Ибрайым юсупов ойлар қосықлар ҳамь поэмалар

ҚАРА ҒУНША 
(Рибиндранат Тагордан) 
Қара гул ғуншасы деймен мен оны,
Аулында журт оны "қарамық қыз" дер.
Ушыраттым даладан бир бултлы куни,
Кози тап кииктинг козине мегзер.
Жузинде пердеси жоқ еди сонда,
Бурымлары узын, кекиллери зер.
Қара дер, неси бар қара болғанда?
Козлери кииктинг козине мегзер. 
Еки қара сиыр жамғырды сезип,
Иесин шақырғандай монгирер тнымсыз.
Гулдирмама постек сабаған гези
Сиыр даусын еситип уйден шықты қыз.
Есимде, қасларын уйип қыз сонда,
Топланған бултларға салды бир назер.
Қара дер, неси бар қара болғанда?
Козлери кииктинг козине мегзер, 
Ырғалды атызларда шалы толқыны,
Шғыстынг жпектей самалыменен.
Ҳеш ким ислемеди атызда сол куни,
Тек-те шел басында турдым жалғыз мен.
Маған қыз жалт етип қарады сонда,
Унсиз назерменен англастық бизлер.
Онынг қай жери кем қара болғанда?
Козлери кииктинг козине мегзер. 
Қара булты усап козде сурмеге,
Гоззал баҳарь паслы келмей-ме усылай?
Тамаль тоғайына қара койленгке
Тосеп жаз маусими кулмей-ме усылай?

---

44 
Қарангғы тунлерде йош берип жанға,
Усылай туылмай-ма зауықлы сезимлер?
Мейли, ол қара кыз, қара болса-да
Козлери кииктинг козине мегзер! 
Қара гул ғуншасы деймен мен оны,
Аулында не десе, журтта ықтияр.
Майкапар жеринде сол бултлы куни
Бул жуп қара козди ушыратқаным бар.
Пердесиз ай еди ол гезде жузи,
Ержетпеген еди, еле қыпша бел.
Ол шым қара еди, брақта кози,
Кииктинг суп-сулу козине мегзер.
ҲАФАЛАК ҚЫШЛАҒЫНАН ХАНҒА АРЫЗ 
(Мухимидан) 
Кормеген сендей адил шах яки инсан, пери я,
Даурингде жолықпас ҳатте ағаш жарғы зулымына.
Туған ай оқлаулы садақ болсын сенинг қолынга,
Сен жаҳангер патшасанг жан тура алмас жолынгда,
Қулақ сал посқын қышлақ Ҳафалактинг зарына. 
Егинин шегиртке шоплеп, иргесин тескен жлан,
От басын шомеле қаплап, борилер ашқан аран,
Кенелер қанды сорып, шақсалар уулы шаян,
Тауығы ийнеликтей, ғазы губелектен жаман,
Кептер ойнақ айланған нағыз жин базарына. 
Уйлери илме тесик, айырып болмас иш-тсын,
Шағаллар кетек англып, кирпи емген ешкисин.
Қонгсыға отқа барған жолда тунер кешкисин,
Шанглақта турып назер сал, қышлақты кормек
ушын:
Қисайған ылашықлар жер толенинг жанына. 

---

45 
Отыны жантақ, оны-да шабар ыссыға куйип,
Нарь қлар зағараны, тапса атын "кант" қойып.
Сорпасын аскабақтынг "хан асы" деп ишер суйип,
Ажырықтынг тамырын жентлеп келиге туйип,
Қайнатар "сумелек" деп, тенгеп байрам палына. 
Атлары ақсақ, жауырын базар еткен сауысқан,
Қарға адым жер мунг болып, минсенг кушин 
тауысқан. 
Урғызсанг тамға суйеп, бир жағына ауысқан.
Су орнына адамлар қумға қолларын ысқан,
Жазда салмасы кеуип, қыс жарымас қарына. 
Табылса қамыс тосек, болар корпешеден зият.
Ер, қатын уйықлар аралас, болса не қылсын уят?
Суфысы гунгелектей, жоқдур имамында сауат,
Мешити "айкормектей", тас қарангғы зулумат,
Киргенди соқыр қлар қамап қарангғы торына. 
Халқы кошер арқалап ески шобыт тонларын,
Жеткизип кокке қайғыдан шерге толған унлерин.
Балки душпаннынг басына салмағай бул кунлерин.
Еситип кеше жангадан тускен салғырт пулларын.
Ҳафалак қанжылады жер гунгирентип зарына. 
Патшамыз раҳим етсе, тангланарлық неси бар!
Пухаранынг ҳалы белли, хан аларлық неси бар?
"Мухимиды ырза қыл" деп берсе жарлық, неси бар;
Отсе хан Махмури ушын пулды барлық, неси бар.
Пул алманг, Ҳафалактинг раҳим етинг ҳалына. 
1953-жылы аударылды.