I tenglama tuzish bilan (1-darajali no’malumli) Bob masalalar yechish 1-masala

Javob: Oquvchilar 15 km masofaga borib qaytishlari mumkin.
3- masala.
Soatiga 40 km tezlik bilan kelayotgan poyezddagi kishi qarshi tomondan kelayotgan poyezd uning yonidan 3 sekundda otib ketganini aniqladi. Qarshi tomondan kelayotgan poyezdning uzunligi 75 m Uning tezligini
toping.

Yechish: 1-usul

Qarshi tomondan kelayotgan poyezdning tezligi
x km/soat= x*1000/3600 m/sek= 5x/18 m/sek;
40 km/soat= 40*1000/3600 m/sek=100/9 m/sek;
(5x/18+100/9)m/sek-2 poyezd tezliklarining yigindisi.
Har 2 poyezd 3 sekunda 75 m yurgani uchun (5x/18+100/9)*3=75
Bu tenglamani yechsak, x=50 km/soat.


Javob: Qarshi tomondan kelayotgan poyezdning tezligi 50 km/soat.


2-usul:
Tezliklar yigindisi (x+40) km/soat;
3sek= 3soat/3600=1/1200soat;
75m=75km/1000=3/40km bolgani uchun
(x+40)*1/1200=3/40
Bu tenglamani yechsak, x=50 km.soat.
Javob: Qarshi tomondan kelayotgan poyezdning tezligi 50 km/soat


4- masala
Massasi 1,06 kg bolgan oltin bilan kumush qotishmasi
suvda botirilganda 70 g massasini “yoqotadi”. Agar oltin suvda oz massasining 1/19 qismini 0,1 qismini “yoqotsa”, bu qotishmada qancha oltin va qancha kumush bor?


Yechish: Qotishmada x g oltin, (1060-x)g kumush bor;
Oltin x/19 g massasini yoqatadi. Kumush 1060-x/10 g massasini yoqatadi.


Masala shartiga kora tenglamasi:
X/19+1060-x/10=70 boladi.
Bu tenglamani yechsak, x=760, 1060-x=1060-760=300 boladi.


Javob: Qotishmada 760 g oltin, 300 g kumush bor.


Mustaqil yechish uchun masalalar.


1 Jamoa xojaligi elektr stansiyasi uchun kotlavan qazish kerak edi. Ekskavator shu kotlavanning ¼ qismini 10 kunda qazidi. Kotlavanning qolgan qismini undan 1,5 baravar oz ishlaydigan ikkinchi ekskavator Bilan birga qazidi. Kotlavan necha kunda qazib bolingan?


Javob: 28 kunda

2. 
   Moskvada baland binolardagi liftlarning kotarilish tezligi odatdagi
   

Binolarda bolgan liftlarning tezligidan 2 marta ortiq, shu sababli

balandligi 81 m bolgan binoning 20-qavatida kotarilish uchun odatdagi binoning balandligi 33 m bolgan 8- qavatida kotarilishga qaraganda faqat 5 sekund ortiq vaqt kerak boladi. Har qaysi liftning tezligini toping?


Javob: 1,5 m/s; 3 m/s
balandligi 81 m bolgan binoning 20-qavatida kotarilish uchun odatdagi binoning balandligi 33 m bolgan 8- qavatida kotarilishga qaraganda faqat 5 sekund ortiq vaqt kerak boladi. Har qaysi liftning tezligini toping?


Javob: 1,5 m/s; 3 m/s

2. 
   Namoyishchilar kolonnasi kochada soatiga 3 km tezlik bilan bormoqda Velosipedchi kolonnaga qarsgi soatiga 15 km tezlik bilan yurib , kolonnaning boshidan oxiriga 2 minutda boradi. Namoyishchilar kolonnasining uzunligi toping.