I-mavzu: Korxonalarning tashkiliy huquqiy asoslari

ichki  muhitining

 barcha 

xilma-xilligini quyidagi kengaytirilgan maydonlarga qisqartirish mumkin: 

- ishlab chiqarish, 

- marketing, 

- moliyaviy menejment, 

---

- umumiy boshqaruv. 

Faoliyat  sohalariga  bо‘linish  shartli  bо‘lib,  umumiy  va  ishlab  chiqarish 

tashkiliy tuzilmalarida aniqlanadi. 

Har  bir  korxona  kо‘p  qirrali  faoliyatga  ega  bо‘lgan  murakkab  ishlab 

chiqarish-iqtisodiy tizimdir. Quyidagilarga taalluqli eng aniq ajratilgan joylar: 

1) Bozorni har tomonlama о‘rganish (marketing faoliyati); 

2)  Innovatsion  faoliyat  (tadqiqotlar  va  ishlanmalar,  ishlab  chiqarishga 

texnologik, tashkiliy, boshqaruv va boshqa yangiliklarni joriy etish); 

3)  Ishlab  chiqarish  faoliyati  (mahsulot  ishlab  chiqarish,  ishlarni  bajarish  va 

xizmatlar  kо‘rsatish,  bozor  talabiga  mos  nomenklatura  va  assortimentni  ishlab 

chiqish); 

4)  Korxonaning  bozorda  tijorat  faoliyati  (ishlab  chiqarilgan  mahsulotlar, 

xizmatlar sotilishini tashkil etish va ilgari surish, samarali reklama); 

5)  Ishlab  chiqarishni  moddiy-texnik  jihatdan  ta’minlash  (xom  ashyo, 

materiallar,  butlovchi  qismlar  etkazib  berish,  barcha  turdagi  energiya  ta’minoti, 

mashinalar, uskunalar, qadoqlash va boshqalar); 

6) Korxonaning  iqtisodiy  faoliyati (rejalashtirishning barcha turlari, narxlar, 

buxgalteriya  hisobi  va  hisoboti,  mehnatni  tashkil  qilish  va  tо‘lash,  iqtisodiy 

faoliyatni tahlil qilish va boshqalar); 

7)  Ishlab  chiqarish,  texnik  va  maishiy  maqsadlardagi  mahsulotlarni 

sotishdan  keyingi  xizmat  kо‘rsatish  (ishga  tushirish,  kafolatli  xizmat  kо‘rsatish, 

ta’mirlash uchun ehtiyot qismlar bilan ta’minlash va boshqalar); 

8)  Ijtimoiy  faoliyat  (mehnat  jamoasining  mehnat  va  yashash  sharoitlarini 

zarur  darajada  ushlab  turish,  korxonaning  ijtimoiy  infratuzilmasini,  shu  jumladan 

о‘zining  turar  joy  binolari,  oshxonalari,  tibbiy-sog‘lomlashtirish  va  maktabgacha 

tarbiya muassasalari, kasb-hunar maktablari va boshqalar). 

Bozor -

 bu tovar almashinuvi sohasi va u bilan bog‘liq munosabatlar majmui 

bо‘lib, tovar ishlab chiqaruvchilar va sotib oluvchilar о‘rtasida oldi-sotdi bо‘yicha 

rivojlanadi. 

Bozorning  ishlashi  uchun  shart-sharoitlar:  mulkchilikning  turli  shakllarini 

amalga oshirish  va ularning  teng  huquqliligi, bozor  iqtisodiyoti sharoitida tartibga 

soluvchi kuch bо‘lgan bozor infratuzilmasi va erkin raqobat.  

Bozor quyidagi