“Ijtimoiy fanlar”kafedrasi



Download 6,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet135/392
Sana03.06.2022
Hajmi6,26 Mb.
#632252
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   392
Bog'liq
2 5398084875238512873

Sillogizm figuralari. 
Sillogizm xulosasidagi o’rta terminning joylashuviga qarab o’zaro, bir-
biridan farqlanadigan shakllari sillogizm figuralari deb yuritiladi.
Mantiq ilmida sillogizmning 4 figurasi asoslab berilgan.
Bular: a) Sillogizmning birinchi figurasi
b) Sillogizmning ikkinchi figurasi
s) Sillogizmning uchinChi figurasi
d) Sillogizmning to’rtinChi figurasi
a) Sillogizmning birinchi figurasida o’rta termin M katta asosning sub’ekti va kichik asosning 
predikati vazifasida keladi, hamda asoslarni bir-biriga bog’laydi.
b) Sillogizmning ikkinchi figurasida o’rta termin M katta va kichik asosda predikati vazifasida 
keladi va ularni bir-biriga bog’laydi.
c) Sillogizmning uchinchi figurasida o’rta termin M har ikkala asosning sub’ekti hisoblanadi va 
asoslarni bir-biriga bog’laydi. d) Sillogizmning to’rtinchi figurasida o’rta termin M katta 
asosning predikati va kichik asosning sub’ekti bo’lib keladi hamda ularni o’zaro bog’laydi.
Sillogizm moduslari. 
Sillogizm moduslari deganda sillogizmning har bir figurasi 
doirasida chiqariladigan xulosalarning turlari nazarda tutiladi. 
Sillogizm tarkibidagi 
mushohadalarning mazmun va miqdor jihatidan turli xil tarzda bog’lanishlari sillogizm 
moduslari deyiladi. 
Sillogizmning har bir figurasi doirasida 64 tagacha modus bo’lishi mumkin. 
Moduslar sillogizm xulosasi tarkibiga kirgan mushohadalar turi bilan belgilanadi. Masalan: 
Sillogizmning bir figurasining modusi A tarzida bo’lishi mumkin. Buning ma’nosi shuki, 
sillogizmning har 3 qismi (katta asos, kichik asos, xulosa) umumiy tasdiq (A) mushohadadan 
iborat.


Sillogizmlarning asosiy turlari. 
Xulosa uchun asos bo’lgan mushohadalar mohiyatiga 
ko’ra sillogizm xulosalari uch turkumga bo’linadilar:
1. Qat’iy sillogizm.
2. Shartli sillogizm.
3. Ayiruvchi (bo’linuvchi) sillogizm.
1. Qat’iy sillogizmda 
asoslar qat’iy mushohadadan iborat bo’ladi. Masalan:
Metall issiqlik o’tkazadi.
Mis - metall
Demak, mis issiqlik o’tkazadi.
2. Asoslar yoki asoslardan biri shartli mushohadadan iborat sillogizm 

Download 6,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   392




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish