R,G
va
В
ranglar joylashtiriladi (1.5-rasm ). Berilgan nuqta-
lardan uchburchak tom onlariga p erp en d ik u lar bo'lg an chiziqlar
o lk azilad i. H ar bir chiziqning uzunligi
r, g
yoki
b
koeffitsientlarga
teng
r
=
g
=
b
b o ig a n nuqta uchburchakning m arkazida bo'ladi
va oq nurga mos keladi. Shuni ham t a ’kidlab o ‘tish kerakki, b a ’zi
ran g u c h b u rc h a k n in g ich id ag i n u q ta bilan h a m ta sv irla n ish i
mum kin. Keyingi holda bu m os keluvchi rang koeffitsientining
manfiy qiymatiga mos keladi. K oeffitsientlar y ig ln d isi u ch b u r
chakning balandligiga teng bo'ladi.
Maksvell asosiy ranglar sifatida quyidagi t o l q i n uzunligiga ega
b o ig a n nurlardan foydalandi: 630, 528. 457 nm.
Hozirgi paytda RG B tizimi rasmiy standart b o lib hisoblanadi.
Yoritilganlik b o ‘yicha Xalqaro K om issiyaning — YXK (C IE —
C om ision International de Eclairage) qaroriga k o 'ra 1931 -yilda
asosiy ranglar standartlashtirilib, ular
R, G
va
В
sifatida foydalanilishi
tavsiya etildi.
Bular quyidagi t o l q i n uzunliklariga m os keluvchi
R
— 700
nm;
G —
5461 nm,
В
— 4358 n m m onoxrom atik ranglardir: qizil
rang filtr o 'm atilg an c h u g la n m a lam pa yordam ida olinadi. S of
yashil va ko‘k ranglarni olish u ch u n simobli lampa q o llan ilad i.
23
Shuningdek, har bir asosiy rang uchun yorug'lik oqim ining qiymati
ham standartlashtirilgan.
RGB tizimi uchun yana bir m uhim param etr — uch tashkil
etuvchi qiymatining bir xil miqdorda aralashuvidan hosil bo'ladigan
rangdir. Bu oq rangdir.
R, G
va
В
tashkil etuvchilarni q o ‘shib, oq
rang olish uchun mos m anbalarning yorqinligi bir-birlariga teng
b o im a sd a n , quyidagi nisbatda b o ‘lishi kerak ekan:
Lr :
Lr :
Ln = 1: 4,5907: 0,0601.
в
7?
1.5-rasm.
Maksvell
uchburchagi.
Agar ranglar hisobi bir xil yorqinlikdagi
yo ru g ‘lik m a n b a la ri u c h u n qilinadigan
boMsa, u n d a y o r q in l i k n i n g y u q o r id a
ko'rsatilgan nisbatini unga mos keluvchi
m asshtab k o effitsientlari bilan hisobga
olish m um kin (1.6-rasm).
Cyan
= (0, 0, 1)
White
= (1. 1, 1)
Green =
(0, 1, 0)
1.6-rasm.
RGBning uch oMchamli koordinatalari.
Endi boshqa tom onlarini ko‘rib chiqamiz. Uch asosiy tashkil
etuvchilarining q o 'sh ilish id an hosil b o i g a n rangni 1.5-rasm da
ifodalangan R, G va В koordinatalar sistemasidagi vektor bilan
berish mum kin. Qora rangga koordinatalar markazi — (0,0,0) nuqta
m os keladi. O q rang tashkil etuvchilarning teng miqdori bilan
ifodalanadi. H ar bir o ‘q bo'yicha maksimal miqdorning kattaligi
birga teng b o isin . U nda oq rang — (1,1,1) vektori bo ‘ladi. Kubning
diagonalida qoradan oqqa yo'nalgan chiziqqa joylashgan nuqtalar
tashkil etuvchilarning teng qiym atlari —
Rt — Gj
=
Bj
ga mos
24
keladi. Bu kulrangning gradatsiyalari bo'lib, ularni turli yorqinlikdagi
oq n u r d e b hisoblash m u m k in . U m u m a n o lg a n d a ,
Do'stlaringiz bilan baham: |