Icmailov Astan Ibragimovich Bokiyev Abdujolol Abdulxamitovich

Uzoq muddatli ish rejimida
dvigatelning yuklanish bilan ishlash
davri uzoq vaqt davom etadi, shuning uchun uning barcha qismlari
haroratning barqaror qiymatigacha qiziydi. Bunda dvigatelning yuklamasi
ishlash vaqti davomida o’zgarmasligi (6.2.1- rasm, a) yoki o‘zgarib turishi 
mumkin (6.2.1-rasm, b).

---

338 
6.2.1-rasm. Elektr yuritmaning uzoq muddatli ish rejimi. 
Qisqa muddatli ish rejimida
elektr yuritmaning nominal
yuklamada ishlash davrlari dvigatelni vaqtinchali elektr tarmog‘idan uzib
qo‘yish vaqti bilan almashinib turadi. Ana shu vaqt davomida dvigatel
atrof-muhit haroratigacha sovushga ulguradi (6.2.2-.rasm).
6.2.2-rasm. Elektr yuritmaning qisqa muddatli ish rejimi. 

---

339 
Bu rejimda juda kam miqdordagi mehanizmlar (to‘g‘on zatvorlari,
ajraluvchi ko‘priklar, quvurlar zadvijkasi va boshqalar) ishlaydi. SH uning
uchun mazkur rejimda ishlaydigan dvigatellar maxsus kurilmalar uchungina
ishlab chiqariladi. [1,3] 
Takrorlanadigan qisqa muddatli ish rejimida
elektr yuritmaning
nominal yuklamada qisqa muddatli ishlash davrlari (t
i
) dvigatelni
tarmoqdan uzib qo‘yishi (pauza) davrlari (t
0
) bilan yoki dvigateldan 
yuklamani olib qo‘yish bilan almashtirib turiladi (6.2.3-rasm). Bu
rejimda yuklama ulangan davrda dvigatel qismlarining qizish harorati
barqaror qiymatgacha ko‘tarila olmaydi, pauza vaqtida esa atrof-muhit
haroratigacha sovushga ulgurmaydi. Takrorlanadigan qisqa muddatli ish
rejimi ulashning nisbiy davomiyligi (UD) deyiladigan kattalik bilan
xarakterlanadi: 

(6.2.1) 
bunda t
ts
— butun sikl vaqti. 
Sanoat korxonalarida UD 15, 25, 40 va 60% bo‘lgan turli 
quvvatdagi dvigatellar ishlab chiqariladi. Bularda siklning davomiyligi 10
minutdan oshmaydi. Uzoq davom etadigan rejimlarda UD - 100% bo‘ladi
va bunday dvigatellarning ishlashi uzok muddatli ish rejimiga taalluqli
bo‘ladi. 
6.2.3-rasm. Elektr yuritmaning takrorlanuvchi qisqa muddatli ish rejimi. 

---

340