Ichki kasallikiar

4 5 -ra s m .
M i k s e d e m a .
294

---

t i r n o q l a r m o ‘rt boMib q o la d i. Shilliq p a r d a q a lin la s h a d i, n atija d a , 
q u l o q ogN rlashadi to v u s h b o ‘g ‘iladi, t a ’m bilish sezgisi y o lq o ladi.
N a f a s o lis h m i n u t i g a 8 — 12 g a c h a k a m a y i b , p u ls m i n u ti g a
5 0 — 60 z a r b g a c h a s e k i n l a s h a d i ( b r a d i k a r d i y a ) , t a n a h a r o r a t i
p a sa y a d i.
Laboratoriya tahlili.
A sosiy m o d d a a lm a s h in u v i past — 40 % ga 
k a m a y g a n . Q o n d a xo lestirin m iq d o ri o s h g a n — 300 m g % u n d a n
o rtiq , e r itr o ts itla r m iq d o r i p a sa y g a n , g e m o g lo b in m iq d o ri 85 g, 
E C h T t e z la s h g a n , 65 m m / s o a t , g i p o x r o m a n e m i y a k u za tilad i. 
S iy d ik d a n oqsil ajraladi.
E le k tro k a rd io g ra f iy a ( E K G ) d a g r a m m a voltaji past, P va 7
tis h c h a la r i sust k o T in a d i. O g l r h o lla rd a m io k a r d d a distrofik o ‘zga- 
ris h la r va keskin k o r o n a r o s k le r o z to p ila d i, b u — y u r a k n in g ikkala 
q o r in c h a s i b o ‘sh lig ‘in in g k e n g a y ish ig a s a b a b boMadi.
Davolash.
K asallikni d a v o la s h t ir e o id in yoki tr i o d t ir a n i n bilan 
oM kaziladigan o ‘rin b o s a r te ra p iy a buy u rilad i.
Kaloriyaliligi j i h a t id a n h a m , oqsil y o g ‘, uglevod va v ita m in la r
sa q la sh i j i h a t id a n h a m sifatli o v q a tla r b erish kerak. S e m irish g a
m o y illik boMsa, s u tk a lik o v q a td a g i y o g 1 v a u g le v o d la r m iq d o ri 
k a m a y tir ila d i.
10.5. Qandsiz diabet
G i p o f i z o r q a boMagi y o k i u n g a k e lu v c h i n e r v y oM larining 
s h i k a s t l a n i s h i q a n d s i z d i a b e t n i k e ltirib c h i q a r u v c h i g o r m o n a l
y e tis h m o v c h ilik k a s a b a b boMishi m u m k i n . Bu kasallik infeksiya, 
g r i p p va b o s h q a l a r n i n g a s o r a t i t a r i q a s i d a h a m p a y d o boMishi 
m um kin.
Klinikasi.
K o ‘p siyish, t a s h n a boMish va b u y ra k fu n k siy asin in g
izd an c h iq is h id a n ib o rat e n d o k r in kasallik. Q a n d s iz d ia b e td a q o n d a
v a z o p re s s in g o r m o n i n i n g m iq d o ri k a m a y ib k e ta d i, b u esa o r g a - 
n i z m d a n s u y u q lik n in g o r t i q c h a a jra lishiga t o ‘sq in lik qiladi. Bu 
b u z ilis h la r g a v a z o p r e s s in g o r m o n i n i ish lab c h i q a r a d i g a n g ip o -
ta l o m u s va g ip o fiz g a illat yetishi s a b a b boMadi. B e m o r l a r j u d a k o ‘p 
suv ich ib , b ir s u tk a d a 4 litr d a n 12 litrg a c h a , k o ‘p m i q d o r d a siydik 
ajratishadi. Q a n d s iz d ia b e td a siydikda q a n d boMmaydi va siydikning 
s o lish tirm a ogMrligi past boMadi. O r g a n iz m su v siz la n g a n id a n teri va 
shilliq p a r d a l a r q u r is h a d i, b e m o r l a r o z ib k e ta d i, d a r m o n i qu riy d i, 
b o s h i a y la n a d i va o g T iy d i, k o 'n g li ay n iy d i, b a ’z a n q u sad i. Kasallik 
u z o q d a v o m e tadi.
295

---

Laboratoriya tahlili.
O r g a n i z m n i n g su v siz la n ish i tufayli siy­
d ik n in g s o lis h tirm a o g ‘irligi pasa y ib k etad i. Q o n d a e r itro tsitla r, 
g e m o g lo b in va oqsil m iq d o r i k o 'p a y a d i.
Davolash.
Keltirib c h iq a ru v c h i kasalliklarni d av o lash va u la rn in g
o ld in i olish lo zim . A y n iq sa , y u q u m li kasallik boN gan sifilis, sil, 
virusli ensefalit, g rip p va b o s h q a kasalliklarni t o ‘g ‘ri d a v o la s h k erak 
b o ia d i.
H a y v o n la r g ip o fiz in in g o r q a b o l a g i d a n o l in a d ig a n a n tid iu r e tik
g a r m o n i n i b u y u ris h p a to g e n e tik d a v o b o l i b h iso b la n a d i.