Ижтимоий-иқтисодий тарақҚиёт назариялари

Пировард истеъмолга сарфлар –27997,9 млрд. сўм (76%)
Ялпи жамғарма – 8657,3 млрд. сўм (23,5%)


Учинчи усул – бу ЯММ (ЯИМ) ни даромадлар бўйича ҳисоблаш.

Мазкур йилда ишлаб чиқарилган пировард маҳсулот ҳажмидан олинган барча даромадлар уй хўжаликлари ихтиёрига иш ҳақи, рента тўловлари, фоиз ва фойда шаклида келиб тушади. Шу сабабли бу усулда ЯММ (ЯИМ) пировард маҳсулот ҳисобидан олинган ана шу барча даромадларни қўшиб чиқиш орқали аниқланади.

ЯММ (ЯИМ)ни даромадлар бўйича ҳисоблашда уй хўжаликлари, корхона ва давлат муассасаларининг дастлабки, яъни тақсимланган даромадларини меҳнат ҳақи ва ялпи фойдага (рента, ссуда фоизи ва тадбиркорлик фойдаси ва ҳ. к. ) ажратиш мумкин. ЯММ (ЯИМ)ни мазкур усул бўйича ҳисоблашда даромадларнинг барча суммасига истеъмол қилинган асосий капитал қиймати (амортизация ажратмаси) ва бизнесга эгри солиқлар суммаси ҳам қўшилади.

Агар ЯММни ҳисоблашнинг охирги икки усулини оддий тенглик шаклида тасвирласак:

Мазкур йилда ишлаб чиқарилган ЯИМни сотиб олишга сарфлар ҳажми = Мазкур йилда ишлаб чиқарилган ЯИМдан
олинган пул даромадлари суммаси.

Маҳсулотни ишлаб чиқаришга нима сарфланган бўлса, бу маз-кур маҳсулотни ишлаб чиқаришга ўзининг ишчи кучи ва моддий ре-сурсларини бозорда сотишга қўйганлари учун даромад ҳисобланади.

17

ЯММ (ЯИМ)ни ҳисоблашга сарфлар ва даромадлар бўйича ёндошув

					3-жадвал