Ijtimoiy fanlar fakulteti psixologiya kafedrasi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA
O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


MIRZO ULUG`BEK NOMIDAGI
O`ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI
IJTIMOIY FANLAR FAKULTETI
PSIXOLOGIYA KAFEDRASI
3-KURS YOSHLAR PSIXOLOGIYASI TALABASI
Ulug`bekov Azim
Ayollardagi maskunlik sifatlarini, erkaklarda femeninlik sifatlarini oshishi sabablari
MAVZUSIDA

KURS ISHI


Ilmiy rahbar:
Dalimova.N

Toshkent – 2022


MUNDARIJA


KIRISH………………………………………………………………………...3
I. BOB. ERKAKLIK VA AYOLLIK. GENDER STREOTIPLARNI BUZULISHI

1. 
   . Ayollardagi maskunlik sifatlarini buzilish sabablari........5
   

1.2 . Erkaklik va ayollik: gender stereotiplarini buzish Odamlardagi gender farqlari……………………………………………..….9
II.BOB . GENDER FARQALARI
2.1 Jismoniy darajadagi farqla...17
2.2. Psixofiziologik farqlar ...…..35
XULOSA…………………….………….…………………………......….…..42
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR…………………………….....……44

KIRSH
Qizlar va o'g'il bolalar haqida gapirganda, biz xohlaymizmi yoki yo'qmi, biz doimo ularning psixologiyasi va xatti-harakatlarida farqlar mavjudligini nazarda tutamiz. Bunday farqlarning mavjudligi olimlar V.V.Abramenkova (1987), R.Baron, D.Richardson (1997), V.E.Kagan (1987, 1989), A.V.Libin (1999), I.I.Lunina (1986) tadqiqotlarida aniqlangan va asoslab berilgan. , T.I.Yuferova (1985). Farqlar aniqlangan ikkita yo'nalish mavjud: shaxsiy rivojlanishning kognitiv sohasi va ijtimoiy xulq-atvor sohasi. Kognitiv sohada og'zaki, fazoviy va matematik qobiliyatlarda gender farqlari mavjudligi aniqlangan deb hisoblash mumkin. Ayollarda og'zaki nutq qobiliyati yaxshi rivojlangan, erkaklar esa fazoviy va matematik qobiliyatlarga ega. Ijtimoiy xulq-atvorda erkaklar tajovuzkorlik va hukmronlik kabi xususiyatlarning yuqori darajada rivojlanishi bilan ajralib turadi, ayollar esa do'stona va aloqadorlik bilan ajralib turadi. Farqi bolalikdan seziladi. O'g'il bolalar mustaqillikka, qizlar o'zaro bog'liqlikka intiladi. O'g'il bolalar qanchalik ko'p odam bo'lsa, shuncha yaxshi o'yin o'ynashadi. Qizlar kichik guruhlarga to'planishni afzal ko'radilar, ularning o'yinlarida kamroq tajovuzkorlik, ko'proq sheriklik bor, u erda ko'pincha maxfiy suhbatlar olib boriladi va kattalar o'rtasidagi munosabatlarga taqlid qilinadi. Xulq-atvorning gender stereotiplari allaqachon bolalik davrida shakllangan. Voyaga etganida gender farqlari yanada aniqroq bo'ladi.
Har bir insoniyat jamiyatida o'g'il va qiz bolalarning xatti-harakati har xil bo'ladi va har bir insoniyat jamiyatida turli jinsdagi bolalarning xatti-harakatlari har xil bo'lishi kutiladi va ularga boshqacha munosabatda bo'ladi.
Ko'pincha siyosiy xarakterga ega bo'lgan qizg'in munozaralarning ob'ekti jinsga qarab inson faoliyatining predmeti hisoblanadi. Ayollar ilgari faqat erkaklar hisoblangan ko'plab kasblarni egallashni boshladilar.
Biroq, turli madaniyatlarda erkak va ayol urf-odatlari o'rtasida mavzu kasblari bo'yicha hali ham ma'lum bir bog'liqlik mavjud bo'lib, ular bilvosita ba'zi biologik determinantlarning mavjudligi foydasiga guvohlik berishi mumkin. Bu, birinchi navbatda, jismoniy imkoniyatlarning farqidir, chunki erkaklar ko'pincha ayollarga qaraganda ancha kuchli va shuning uchun jismoniy kuch talab qiladigan ishlar bilan shug'ullanadilar, ayolning onalik roli esa uning avlodini tarbiyalashni belgilaydi. uy xo'jaligi. Erkak va ayolning xulq-atvori ularning ijtimoiylashuvi va jamiyatning erkak va ayolning roli haqidagi g'oyalariga muvofiq tarbiyalanishining natijasi ekanligini inkor etib bo'lmaydi. Biroq, savol tug'iladi: nega insoniyat bunday g'oyalarni shakllantirgan? Va nima uchun tarixiy va iqtisodiy davrlar o'zgarganiga qaramay, ular hali ham tubdan mustahkam bo'lib qolmoqda? Katta ehtimol bilan, chunki ular erkaklar va ayollarning biologik imkoniyatlarini hisobga olgan xalq donoligiga asoslangan.
Ta'lim jarayonida gender (ijtimoiy-biologik va jinsiy) farqlarni hisobga olish muammosi vaqti-vaqti bilan psixologiyada ham, pedagogikada ham paydo bo'ladi. Maktab yoshidagi bolalar bilan pedagogik ishning o'ziga xos xususiyatlarini boshqacha ko'rish imkonini beradigan gender farqlarini hisobga olgan holda bolani tarbiyalash muammosi ahamiyati va dolzarbligi jihatidan o'xshash emas. Bugungi kunda eng katta kamchilikni ifodalovchi inson ma'naviyatining kelib chiqishini izlash muqarrar ravishda turli xalqlarning an'analarida mustahkamlangan, turli jinsdagi bolalarga tabaqalashtirilgan yondashuvga qaratilgan madaniy va tarixiy o'tmishga olib keladi. Demak, o'g'il va qiz bolalarni turli yo'llar bilan o'qitish va tarbiyalash kerak, chunki ular turli xil miya tuzilmalari ishtirokida bir xil faoliyatni tashkil qiladi.