Ииновацион педагогика тушунчаси

ассоциатив 
давра
, педагогик консилиум, ижодий тортишувлар, очиқ дарслар. 
Амалиѐт дастурига талабаларни ўз рефлексив фикрлашини баҳолаш, 
таҳлил қилиш меторефлексия даражасига олиб чиқувчи топшириқлар 
киритилади. Бу мақсад учун ўзини таҳлил қилиш, таянч схемалари ва 
ўзига ҳисобот бериш дастурлари бўлган махсус машқлар хизмат 
қилади. 
Амалиѐтнинг ишчи дастури:
1)
 
ўқитувчининг ижодий фикрлаши, педагогик масала-
ларини ечиш, психологик-педагогик таҳлили; 
2)
 
ўқитувчининг 
инновацион 
фаолиятини 
амалга 
оширишнинг технологияси ва тузилиши (нуқтаи назарлар 
бўйича мулоҳазалар);
3)
 
янгиликни қабул қилишда психологик тўсиқлар 
(низоларсиз муносабатлар тренинги); 

---

49 
4)
 
инновацион муносабатлар ривожланиш услубларини 
ижодий масалаларни ечиш, кашфиѐт услублари. «Ақлий 
ҳужум», ҳайратланарли саволлар услуби, инновацион ўйинлар 
ва бошқалар. 
5.
Ўқитувчи мутахассислик фаолиятида рефлексия (рефлексив 
қобилиятлари тренинги) юқорида айтилганидек, ўқитувчинииг 
креативлиги ва инновациои муносабати ривожланаѐтган муҳит таъсири 
остида шаклланиши керак. Текширишларга асосланиб, уларга биноан 
ижодни қандайдир таҳлилий вазиятдан ѐки мавжуд билим
чегарасида чиқиш деб белгилаб, уни шундай умумлаштириш мумкин:
креатив муаммони шахсий фикрларга тўла таяниб ифода этилган 
чуқур хусусиятдир. 
Шунинг учун бу ўринда микромуҳит орқали, тўғридан-тўғри 
бўлмаган шакллантирувчи таъсир кўрсатишга интилиш зарур.
Ўқитувчи долзарблаштира оладиган муҳит юқори даражали 
ноаниқ ва потенциал кўп вариантликка эга бўлиши керак (бой 
имкониятлар). Ноаниқлик тайѐр йўналишларни қабул қилмай ўзлари 
изланишларини рағбатлантиради; кўп вариантлилик уларга топишга 
имкон беради. Бундан ташқари муҳим креатив муносабат ва унинг 
натижалари намуналари таркиб топган бўлиши керак. Ўтказилган 
текширишларда ўқитувчи фаолиятидаги микромуҳит бир қатор 
кўрсаткичлари уйғунлигини таклиф этилди: муносабат паст даражадаги 
регламентлиги, креатив муносабатнинг намуналари кўрсатилиши ва 
информацион бойлиги - педагогнинг инновацион муносабатига белги-
ловчи таъсир кўрсатади. Бу технологик даражада ҳам ифода бўлади. 
Текширишлар 2005-2006 ўқув йилида Республикамизда бир қатор 
ўқув юртлари бошланғич таълим методикаси факультетининг 149 
талабаси иштирокида ўтказилди. Бу гуруҳ умумий тайѐргарлик 
талабалари ва педагогик коллеж битирувчиларидан ташкил этилиб,
иккита 23 кишилик тажриба гуруҳлари билан таққослаш учун 
тузилди.
А) Талабалар креативлик даражаси уч кўрсаткич билан ҳисобга 
олинди: махсулдорли, ижодий йўналганлик сабаблари, рефлексивлик, 
креативлик диагностикаси амалиѐт ҳамда турли топшириқлар 
натижалари ва жараѐнида олиб борилди. Ишлаб чиқилган янгиликлар 
креатив 
қимматлилиги 
уларни 
қуйидаги 
турлардан 
бирига 
тааллуқлилиги билан белгиланади. 
1. Мактабни янада ривожланишига туртки бўлувчи кўпгина 
ечимларни кўзда тутилган муаммоларни қўйиш. 

---

50