Ижтимоий davlat тушунчаси

Ижтимоий davlat тушунчаси
Ижтимоий davlati (nem. Sozialstaat) — jamiyat hayotining ijtimoiy, iqtisodiy va boshqa sohalarini tartibga solish boʻyicha davlatning faol faoliyati orqali barcha fuqarolarning yuqori darajadagi ijtimoiy taʼminlanishini taʼminlaydigan zamonaviy yuqori darajada rivojlangan davlatning alohida turi. unda ijtimoiy adolat va hamjihatlik.
Ижтимоий davlatining vujudga kelishi va shakllanishi jarayonini quyidagi darajalarda tahlil qilish mumkin: ilmiy darajada – g‘oya va uning bir qator tushunchalarda rivojlanishi, me’yoriy darajada – konstitutsiyaviy prinsip sifatida, mustahkamlangan.tobora ko'payib borayotgan mamlakatlarning asosiy qonunlarida, empirik asosda - jamiyat va ijtimoiy guruhlarning ijtimoiy muammolarini hal qilish bo'yicha davlat institutlari faoliyatining haqiqiy amaliyoti sifatida.
Ikkinchi jahon urushidan keyin Ijtimoiylik davlati rivojlanishining sifat jihatidan yangi bosqichi - uni konstitutsiyaviy tamoyilga qurish, davlatning alohida turi sifatida talqin qilish boshlandi. Urushdan ko'p o'tmay, ijtimoiy davlat konstitutsiyaviy tamoyil sifatida Yaponiya, Germaniya, Frantsiya, Italiya, keyinroq 70-yillarda Ispaniya, Portugaliya, Shvetsiya konstitutsiyalarida mustahkamlandi.
Hozirgi vaqtda dunyoning barcha rivojlangan mamlakatlari u yoki bu darajada de-fakto Ijtimoiy davlatlar hisoblanadi.
Ijtimoiy davlat zaiflarga yordam berish, har bir insonning munosib hayot kechirishini ta'minlash uchun adolat tamoyili asosida iqtisodiy foyda taqsimotiga ta'sir qilish uchun yaratilgan.
Юртимизда очиқ сиёсат олиб борилиб, илк бор аҳолининг камбағаллик даражаси тан олинди.
Ҳаракатлар стратегияси барча соҳалардаги ислоҳотлар бўйича устувор йўналишларни бажаришга асос бўлган ҳужжат сифатида тарихга кирди. Миллий парламентимиз томонидан сўнгги беш йилда айнан инсон ҳуқуқ ва эркинликлари ҳамда қонуний манфаатларига дахлдор 158 та қонун ҳужжати қабул қилинди, шулар қаторида 14 та халқаро ҳужжат ратификация қилинди, 5 та халқаро ҳужжатга қўшилинди;
Ҳар йили бюджет тўғрисидаги қонунни қабул қилиш амалиёти йўлга қўйилди. Эътибор қаратадиган бўлсак бюджетдан aholini ijtimoiy muhofaza qilishga sarflanadigan xarajatlar yildan-yilga ortib bormoqda, masalan, 2018-yilda ular 35 trln. so‘m, 2019 yilda 61,3 trln. so‘m, 2020 yilda 74,2 trln. so‘m, 2021 yilda 85,3 trln. so‘m, 2022-yilga esa 105,5 trillion so‘m miqdorida xarajatlar rejalashtirilgan. Xususan, Жорий yilda taʼlimga sarflanadigan xarajatlar 46,9 trln. so'm, sog'liqni saqlash - 22,8 trln. so‘m, madaniyat va sportga 3,4 trln. so‘m, fanni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari xarajatlari esa 1,5 trln. so'mni tashkil etadi.
Айтиб ўтиш керакки, Ўзбекистонда аҳолининг ижтимоий муҳофазаси йўлида мақсадли ҳимоя тизими шакллантирилди, яъни аҳоли қатламлари билан алоҳида йўналишларда амалий ишлар олиб борилди:
mamlakatimizda 376 ta davlat ijtimoiy muassasasi, jumladan, 39,1 ming kishiga 324 ta bolalar va 9,7 ming kishiga mos ravishda 52 ta kattalar ijtimoiy muassasasi faoliyat yuritayotganini ta’kidlash lozim.