Ибрайым юсупов ойлар қосықлар ҳамь поэмалар

БИР
 
НАҲАНГЕ 
(Қасым Аманжоловтан) 
Сыртқы туринг тап бурынғы байдайсанг,
Айырманг тек: сен галстук байлайсанг.
Елирерлик, семирерлик жонинг бар,
Қусасанг-да, оны қайта шайнайсанг. 
Комешинге кул тарту тек уранынг,
Барды-жоқты қосық етип қурадынг.
Хоппия тусь, сескенсин журт сыртынгнан,
Тек жарылып кетегорме, шрағым.
ДУНЬЯ АДАМҒА ЖАС КОРИНЕР… 
(Ҳамид Алимжаннан) 
Гулге қонған ҳарре корсем,
Қызғанышым қозады.
Жасарушы ғарры корсем,
Мудам козим қзады. 

---

61 
Шаштынг ағы зинет болар,
Адам озин жас сезсе.
Кокиректи комген сақал
Нурға мегзер ақ туссе. 
Дунья адамға жас коринер,
Болса-да ол ески зат.
Озь иеси келсе егер,
Жасарады екен табият. 
ЧИМБАЙДЫНГ 
(«Чимбай" намасына) 
Қыз—жгити кийген атлас, дарайы,
Бағы—бостан гул-гул донген шрайы,
Қарақалпақтынг Нокистен сонг орайы,
Шадлықта шалқыған ели Чимбайдынг. 
Кегейлиден ат суғардым саҳарде,
Бағ ишинен бир гул уздим баҳарде.
Ғарры —жасы мнеғойса қаҳарге,
Енг бринши минет ери Чимбайдынг. 
Қубласы Халқабад, арқасы Тахта,
Тергени ақ алтын, еккени пахта.
Партия қай иске шақырған уақта,
Барьҳама буулы бели Чимбайдынг. 
Асфальт жолынг ығбалынгнынг айғағы,
Терген пахтанг минетингнинг қаймағы.
Туып оскен елим—аул-аймағым,
Гулдей ашылабер, жери Чимбайдынг! 
1954-ж. 

---

62 
ЖЕТИМЛЕРДИНГ АНАСЫ 
(Коста Хетагуровтан) 
Тонглап ғарғалар дурь-дурь,
Улыр уйтқыған даул.
Менгреу жылғада мулгир
Нар деген аул. 
Аур минет кундиз коп,
Ақшам азлап алар дем...
Қия таста молтилдеп,
От шғар бир сакляден
5
. 
Аулдынг бир шетинде,
Турар ҳулеп малхана.
Онда қиналар кунде
Сорлы жесир бир ана. 
Жанып қайғы-ғам геулеп,
Уйқы қашар козинен.
От басында гуйбенглеп,
Дингке кетер дзинен. 
Ызғар жерде узақ тунь,
Аунасып орден ыққа. 
"Аш болдық" деп бес жетим,
Телмиреди ошаққа. 
Бурсенгаеп аш борилер,
Олер улып жрада:
Аш халқты сум ажел
Шалғы янглы орады... 
5
 Саклп—
кавказ халқларыныиг уй-жайы.
 И.Ю.

---

63 
"Шдай турынг азырақ,
Жлай берменг оншама!
Ауқат берип, ҳазир-ақ
Уйықлатаман"—дер ана... 
Пысқып ғана жанады,
Ошақтынг қоламтасы.
Қазанға байғус ананынг,
Тырс-тырс тамар козжасы. 
"Қурған аке, ант берип,
Қалдырып мени жабирге,
Жетимлерге панть берип,
Жатырсанг-ау қабирде. 
Бес жетимек балангнынг,
Олимин корсин деп-пе единг?
Журегин бахты қарангнынг
Суырып неге кетпединг! 
Еркек ширкин сум екен,
Зирек екен қатыннан;
Олди-де қутылды бирден
Уйдинг машақатынан... 
Тлеп алған улынгнынг,
Кози қалды шнында,
Олсек биз-де, қулыным,
Жатар едик жанынгда..." 
Тырс-тырс тамар қазанға
Коз жаслары ананынг. 
Ошақтағы қоламта
Пысқып ғана жанады. 

---

64 
Самал оксир гуилдеп,
Ғам-қайғы уйықлап жатар.
Уйқы демеу кеулге,
Уйқы козди қурғатар. 
Жетимлерин сорлы ана
Тонгбасын деп қымтады,
Орап-шырмап сабанға,
Демименен жлытады. 
Сонгғы умиттей молтилдеп,
Ошақта от ойнады.
Жлағанменен енгкилдеп,
Балалары тоймады. 
"Хазир псер машьаба,
Уйықлайсыз тойып жатып".
Деп отырды сорлы ана,
Қара тасты қайнатып... 
Жақынласқан гезде танг
Пасейди самал, тынды қар.
Тербеп умит, қайғы-ғам,
Уйықлап кетти байғуслар.

---

65