Иқболмирзонинг"бону"романиҳАҚида иқболМирзонинг"Бону"дебномланганроманинингкомпьютер

Уйгакелибонамгавоқеаниипидан-
игнасигачаайтиббердим.У
жимгинатинглади-
да:
–Айбсендамас,болам,раҳматлидадангда!Сувқаёққаоқса,ўша
ёққа қараб суз деб ўргатганида қулоғинг тинч бўларди.Болам,
ҳақиқатталабодамдадўстбўлмайди,–дедикуйиниб.
Эртасигатумангаборишимгайўлбермади.
Шукунишгаҳамчиқмадим.
Кечқурундиректорўғлибиланмеҳмонгакелди.
Дадамқанчалармеҳрибонустозбўлгани,қандайтаъсирчандарс
бергани,тошутарозининақадарадолатлиқўйганиваайниқса,ёш
Тўрақулгаоталарчахайрихоҳликкўрсатгани,устозотаданулуғлиги
ҳақидагапириб,анчаўтирди.
Кейиндўстонаоҳангда:
– Агар дадангбўлмаганида,худо билади,мен қайси йўлдан

---

113
кетардим.
.
.Иккимизни бахтимизгаяхшиям пешонамизгашукиши
ёзилган экан.
.
.– деди-
да,ниманидир чамалаётган одамдай чап
кўзиниқисиб,менгаузоқтермулибқолди.Кейин,–Ҳа,устозкерак
пайтдақаттиққўл,керагидажудараҳмдилинсонэди,бизгаҳамма
хислатлардадангданўтган,–дебгапулаётганэди:
–Домла,ҳалолликниҳамдадамданўрганганмисиз?–дебчақиб
олдим.
Сўзўз-
ўзиданкечагиможарогаборибтақалди.
– Нима қилайлик, қизим, агар бу балохўрларга ёнимдан
тўлайверсам,кафангадо бўламан-
ку.Замон сенга боқмаса,сен
замонга боқ,деган машойихлар.Ҳозир ҳамма жойда “бер-
бер”,
пулингбўлмасаўлибҳамбўлмайди,–дебкулгичиқармоқчибўлди.
– Демак, балиқ бошидан ачиган экан, – деб юбордим
тоқатсизланиб.–Агарсиздекоқсоқолларбуқилвирликкачекқўйиш
ўрнигабошқўшиб,қўллабтурса,оқибатинимабўлади,устоз?
– Халқсенданиккидунёдарозибўлмайди,қизалоғим.Ҳозир
фидойи,билимлиодам ҳечкимгакеракэмас.Фақаттопшириқни
қулоқ қоқмай бажарадиган югурдагу ялтоқлар башанг яшайди
бугунгикунда.
.
.
Онамгоҳменгаҳайҳайлаб,гоҳдомланиқувватлаб,суҳбатимизга
ҳакамликқилибўтирди.
Бизузоқбаҳслашдик.Уфикридақолди,менҳамўзқарашимдан
қайтмадим.
.
.
***
8февраль
Эрталабмактабимгайўлолдим.
Ўқитувчилархонасигакирибборганимданменгақаршикайфият
шаклланиббўлганиниилғадим.
“Йўлҳақи”,“
қўлҳақи”данманфаатдормаишатпарастларменга
қарши туриши табиий,албатта.Нафақагабир-
икки қадам қолган,
ўзларини хизмат кўрсатган заҳматкаш деб ҳисоблайдиганлар
“
кечагина тухумдан чиққан” мендай сариқтумшуқ жўжанинг
адолатпарварлигидан ғашланишини ҳам тўғри тушунаман.Аммо
учинчитоифаҳам борэдики,улармактабнишунчакикунўтказиш
учунтирикчиликвоситасидеббилар,лоқайдвабефарқҳаёттарзини

---

114
маъқултопганбутепсатебранмасларгаменингҳаракатимваҳимали
туйилар,“
Эртага бир бало бошланиб,бизни ишлашга мажбур
қилишмасагўргайди”,деганташвишлариборэди.
Устомон директор радио можаросидан ўз тегирмонига сув
бурибди:“
қорарўйхат”тузиб,аҳилжамоаўртасигарахнасолганмен
эканим!Анашуқўпорувнинголдиниолиш мақсадидадомлаикалон
айни вақтида радиомни ёпган эмиш.
.
.Қойилмисиз? Мана буни
“
мактаб”десабўлади!
Шундайқилиб,жамоанингкўпчилигименгарўйхушбермайқўйди.
Ташаббусларим уларнингғашигатегар,менгамеҳрқўйганболалар
атрофимда парвона бўлиши энсаларини қотирарди.Чунки мен,