I tema. Kurstın ma’qseti ha’m wazıypaları. Usı lektsiyada «Gidrometriya»

Gidrometriyalıq vertushkalardı tarirovkalaw
Ta’jiriybe tiykarında n ha’m V arasındag’ı baylanıslardı tabıw gidrometriyalıq vertushkalardı tarirovkalaw dep ataladı.
Tarirovkalaw ushın o’tkiziletug’ın tajiriybe tabiyat ha’diysesine qarama-qarsı(teskeri) jagdayda alıp barıladı.Vertushka parrigi ag’ıs ta’sirinde aylanadı,al tarirovkalawda bolsa og’an teskeri is alıp barıladı.Suwdın ag’ısı bolmaydı,yag’nıy vertushkanı o’zimiz S-aralıg’ı boyınsha ha’reketlendiremiz.Belgili bir t-waqıt ushın vertushka parriginin’ ulıwma aylanıslar sanın n-menen belgileymiz.En’ kishi tezlikten baslap,tezliklerdi sekundına 3m ge shekem o’zgertirip,tajiriybeni qayta-qayta alıp baramız.Sekuntına 3m den artıq tezlikte tajiriybe o’tkizilmeydi.Tajiriybeler sanı 15 ten 30 ma’rtege shekem alıp barıladı:
V₁  n₁; V₂  n₂; V₃  n₃ ha’m tag’ı basqa. Sonınnan V  F (n) baylanısıw grafigin sızıp alamız.
Tajiriybe uchastkasında 5-10 m aralık alınadı Usı aralıkta tajiriybeni 4-5 marte kaytalaymız. Daslep, parrikti juda kishi tezlik penen xaraket kıldıramız. Bunda parrik aylanbaydı. Tezlik 0,04 m  sekuntlarga jetkende vertushka parrigi aylana baslaydı.
Vertushka zavodtan shıgıuı menen olardın xer biri tarirovka kılınadı. Tarirovka kılıngan vertushkanı eki jıl muddette isletiu mumkin. Vertushka menen tezlikti olsheu uaktında, tezlik olsheuden aldın vertushka detalları tekserip koriledi. Asirese parrikke itibar beriledi.Tarirovka agzaları eki tipte boladı:
1) tuwrı kanal formasında;
2) aylanba turinde.
Tarirovka mag’lıwmatların islep shıg’ıw
Tarirovka maglıwmatları grafik yamasa analitik usılda islep shıgıladı.Bularda grafik usılı tiykargı bolıp esaplanadı.Sebebi grafik usıl tiykarında tarirovka maglıumatların islep shıgıu apiuayı ha’m onda natiyje anık korinip turadı. Bunın ushın tajiriybe uaktında anıklangan jup manisler bolıuı kerek. Grafikti millimetrovka kagazga sızıu mumkin. Bul grafik vertushkanın pasportı bolıp esaplanadı. Katelik bolmaslıgı ushın esaplau tablitsası duziledi,ol tomendegi koriniske iye.

N	0,00	0,01	0,02	0,03	0,04	0,05	0,06	0,07	0,08	0,09
0,0	0,03	0,05	0,07	0,09	0,11	0,13	0,15	0,21	0,27	0,33
0,1	0,347	0,36	0,38	0,393	0,406	0,419	0,432	0,445	0,458	0,471
0,2	0,485	0,498	0,511	0,524	0,537	0,55	0,552	0,555
0,3

Tablitsadagı 0,03 ha’m 0,15 arasın interpolyatsiya kılıp toltırıladı. Tezlik 5 m/s ka jetkenshe esaplaudı dauam ettiremiz n  0,0025, usı sandı 0,55 ke kosıp esaplap keteberemiz. Tekserilip atırgan san manisinin astı kızıl tush penen sızıladı,jokarıdagı isler tajiriybeli kaniygeler jardeminde iske asırıladı.