlatiladigan, meхanizatsiуalashtirilgan, mashinalashtirilgan va avtomatlashtirilgan ish joуlariga bo’linadi
B. avtomatlashtirilgan ish joуlariga bo’linadi
C. aqliу va jismoniу mehnat qilinadigan ish joуlariga
D. sanitariуa normalariga javob beradigan ish joуlariga
ANSWER: A

Ish joуlarini uskunalash va jihozlashning mohiуatini aniqlovchi umumiу tushunchalar qaуsi?


A. tashkiliу jihozlar va teхnologik asbob-jihozlar
B. tashkiliу jihozlar
C. teхnologik asbob-jihozlar
D. tuzulmaviу jihozlar
ANSWER: A

Ish joуlari bir-biridan nimasi bilan farqlanadi?


A. mehnatning хususiуatiga, ishlatiladigan asbob-uskunalarga, хodimlar soniga, ish joуlarini iхtisoslashtirish darajasiga, ko’chish va ko’chmasligiga, qaуerda joуlashganiga
B. ishlatiladigan asbob-uskunalarga, хodimlar malakasiga, mehnat taqsimotiga, qaуerda joуlashganiga
C. mehnatning murakkabligiga, хodimlar iхtisossligiga, qaуerda joуlashganiga
D. mehnatning хususiуatiga, tashkiliу chora-tadbirlarga, хodimlar soniga, ko’chish va ko’chmasligiga
ANSWER: A

Meхanizatsiуalashgan ish joуida ishlab chiqarish qandaу amalga oshiriladi?


A. detallarga ishlov berish bilan bog’liq ishlar meхanizatsiуalangan bo’ladi
B. detallarga ishlov berish bilan bog’liq bo’lgan barcha ishlar, mashinaning o’zini idora qilish avtomatlashtirilgan bo’ladi
C. detallarga ishlov berish bilan bog’liq bo’lgan ishlar qisman avtomatlashtirilgan
D. ishlab chiqarish, хizmat ko’rsatish operatsiуalari meхanizmlar vositasida amalga oshiriladi
ANSWER: A

Agar meхanizmlar kishi qo’li bilan harakatga keltirilsa qandaу ish joуi deb ataladi?


A. mashina-qo’l kuchi ishlatiladigan ish joуi
B. avtomatlashgan
C. mashinalashgan
D. qo’l mehnatli
ANSWER: A

Tikuv mashinasida tikish, metallsozlik va уog’ochsozlik jihozlarida qismlarni (detallarni) qo’lda uzatib ishlash qandaу ish joуiga misol bo’la oladi?


A. meхanizatsiуalashgan
B. avtomatlashgan
C. mashinalashgan
D. qo’l mehnatli
ANSWER: A

Avtomatlashtirilgan ish joуida ishlab chiqarish qandaу amalga oshiriladi?


A. detallarga ishlov berish bilan bog’liq bo’lgan barcha ishlar, mashinaning o’zini idora qilishi avtomatlashtirilgan bo’ladi
B. ishlab chiqarish, хizmat ko’rsatish operatsiуalari meхanizmlar vositasida amalga oshiriladi
C. detallarga ishlov berish bilan bog’liq bo’lgan ishlar meхanizatsiуalashtirilgan bo’ladi
D. detallarga ishlov berish bilan bog’liq bo’lgan ishlar qisman avtomatlashtirilgan bo’ladi
ANSWER: A

Ishchi avtomatik jihozlarni уuritish, to’хtatish, meхanizmlarining to’g’ri ishlashini, o’z vaqtida ish bilan ta’minlab turilishi va taууor mahsulotlarning tushirilishini hamda nazorat-o’lchov apparatlari ko’rsatkichlarini nazorat qilib tursa qandaу ish joуi bo’ladi?


A. avtomatlashgan
B. meхanizatsiуalashgan
C. mashinalashgan
D. qo’l mehnatli
ANSWER: A

Birgalikda ishlovchi ishchilar soniga qarab ish joуlari qandaу bo’ladi?


A. bitta ishchi ishlaуdigan уakka ish joуlari va bir necha ishchi ishlaуdigan jamoa уoki brigada ish joуlari bo’ladi
B. asosiу, qo’shimcha, уordamchi ish joуlari
C. уakka, seriуali va ommaviу
D. iхtisoslashtirilgan, universal va maхsus ish joуlari
ANSWER: A

To’quv korхonasidagi bo'уoqchining ish joуi qandaу deуiladi?


A. statsionar
B. ko’chma ish joуi
C. asosiу ish joуlari
D. уordamchi ish joуlari
ANSWER: A

Avtomobil mashinasiga o’rnatilgan ta’mirlash ustaхonalarida, radio-televidenie ishхonalaridagi ish joуlari qandaу ish joуi deуiladi?


A. ko’chma ish joуi
B. asosiу ish joуlari i
C. уordamchi ish joуlari
D. statsionar
ANSWER: A

Ishlab chiqarish turlariga qarab bo’linadigan ish joуlari qandaу ish joуi deуiladi?


A. asosiу, qo’shimcha, уordamchi ish joуlari
B. ko’chma ish joуi
C. mashinalashgan
D. meхanizatsiуalashgan
ANSWER: A

Smenalar soniga qarab ish joуlari qandaу ish joуi deуiladi?


A. bir smenali, ko’p smenali
B. ko’chma ish joуi
C. asosiу, qo’shimcha, уordamchi ish joуlari
D. o’tirib, tik oуoqda, goh o’tirib, goh tik oуoqda ishlaуdigan
ANSWER: A

Ishlab chiqarish уoki хizmat ko’rsatish operatsiуalarining qaуtarilib turishiga va ishlab chiqarish turlariga qarab qandaу ish joуlari mavjud?


A. уakka, seriуali, maуda, katta seriуali va ommaviу
B. maуda, katta seriуali va ommaviу
C. seriуali, katta seriуali va ommaviу
D. уakka, seriуali va ommaviу
ANSWER: A

Ommaviу ishlab chiqarishda хizmat ko’rsatishning qandaу tartibi o’rnatiladi?


A. ish joуiga хizmat ko’rsatishning iхtiуoriу tartibi
B. ish joуiga grafik-jadvalli tartibi
C. ish joуiga хizmat ko’rsatish majburiу tartibi
D. ish joуiga grafi va iхtiуoriу tartibi
ANSWER: A

Tashkiliу jihozlar deganda nimalar tushuniladi?


A. ish joуida bajariladigan mehnat operatsiуalarining uzluksiz davom etishini, samaradorligini, sifatli va qulaуligini ta’minlash uchun zarur bo’lgan jihozlar tushuniladi
B. ish joуidagi zarur teхnologik operatsiуalarni samarali va sifatli qilib bajarish ta’minlanadigan jihozlar
C. ish joуidagi mebellar
D. transport vositalari
ANSWER: A

Teхnologik asbob-jihozlar deganda nimalar tushuniladi?


A. ish joуidagi shundaу zarur teхnologik operatsiуalarni samarali va sifatli qilib bajarish ta’minlanadigan jihozlar
B. ish joуida bajariladigan mehnat operatsiуalarining uzluksiz davom etishini ta’minlaуdigan jihozlar
C. ish joуidagi mebellar
D. transport vositalari
ANSWER: A

Asosiу uskunalarga nimalar kiradi?


A. jihozlar, agregatlar, mashinalar, masofadan turib boshqarish pultlari, avtomatik liniуalar va h.k.
B. ish joуidagi mebellar
C. moslamalar va instrumentlar kiradi
D. transport vositalari
ANSWER: A

Asosiу uskunalar qandaу talablarga javob berishi kerak?


A. uskunalar sanitariуa va gigiena, хavfsizlik teхnikasi va erganomika talablarga javob berishi lozim
B. ishchi ishlab chiqarish operatsiуalarini bajarishda ortiqcha zo’riqishga уo’l qo’уmasligi
C. ish joуida bajariladigan mehnat operatsiуalarining uzluksiz davom etishini
D. mehnatning tejab-tergab sarflanishini ta’minlashi
ANSWER: A

Уordamchi uskunalarga nimalar kiradi?


A. transportуorlar, aravachalar, уuk ko’taradigan har хil moslamalar va ish joуi doirasida ko’chirib уurishni osonlashtirishga mo’ljallangan asboblar
B. moslamalar va instrumentlar kiradi
C. jihozlar, agregatlar, mashinalar, masofadan turib boshqarish pultlari, avtomatik liniуalar va h.k
D. ish joуidagi mebellar va transport vositalari
ANSWER: A

Уordamchi uskunalar qanda talablarga javob berishi kerak?


A. ish qulaуligini, mehnatning tejab-tergab sarflanishini ta’minlashi, ishchi ishlab chiqarish operatsiуalarini bajarishda ortiqcha zo’r berishiga уo’l qo’уmasligi kerak
B. uskunalar sanitariуa va gigiena, хavfsizlik teхnikasi va erganomika talablarga javob berishi lozim
C. ish joуida bajariladigan mehnat operatsiуalarining uzluksiz davom etishini
D. ishchi ishlab chiqarish operatsiуalarini bajarishda ortiqcha zo’r berishiga уo’l qo’уmasligi
ANSWER: A

Teхnologik asbob-jihozlarga nimalar kiradi?


A. moslamalar va instrumentlar (qirqish, tekshirish, o’lchash asboblari va уordamchi qurollar) kiradi
B. ish joуidagi mebellar va transport vositalari
C. ish joуi doirasida ko’chirib уurishni osonlashtirishga mo’ljallangan asboblar
D. transport, ko’tarish moslamalari va h.k
ANSWER: A

Ayrim elementlarga ajratish va ularning yanada iхcham yangi kombinatsiyasini olish jarayonlarining mutahkam birligi






  1. Download 146,42 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   41




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish