Ijodkor o‘qituvchi jurnali

IJODKOR O‘QITUVCHI JURNALI
 
5 YANVAR / 2022 YIL / 14 – SON 
223 
Novvoy supurgi kompyuter
Kuchli odobli epchil
Qisqa tentak g‗amgin
Keng chiroyli xursand 
Topshiriqni bajarish uchun 1 daqiqa vaqt belgilanadi. Shart bajarilishi davomida guruh 
a‘zolari topilgan so‗zlarni daftarlariga qayd etib boradilar. Mashg‗ulot mavzusiga mos ravishda 
so‗zlarni fonetik, morfemik, leksik, morfologik, sintaktik jihatdan ham tahlilga tortishlari 
mumkin. Xullas o‗zbek tili darslarida bir qator interfaol usullardan samarali foydalanish 
mumkin. Bunda asosiy e‗tibor o‗quvchilarning tafakkurini o‗stirish, ularning mustaqil ishlash 
mahoratini oshirishga qaratilsa, maqsadga muvofiq bo‗ladi. 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: 
1. Hojiyev A. O‗zbek tili sinonimlarining izohli lug‗ati. — Toshkent: O‗qituvchi, 1974. — 
308 bet.
2. Rahmatullayev Sh., Mamatov N., Shukurov R. O‗zbek tili antonimlarining izohli 
lug‗ati. — Toshkent: O‗qituvchi, 1989. — 232 bet.
3. Yo‗ldosheva D. Ona tili maqsadining tadrijiy taraqqiyoti. — Toshkent: O‗zbekiston 
Milliy ensiklopediyasi, 2013. — 168 bet. 

---

IJODKOR O‘QITUVCHI JURNALI
 
5 YANVAR / 2022 YIL / 14 – SON 
224 
O
ʻ
RXUN ENASOY BITIKLARINI O
ʻ
RGATISHDA ZAMONAVIY PEDAGOGIK 
TEXNOLOGIYALAR 
Maxmudova Sarvinoz Shavkatovna 
Toshkent viloyati Toshkent tumani 8-son umumiy 
o‘rta ta‘lim maktabi ona tili va adabiyot fani o‘qituvchisi 
Annotatsiya: 
Mazkur maqolada adabiyot darslarida O‘rxun Enasoy bitiklarini o‘rgatishda 
pedagogik texnologiyalardan, metodlardan foydalanish bo‘yicha tavsiyalar, ma‘lumotlar 
keltirilgan. 
Kalit so‘zlar: 
O‘rxun Enasoy, bitik, pedagogic texnologiya, metodika, turki tillar. 
O‘qitishning zamonaviy metodlarini qo‘llash o‘qitish jarayonida yuqori samaradorlikka 
erishishga olib keladi. Bu metodlarni har bir darsning didaktik vazifasidan kelib chiqib tanlash 
maqsadga muvofiq. An‘anaviy dars shaklini saqlab qolgan holda uni ta‘lim oluvchilar 
faoliyatini faollashtiradigan turli-tuman metodlar bilan boyitish ta‘lim oluvchilarning 
o‘zlashtirish darajasi o‘sishiga olib keladi. Shuningdek ta'lim jarayonida innovatsion 
texnologiyalar, pedagogik va axborot texnologiyalarini o‘quv jarayonida qo‘llashga bo‘lgan 
qiziqish, e'tibor kundan-kunga kuchayib bormoqda, bunday bo‘lishining sabablaridan biri, shu 
vaqtgacha an'anaviy ta‘limda o‘quvchini faqat tayyor bilimlarni egallashga o‘rgatilgan bo‘lsa, 
zamonaviy texnologiyalar ularni egallayotgan bilimlarini o‘zlari izlab topishlariga, mustaqil 
o‘rganib, tahlil qilishlariga, hatto xulosalarni ham o‘zlari keltirib chiqarishlariga o‘rgatadi. 
O‘qituvchi bu jarayonda shaxsni rivojlanishi, shakllanishi, bilim olishi va tarbiyalanishiga 
sharoit yaratadi va shu bilan bir qatorda boshqaruvchilik, yo‘naltiruvchilik funktsiyasini 
bajaradi. Ta'lim jarayonida o‘quvchi asosiy figuraga aylanadi. Pedagogik texnologiya va 
pedagog mahoratiga oid bilim, tajriba va interaktiv metodlar o‘quvchilarni bilimli, yetuk 
malakaga ega bo‘lishlarini ta‘minlaydi. Yangi pedagogik texnologiyalarga bag‘ishlangan 
adabiyotlar va maqolalarda bir qator oqitish usullari haqida soz yuritilmoqda. Bu usullar 
innovatsion metodlar sifatida taqdim etilmoqda. 
O‘rta Osiyo qadimdan ma
ʼ
rifat-madaniyat o
ʻ
choqlaridan biri sifatida shuhrat 
qozonganini siz tarixdan, adabiyotdan yaxshi bilasiz. O
ʻ
tmishning ko
ʻ
plab madaniy 
yodgorliklari yozma va og
ʻ
zaki manbalar orqali bizgacha yetib kelgan. O
ʻ
rxun-
Enasoy yodgorliklari shunday qadriyatlardan hisoblanib, u VI–VIII asr hayotini o
ʻ
zida aks 
ettirgan. Mazkur obidalar O
ʻ
rxun, Enasoy daryolari qirg
ʻ
oqlaridan topilgani uchun ―O
ʻ
rxun-
Enasoy yodgorliklari‖ nomi bilan mashhur bo
ʻ
lgan. Bu yodgorliklar toshlarga o
ʻ
yib yozilgani 
bois ―tosh bitiklar‖ deb ham yuritiladi. 
Bilga xoqon, Kultegin, To
ʻ
nyuquq va boshqa yodnoma tosh bitiklar qadimiy yozma 
badiiyat namunalari bo
ʻ
lib, ularda tarixiy voqealar, hayot haqiqati o
ʻ
sha davr nuqtayi nazari 
bilan aks ettirilgan. Ularda turkiy elatlarning mamlakat mustaqilligi, el-yurt ozodligi uchun chet 
bosqinchilarga qarshi qahramonona kurashganliklari, turk xoqonligining paydo bo
ʻ
lishi, turkiy 
qavmlarning urfodatlari, rasm-rusumlari, kasb-korlari haqida qiziqarli hamda qimmatli 
ma
ʼ
lumotlar keltiriladi. Masalan: Turk xoqonligi tarixi haqida Kultegin bitiktoshida shunday 

---