I kurs talabalari uchn tibbiyot kimyosi fanidan og’zaki savollar javobi

26.Na va kaliy ionlari Natriy va kaliy I gurahning biogen s- elementlari ho'lih, organizm­ ning normal faoliyati uchun juda muhim hisoblanadi. Ular odamning barcha organlarida mavjud. Bu elementlar makroelementlardir. Natriy ion k o ‘rinis{iid a turli biomolekulalar tarkibiga kiradi. Odam orga-

nizmida unang miqdori 0,25% ni tashkil etadi. Natriyga 1 sutkadaboigan talab 4—7 g dir. Natriyningqondagi miqdori 0,32% ni tashkil qiladi. Uning ionlari organizmda suvni bir me’yorda ushlab turishga yordam beradi. U Mg2+, Ca2+, K+, Cl~, ionlari bilan birga nerv impulslari o‘zlashtirilishida va mushaklarning normal holatini saqlashda muhim ahamiyatga ega. Kaliy ioni hujayraning ichki suyuqliklari tarkibiga, natriy ioni esa hujayralararo suyuqlik tarkibiga kiradi. Qattiq kuyish oqibatida kelib chiqadigan shok holatlarida K+ ionlarining shu suyuqliklarda etishmasligi kuzatiladi. Kaliy ionlari yurak va miyaning normal hayot faoliyati uchun zarurdir. Na+ ionlari fosfat kislota birikmalari va organik kislotalar o'rtasidagi kislota-asosli muvozanatni saqlaydi. Kaliy ioni piruvatkinaza fermenti bilan birga fosfoenolpiruvatni enolpiruvatga aylantirishda ishtirok etadi. ßu organizm ucun eng muhim bo‘lgan jarayonlardan birini oxirgi reaksiyasi hisoblanadi. Organizmga Na+ va K+ ionlari sabzavot va mevalar bilan kiradi. II guruh biogen 5- elementlari - Mg va Ca makroelementlardir.

27. Biogen elementlar birikmalarining tibbiyotdagi ahamiyati u2co3 Litiy karbonat Psixiatriyada qoilanadi. NaCl — 0,86% (massa jihatdan) eritma Fiziologik eritma K o ‘p qon yo'qotilganda, organism suvsizlanganda tomirdan tomchilab yuboriladi. NaCl 3%, 5% (massa jihatdan) eritma Natriy xlorid Jarrohlikda qoilanadi N aH C 03 Natriy gidrokarbonat M e ’da shirasi kislotaligi ortganda neytrallash uchun qoilanadi Na2S 0 4 • 10H20 Natriy sulfat Surgi vositasi sifatida q o ilanadi NaBr, KBr Kaliy va natriy bromid Tinchlantiruvchi vosita Nal, Kl Kaliy va natriy yo‘did Qalqonsimon bez

kasalligida qoilanadi KC1 Kaliy xlorid Yurak aritmiyasidi qoilanadi CH3COOK Kaliy asetat Siydik haydovchi vosita