Ichki ishlar vazirligi a k a d e m I y a s. Isxakov, V. Topildiyev

2-§. XII jadval qonuni bo‘yicha vorislik
XII jadval qonuniga binoan marhumning fuqarolik vorislari
uch navbat asosida tashkil topgan.
Birinchi navbatdagi vorislarga marhumning bolalari, eri yoki
xotini, vafot etgan bolalaridan qolgan nevaralari, o‘g‘il yoki qiz-
farzand qilib olinganlari, agar nevaralariga, ya’ni vafot etgan
farzandining barcha o‘g‘il va qizlariga, ya’ni butun oilasiga, marhum
o‘lgan taqdirda ularning otasi yoki onasi tirik bo‘lganda, boshqa
vorislar qatorida  teng asosda olishi lozim bo‘lgan meros ulushi
ularga qoldiriladi va bu ulushni barcha oila a’zolari bo‘lib olishi
mumkin bo‘lgan.
Bu munosabatda taqdim etish huquqi qo‘llanilgan. Taqdim
etish huquqi deganda, meros ochilgan kunga qadar vafot etgan
voris huquqlarining boshqa shaxslarga o‘tishi tushunilgan.
Ikkinchi navbatdagi vorislarga agar o‘zining bolalari, ota-
onasi yoki bolalarining bolalari, ya’ni nevaralari va farzandlikka
olingan bolalari bo‘lmagan taqdirda agnatlar kiritilgan, ya’ni vafot
etgan shaxsning aka-ukalari, opa-singillari, onasi va yaqinlari,
agar  ular ham bo‘lmasa, bunday vaqtda uzoqroq bo‘lgan agnat
qarindoshlari  chaqirilgan.
Uchinchi navbatdagi vorislarga to‘liq asosda tushuncha beril-
magan va tez orada bu navbatdagi vorislik munosabatlari
qo‘llanilmay qolgan.

---

171
Qonun asosidagi vorislik asosan agnatlar oilasiga mo‘ljallangan
bo‘lganligi uchun pretorlar o‘z ediktlari orqali qon-qarindoshlik
munosabatlarini yaqinlashtirishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘ydi
va unga erishishga muvaffaq bo‘lib, tez orada agnatlar qavm-
qarindoshlari o‘rniga qon-qarindoshlik bilan bog‘liq bo‘lgan
kognatlar kirib keldi.