I дастурлаш тиллари, уларнинг классификацияси pascal дастурлаш тили



Download 442 Kb.
bet9/29
Sana23.07.2022
Hajmi442 Kb.
#842416
TuriИнструкция
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   29
Bog'liq
turbo pascal

3. Чиқариш (ёзиш) фармойиши.
Бичими: write(s1, s2, s3,…,sn); Бунда write  фармойиш номи, s1, s2, s3,…,sn  ойнага чиқарилиши керак бўлган ифодалар. Натижага қўшимча равишда матн кўринишидаги ахборотни чиқариш учун «'»  апостроф белгисидан фойдаланиш мумкин.
Мисол.  ни ҳисоблаш дастури тузилсин.
program sodda_dastur;
var x,y,z,a:real;
begin
read (x,y,z,a);
z:=(cos(x)+sin(x))/(abs(xy)+1)ln(a);
writeln('z=',z)
end.


4. Шартли ўтиш фармойиши.
Шартли ўтиш фармойишининг бажарилиши жараёнида берилган шартнинг чин ёки ёлғонлигига қараб дастурнинг юажарилиш кетмакетлиги ўзгартирилади. Ушбу фармойишнинг икки хил кўриниши мавжуд:
1) if e1  e2 then A else B;
2) if e1  e2 then A;
Бунда if (агар)  e1  e2 муносабатни текшириш фармойиши, e1  e2  текширилаётган шарт, then (бўлса) ва else (акс ҳолда)  ёрдамчи сўзлар, A  дастурнинг текширилаётган шарт чин бўлганда бажарилиши керак бўлган қисми, B эса ёлғон бўлганда бажарилиши керак бўлган қисми. Иккинчи кўринишда else ёрдамчи сўз тушириб қолдирилган. Бу ҳолда текширилаётган шарт бажарилса A фармойиш бажарилиб, кейинги фармойишни бажаришга ўтади, акс ҳолда кейинги фармойишни бажаришга тўғридан тўғри ўтади.
Шартли ўтиш фармойиши ҳам шартнинг бажарилиши ёки бажарилмаслигига қараб бир марта бажарилади.
Мисол.
ни ҳисоблаш дастури тузилсин.
program shart;
var a,x,y:real;
begin
read (a,x);
if x>1 then y:=2sin(x)+a else y:=2ax;
writeln('y=',y);
end.
5. Мураккаб (қўшма) фармойишлар.
Мураккаб фармойиш ёки қўшма фармойиш begin ва end фармойишлари орасида ёзилади. Бу фармойиш битта фармойишнинг ўрнига бир нечта фармойиш ёзиш имконини беради.
Масалан if фармойишидаги then (else) ёрдамчи сўзидан кейин фақат битта фармойиш бажарилади. Агар бу ёрдамчи сўзлардан кейин бир нечта фармойишлар бажарилиши керак бўлса, у ҳолда бу фармойишлар then (ёки else) сўзидан кейин begin ва end орасига олиб ёзилади.
Бичими:
begin
<1фармойиш>
<2фармойиш>
. . .

end;
Мисол. Квадрат тенглама илдизларини ҳисоблаш дастури тузилсин.
program kvt;
var a,b,c,d,x1,x2: real; s: string[20];
begin
write ('a,b,c=');
readln(a,b,c);
d:=sqr(b)4ac;
if d<0 then begin
s:='Илдизлари мавжуд эмас';
writeln(s);
end else
begin if d=0 then begin
s:='ягона илдизга эга: ';
x1:=b/(2a); writeln(s, 'x=',x1);
end else begin
s:='иккита илдизи мавжуд:'; writeln(s);
x1:=(b+sqrt(d))/(2a);
x2:=(bsqrt(d))/(2a);
writeln('x1=',x1,', x2=',x2);
end;
end;
end.
6. Белги.
Турбо Pascalда ҳам ҳар бир фармойиш ўз номерига эга бўлиши мумкин. Турбо Pascalдаги бундай номерлар белгилар деб юритилади. Белгилар бутун сонлар кўринишида 0 дан 9999 гача рақамлар ёрдамида ёки лотин харфлари билан бошланган иҳтиёрий сўзлар (масалан one, two, two2, …)
Битта белги фақат битта фармойишни белгилаш учун ҳизмат қилади. Белгиланиши керак бўлган фармойишдан аввал белги номери, сўнгра «:» (икки нуқта) белгиси ёзилади.
Барча белгилар уларни эълон қилиш сатрида эълон қилиниши шарт. Бундай эълон қилиш label сўзи ёрдами амалга оширилади. Белги номлари бир биридан вергул ёрдамида ажратиб ёзилади. Масалан, label 10, 12, one, two;

Download 442 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   29




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish