“Ijtimoiy fanlar”kafedrasi

infantil munosabat 
deyiladi. O’ziga to’q bo’lgan 
odamlar toifasi o’z moliyaviy ahvollariga butunlay boshqacha munosabatda bo’ladilar. Ular 
pulni birinchi o’ringa qo’yadilar va qadrlaydilar. Ularning hayotdan bosh maqsadi ha bir ishidan 
iloji boricha ko’p mablag’ olishdir va bunday odamlarning moliyaviy ahvoli boshqalarnikiga 
qaraganda ancha daromadliligi bilan keskin farq qiladi.
Yuqoridagilarning barchasi inson guruhalari orasida pulning taqsimlanish tabiatini 
izohlaydi lekin bu pul jalb qilishning yo’nalishi bo’lmaydi. Pul topishda daromadga erishish 
uchun yaxshi biznes reja yoki strategiya emas balki, ozining pulga bo’lgan munosabatini 
oz’gartirishi va pul psixologiyasini yaxshi anglab yetishi kerak. Tadbirkor moliyaviy 
farovanlikka erishishi uchun aynan shu murakkab vazifani bajarishi lozimdir.

---

Iqtisodiyotda birinchi psixologik tadqiqotlardayoq, insonlar harakati shuni ko’rsatdiki, 
ular pul bilan bog’liq qarorlarni qabul qilish holatida o’zini tutishini bashorat qilsa bo’ladi. 
Shunga qaramay iqtisodiy nazariyaga ham mos kelmasligi mumkin. 
Psixologik natijalarda 
quyidagilar keltirilgan:
1.
Pulga aldanish-
inson haqiqiy qiymatdagi pulni emas balki nominal qiymatdagi 
pulni qabul qilib olish tendensiyasi ya’ni inflyatsiyaga tuzatish kiritmaslik. 
2.
Pul konservatizmi
- har qanday pul islohotlariga ular foydali bo’lgan taqdirda 
ham qarshi chiqish. Masalan 1 AQSh dollarini tanga qilib chiqarish. 
3.
Pul taqiqi
- pul ayirboshlashni taqiqlash. Bu ayirboshlash iqtisodiyot tomondan 
ham kerak bo’lgan taqdirda ham man qilish. Masalan, ayrim xalqlarda jinsiy aloqa uchun haq 
to’lash yoki ota-onaga sovg’a sifatida pul berish maqullanmagan. 
4.
Sukut saqlash natijasi
- pul haqida gapirish maqullanmagan, chunki pul bilan 
bog’liq bo’lgan mavzular doimo yopiq mavzu bo’lib kelgan. Bu mavzu muhokama uchun 
noto’g’ri mavzu bo’lgan. Inglizlarning aytishicha “Hamma suxbat- bu pul bilan bog’liq 
suhbatdir”. Rus olimlarining so’rovi natijasida quyidagi mavzular o’ta nozik deb hisoblanadi: 
daromad manbai va uning qiymati haqida (67,7%), pul yig’imlari (73,2%), er-xotin hiyonati 
haqida (77,6%) va jinsiy munosabatlar haqida (78,5%). 
5.