Ii. Amaliy mashgulotlar materiallari 1-amaliy mashg’ulot Yigirishda mahsulot namligini nazorat qilish Ishning maqsadi

Paxta tolasini hajmiy og‘irligi bo‘yicha titilganlik darajasini aniqlash

Titilganlik parametri. Mahsulotni titilganligini baholashda bo‘lakchaning o‘rtacha og‘irligi va zichligi (hajmi ) hisobga olinadi.

Bo‘lakchalarni o‘rtacha og‘irligini aniqlash uchun titilgan tolalar massasidan namuna olib tortiladi va sanaladi. Namuna massasi bo‘lakchalar soniga bo‘lingach bitta bo‘lakchaning o‘rtacha og‘irligi ma’lum bo‘ladi. Hajm bo‘yicha titilganlikni baholashda diametri 0,4 m, balandligi 0,35 m silindrsimon idishga tekshirilayotgan mahsulot solinib, qopqog‘i ustiga 0,1 kg yuk qo‘yiladi. 1 minut vaqt o‘tgach hajmi o‘lchanadi. Namuna og‘irligi hajmga bo‘linib titilganlik aniqlanadi.

Titilganlik darajasi hajmiy og‘irlik bo‘yicha aniqlash uchun bochkadan foydalaniladi.

H- bochkachani balandligi; D- bochkachani diametri; 1.17-rasm. Paxta tolasini titilganlik darajasini aniqlash uchun ishlatiladigan bochkacha

Bochkachada titilgan paxta tolasi bilan to‘ldiriladi. Ustiga teshikchalari bor qopqoq yopiladi. Uning beshta har xil joyiga 100 g. Toshlar shunday qo‘yiladiki, 1m³ tolaga 100N kuch to‘g‘ri kelsin (1.17-rasm). Paxta tolasi zichlangach, uni hajmi va hajmiy massasi aniqlanadi. Bochkachani hajmi aniqlab olinadi:

(1.24)

Bo‘sh bochkacha torozida tortilib, massasi aniqlanib olinadi. Bochkachaga paxta tolasi solingach uning hajmiy og‘irligi aniqlanadi.

Misol: H=35 sm, D=40 sm bo‘lsa,

= sm³

Bo‘sh bochka og‘irligi - 2,135 kg.

Paxta tolasi solingan bochkacha og‘irligi-2,465 kg.

Bochkadagi paxta tolasi massasi 2,465-2,635=0,330 kg.

Bochkaning bo‘sh qismining balandligi 16 sm bo‘lsa hajmi.

Bochkani paxta bo‘lakchalari bo‘lgan qismi.

43960-20096 = 23864 sm³

Paxta tolasini hajmiy og‘irligi

=0,014 g/m³ yoki 14 kg /m³