Iii bob. Traktor va

G‘ildirakIi harakatlantirgich G‘ildirakli traktorlarda harakat- lantirgich ı axifasini g‘i1diraklar o‘tavdi. Odatda traktorlar yetaklovchi va yo*naltiruvchi g‘i1diraklarga ega
Yetakloı chi g’ildirakka burovchi moment berilgani uchun u tuproq bilan ilashish hosil qiladi ı a urinma tortish kuchini hosil qilishi natijasida. tuproqning siljitu› chi reaksiş asini pa; do qiladi Shu asosda traktor harakatga keladi.
Yo‘naltiruı chi g‘ildirakka burovchi moment berilmavdi. U trak- tomi bo‘y1anaa o‘qiga nisbatan holatini o’zgartirib. traktomi yo‘na- lishini belgilaydi. Traktorlarda, asosan shinali g“ildiraklar qo‘llaniladi. G‘ildirak1ar, asosan, diskli ı a disksiz bo‘lishi mumkin. Biz o'rgana- yotgan traktorlarning g‘i1diragi diskli bo'lgani uchun. asosan. g‘il- diraklarni shu turiga to‘xtalamiz.
DisMi g‘i1diraklar, gardish, disk, gubchak ı a shina qismlardan iborat. Ko‘p traktorlarda gubchak qismi ş o‘q bo‘1ib. unday g‘i1dirak1ar boltlar yordamida to‘g‘ridan-to‘g’ri yarim o‘q1ar flaneslariga qotiriladi. Disk bilan gardish bir-biriga nisbatan har xi1 joylanishgan bo“lishi mumkin, 66-rasm. Bunda disk gardishga ichkaridan (66a-rasm). o‘rtasidan (66b-rasm) a tashqaridan (66d-rasm) birlashtirilishi
mumkın.
Disklamıng o‘zi esa qabariq (66e-rasm) v a botiq (66/-rasm) bo‘lishi mumkin. Disk ta uning gardishiga qotirilish xillaridan qajsi birini qo'1lash, trak4omi ko’ndalang kengligini (koleyasini) o‘zgartirishga olib kelaûli. Lekin shuni ham esda saqlash kerakki, traktor kengligini o‘zgartirish nafaqat har xil disklami qo‘l1ash bilan, balki j arîm o'q trubasini surish voki yarim o‘qda g'ildirak gubchagini surish bilan bam amalga oshiriladi.
Shirıali g‘ildirak1arning asosi; qismı hisoblanadı. Hczirda qishloq xo’jalik traktorlari uchun xilma-xil o’lchamda sh ınalar ishlab chiqarilmoqda.

66. 
    ras €r’ildirak gardishiga nisbatan dislıni jovlanisltî (‹ı,b,d) va qabariq (e), boti‹j {j) xillari.