Ichki yonuv dvigatellarining asosiy parametrlarini tahlil qilish

1.1-rasm.Havo bilan sovutiladigan dvigatelning korpus detallari:

1 - klapanlar qopqog’i: 2,5,8 - qistirmalar; 3 - silindr kallagi; 4 - silindr; 6 - shpilkalar; 7 - karter; 9 - karter tubi; 10 - silindr qavurg’asi.

Ular karterga shpilkalar bilan mahkamlanadi va gilza bo’lmaydi. Suyuqlik bilan sovutish tizimida silindrning tashqi va blokning ichki yuzasi oralig’ida suyuqlik bilan to’ldirilgan xalqasimon bo’shliq - suv yo’li bo’ladi. Har bir silindrning tepa qismiga kallak 3 mahkamlanadi (1.1-rasm), u ham havo bilan sovutishda maxsus qavurg’alar bilan ta’minlanadi. Suyuqlik bilan sovutishda ko’p silindrli dvigatellarda umumiy silindrlar kallagi yoki bir nechta silindrga bitta umumiy kallak bo’lishi mumkin, ular cho’yan yoki alyuminiy qotishmasidan tayyorlanadi. Silindrlar kallagida gaz taqsimlash mexanizmining klapanlari, forsunka yoki o’t oldirish shamlarini joylashtirish uchun teshiklar ochilgan.

Blok - karter (1.2-rasm) qutisimon quyma bo’lib, uning yuqori qismi silindrlar blogini, pastki qismi esa tirsakli val karterining tepa yarmini tashkil qiladi. Blok karterning mustahkamligi, to’siqlar hosil qilish va ichki yuzani qavurg’alar bilan ta’minlash hisobiga oshiriladi. Ko’ndalang vertikal to’siqlar blok-karterni bir xil bulmalarga ajratadi, ularning soni silindrlar soniga teng. Dvigatellarning blok - karterlari gilzali va gilzasiz bo’lishi mumkin. Avtotraktor dvigatellarining blok - karterlariga gilzalar alohida tayyorlanadi. Alohida tayyorlangan silindr gilza deb ataladi.