Mısallar:
Káráwát
2 – Adamlar uyqlaytuǵın, dem alatuǵın mebeldiń bólegi.
0 – temir zat, … aǵashtan isleniwi de múmkin… ayaǵı boladı…
Keme
2 – suwda hawada adamlardı, júklerdi tasıytuǵın qurılma / texnikalıq úskene / paroxod, keme, transport túri…
0 – adamlar oǵan otıradı, … ol zat tasıydı…
Pul.
1 – ulıwmalıq ekvivalent… oǵan hámme nárseni satıp alıwǵa boladı…
0 – qaǵazdan islengen, úlken, hártúrli reńde…
Qıs.
2 – jıldıń suwıq máwsimi … máwsim… jıldıń gúz hám báhár aralıǵındaǵı pasılı
1 – suwıq háwa máwsimi: jıl pasılı… suwıq
0 – ıqlım… hawa ózgeredi jazdıń kerisi
Dúzetiw.
2 – soǵıw…. Jańalaw … qayta tiklew… dáslepki halına keltiriw …. sınǵandı duwrılaw
1 – qandayda anıq zattı duwrılaw: stuldı dúzetiw… bir zat sınıp qalsa durıslap qoyıw kerek…
0 – qayta soǵıw… ornına qoyıw
Sárlik
2 – birinshi taǵam jew… azanda jelinetuǵın tamaq… azanǵı taǵan
1 – awqatlanıw… taǵam… jew… biz jeytuǵın nárse
0 – taǵamnıń anıq túri: máyek, sút, shay, kofe…
Fabrika.
2 – jeńil sanaat kárxanası… zavod… shólkem… materiallıq baylıqlar dóretiletuǵın shólkem.
1 – adamlar gezleme shıǵaratuǵın jer… ol jerde ónim islep shıǵarıladı… ol jerde adamlar isleydi…
0 hámmege kerek … ol jerge azanda baradı…
Detal
2- pútinniń bólegi… qandayda qurılmanıń bir bólegi… bir nárseniń bólegi …
1- mexanizmniń bir bólegi… bólek… yarım ónim
0-nárselerge kerek boladı … orınlanatuǵın nárse… bir nárseni islep shıǵarıw
Májilis
2- miting … ánjuman… málim bir sistemaǵa say túrde shólkemlestirilgen ushırasıw… keńes… kópshilik adamlardıń máslhatlesiwi… qandayda mashqalalardı sheshiw ushın adamlardıń jıynalısı
1- oqıwshılardıń shólkemlestirilgen jıyını … bir nárseni dodalaytuǵın hám diskussiya etetuǵın… adamlar bir zattı sheshiwge jıynaladı
0-xalıqtıń bir bólegi … júdá kóp adamlar … insanlar…
Jasırıw
2- bekitiw… sır saqlaw… hesh kimge aytpaw… jasırın saqlaw… panaǵa alıw…
1-bir nárseni jasırıwǵa urınıw… ózi menen nárselerdi basqalardıń biliwine jol qoymaw… maskalaw… kórsetpew…
0-bir zattı … birewden… hesh kim bilmesin… haqıyqattı aytıw múmkin emes
Biyik.
2- júdá úlken… bálent
1- úlken… úlken kólemde
0- kishi bolmaǵan… úy
Asıǵıw
2- tez orınlaw… háreketti, jumıstı tezlestiriw, tτz pát penen islew
1-tez … jaqın… juwırıw… tez islew
0- keshigiw… keshigip atırǵanda… mudamı asıǵadı
Húkim
2- sońǵı qarar … sud húkimi … juwmaq… huqıqıy akt.
1- Jazalaw… jazaladı…
0- qamaq…
Orınlaw
2- basshılıq etiw… shólkemlestiriw… tártip ornatıw… say qılıw
1- jumıstı, mashinanı basqarıw … háreketti basqarıw … ornatıw … orın almastırıw
0- lawazımǵa góre bir nárseni buyırıw … jol kórsetiw… jóneltiriw
Baslaw
2- kirisiw… jumısqa kirisiw… bir nárseni basınan baslaw
1- qandayda jumıstı qılıw… qabıl etiliw
0-sabaqtıń baslanıwı… hárekettiń baslanıwı
Oylaw
2- pikirlew… hár tárepleme analizlew… oylaw… dodalaw
1- reje dúziw… rejelestiriw… úyreniw… bir nárseniń ústinde islew
0- ásten pikirlew… soraw … umtılıw … qáweterleniw
Úńgir
2- Tábiyattıń tábiyiy shuqırlıǵı … jerdegi tábiiy shuqırlıq… taw ishindegi tesik… áyyemgi adamlardıń jasaw ornı
1-Tesik… qandayda shuqırlıq… jerdegi xana… tawdaǵı tesik… tawdaǵı boslıq jer
0-Taslardan qurılǵan qurılma… suwıqtan saqlanıw múmkin bolǵan jer… tawlarda bolatuǵın jer…
Belgilew
2- shártli belgiler menen belgilew … bir nárseni anıqlaw ushın belgi qabıllaw… bir nárselerge belgi qoyıw… belgiler arqalı anıqlaw… áhmiyet beriw…
1-aytıw… qandayda suwretlew… háripler menen kórsetiw… bir nárseni rejede belgilew… at beriw…
0-bezew… nárselerdiń qaerdeligin bilip alıw
Úydiki.
2- úyge tiyisli zatlar… úyge úyretilgen… úy sharayatında tárbiyalanǵan… qoldan soǵılǵan
1- qolay… úy haywanı… óziniki
0-ózi islegen … úy jumısı
Sarıplaw.
2-Ketiriw… paydalanıw… isletiw... qollanıw
1- joq etiw… kemeytiw
0- pul… bir nárseni satıw/satıp alıw
Tawısıw
2- aqırlaw, tamamlaw… aqırına keliw… toqtatıw… jumıstı sońına jetkeriw…
1- dawam etirmew… aqırında toqtatıw
0- jumıstı … isti taslaw
Tosqınlıq etiw
2- Kesent beriw… jaolın tosıw… tosıq… tosıw… bir nársege qarsı barıw (shıǵıw)
1- jol bermeslik… ótiwge qoymaw… uslap turıw
0- kerisin islew… qadaǵan etiw
Pushayman etiw
2- jumıstıń durıs emesligin túsiniw… qátesin tán alıw… ayıbın tán alıw… hújdanı qıynalıw…
1-án alıw… insan issinen pushaymanlanadı
0- qáte qılıw – qáteni tán alıw
Muqaddes orın
2- meshit… Qudayǵa sıyınatuǵın orın
1- muqaddes orın
0- jay… úy… áyyemgi háykel… xana…
Teńi joq.
2- hesh Kim enen salıstırıp bolmaytuǵın… uqsası joq… biybaha… hesh kimge uqsamaytuǵın
1- hámmeden jaqsı… eń aǵla… biytákirar… sıpatı boyınsha… birew menen salıstırıw qıyın
0- shegarası joq… ullı… shıraylı… ózine tán
Razı emes.
2- Berlimeytuǵın… hesh nárse menen kelispeytuǵın… óz huqıqın talap etetuǵın… qarsılıq kórseteetuǵın…
1- ózin qapa etpeytuǵın… tosqınlıq etiwshi… bir nárse qılıwǵa kesent beriwshi…
0-ózinen awlaq qılıw… urısqanda…jeńip shıǵıwshı
Kúlpet
2- baxıtsızlıq… baxıtsız waqıya… sorlanıw
1- kásapatqa ushıraǵan adam… ashlıq… qurǵaqshılıq
0-tábiiy apatshılıq… urıs
Turaqlı.
2- Bekkem… tırısqaqlıq… xarakterdiń ıradalıǵı… xarakter kúshi… óz pikirinde bekkem tura biliwi… insannıń minez-qulqı
1-Mártlik… epshillik… óz pikirinde qalıw…
0-Batırlıq… qatańlıq
Jay.
2- Úy… qurılma… arxitektura qurılması… qurılıs
1-qurılmanıń arnawlı túri… arnawlı tiptegi qurılıs… baspana…
0- úyge uqsas shólkem
Ashınıw (ayaw)
2- basqaǵa dártleslik bildiriw… dártleslik… ózgeniń baxıtsızlıǵına múnásibet bildiriw… ózgeniń baxıtsızlıǵın túsiniw
1-ózgeni túsiniw, tınıshlandırıw… sezim
0- birew tuwralı ǵamxorlıq etiw… insandı ayaw… insandı ruwxıy jaqtan túsiniw
Sezilerli.
2- Bilinerliktey… barmaqlar menen seziw
1- uslawǵa bolatuǵın, seziwge bolatuǵın
0-suwıq… salıstırıp kóriwge bolatuǵın
Kúshli
2- batır… qorqpas… hesh nárseden qorqpaytuǵın
1- qatań minez… jeńiske isenetuǵın
0- urısatuǵın… qorqınıshlı
Perimetr.
2- úshmúyeshtiń barlıq tárepleriniń jıyındısı… sırtqı túsinik
1- geometriyalıq túsinik
0- radius
Panika
2- jamanlıqtan (kúlpet, baxıtsızlıqlardan) xabar beriw… jamnalıqtan xabardar etiw…
1- qorqınıshlı… bir nárseden qorqıw
0- júdá ashıwshaq… jaqsı emes… óshpenli… jamanlıqtı eslep qalıw
Bálentpárwaz gápler
2- uzın sóz soylew… uzın gáp… tereń mánili gápler… úlken gáp
1-sózdiń kópligi… bayanat… sózlerdiń qatarları
0- tsitata… bayanat sózden kóshirme…
Tıǵıstırıw
2- Májburlew… kerek emes nárseler menen toltırıw… jolǵa tógip qoyıw
1- joldı tosıp qoyıw… nárselerdi tógiw
0- jaydı iyelew… diywal menen tosıw
Kóshirmeshilik (plagiat)
2- mánáwiy qádiriyatlar dúnyasında urlıq… ózgelerdiń shıǵarmaların óziniki etip alıw… basqalardıń miynetlerinen / ideyalarınan paydalanıw… birewdiń atınan paydalanıw… onı óziniki etip alıw…
1- ózlestirilgen sóz… urlaw… birewdiń ideyasınan, jumısınan paydalanıw
0-urı…
SHanıshıw
2- tesip qoyıw… suǵıw… arasınan ótiw… tesik qaldırıw
1-ótkir nárseni kirgiziw… pıshaq penen urıw (tıǵıp alıw)
0- hareket qılıw
Parodiya (uqsatıw)
2- ádebiy janr… kúldiriw maqsetinde sharj
1-bir nárseni kúlgili etiw… házil… eliklew…
0- qosıq
Qáterjám (qáweterlenbew)
2- Saldamanlı… tınısh… awır… salmaqlı…
1- kem tınıshsılanatuǵın adam… ózine isenetuǵın… xarakter belgisi
0- óziniń salamatlıǵın saqlaytuǵın… jaqsı adam… baqırmaytuǵın
“ Veksler u`lkenler intellektin o`lshew shkalasi ”nin` 7- subtesti
Do'stlaringiz bilan baham: |