I дастурлаш тиллари, уларнинг классификацияси pascal дастурлаш тили



Download 442 Kb.
bet25/29
Sana23.07.2022
Hajmi442 Kb.
#842416
TuriИнструкция
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29
Bog'liq
turbo pascal

Мустахкамлаш учун саволлар
1. Модул деганда нимани тушунасиз.
2. Янги модул қандай яратилади.
3. Қандай модулларни биласиз.

Таянч тушунчалар: модуллар, unit, interface, implementation, модуллардан фойдаланиш.

Адабиётлар [1],[2],[3],[6].
19мавзу
SYSTEM модули

Режа:
1. Программа ишини бошқарувчи процедуралар


2. Типни ўзгартирувчи функциялар
3. Қийматни ўзгартирувчи процедура ва функциялар
4. Белгили катталиклар билан ишловчи процедура ва функциялар.
5. Турли процедуралар ва функциялар

Маълумки, SYSTEM модулига тегишли процедура ва функцияларни тўғридан-тўғри ишлатиш мумкин, яъни улардан фойдаланиш учун прграмма бошида «uses SYSTEM» ни ёзиш шарт эмас.


Бу процедура ва функциялар дастур ишини бошқаришга, катталикларнинг типи ва қийматини ўзгартиришга, шунингдек белгили катталиклар билан ишлашга имкон беради.
Программа ишини бошқарувчи процедураларга қуйидагилар киради:
EXIT -шу ёзилган жойдан бошлаб биринчи учраган end; га кадар бўлган операторлар бажарилмайди.
Бичими: EXIT.

НALT -дастур бажарилишини тўхтатади, бошқаришни операцион системага узатади.


Бичими: HALT.

Типни ўзгартирувчи функцияларга қуйи-дагилар киради:

Chr -N сонга мос келган ASCII жадвалидаги белгини ҳосил қилади


Бичими: Chr(N:byte):char;

Ord -X га мос келган тартиб номерни беради.

Бичими: Ord(X): longint;

Round -ҳақиқий сон Х ни бутун сонгача яхлитлайди.


Бичими: Round(X: real):longint;

Тrunc - X нинг бутун қисмини беради.


Бичими: Trunc(X: real):longint;

Қийматни ўзгартирувчи процедура ва функцияларга қуйидагилар киради:

Dec -Х нинг қийматини n га камайтиради.


Бичими: Dec(var x[;n]:longint;

Inc -Х нинг қийматини n га оширади.


Бичими: Inc(var x[;n]:longint;

Odd -X нинг жуфт-тоқлигини текширади.


Бичими: Odd(X:longint):Boolean;

Белгили катталиклар билан ишловчи процедура ва функцияларга қуйидагилар киради:

concat -S1 сатрга қолган сатрларни қўшади.


Бичими: concat(S1[,S2,....,SN]:string)string;

copy -S нинг i-белгисидан бошлаб n тасини ажратади.


Бичими: Copy(S: string;i,n:integer): string;

delete -S нинг i-белгисидан бошлаб n тасини ўчиради.


Бичими: delete(var S: string;i,n:integer);

insert -S2 ичига i- белгисидан S1 ни қўшади.


Бичими: insert(S1: string; var S2: string;i:integer);

length -берилган сатрнинг узунлигини ҳисоблайди.

Бичими: length(S: string):integer;

pos- B ичидан A нинг учраш тартибини аниқлайди.


Бичими: pos(A,B: string):byte;

str- х ни S сатрга айлантиради, n сатр узунлиги, m вергулдан кейинги сонлар микдори.


Бичими: str(x[:n[:m]]:varS: string);

val- сатр кўринишдаги сон S ни v сонга айлантиради, с -натижа коди бўлиб, у ноль бўлса алмаштириш амалга оширилганлигини билдиради.


Бичими: val(S: string; var v;var c:integer)

Турли процедуралар ва функцияларга қуйидагилар киради:
Random-0 билан r ўртасидаги тасодифий сон.
Бичими: Random[(r:word)];

Randomize-тасодифий сонни кутилмаган қийматини ҳосил қилади.


Бичими: Randomize;

Upcase -кичик ҳарфда ёзилган лотинча ҳарфни катта ҳарфга айлантиради.


Бичими: UpCase(c:char):char;

System модулига қуйидаги дастурни мисол келтириш мумкин:


program mmm;
const
s,t:string=’informatika’;
begin
t:=copy(s,8,3)copy(s,4,1);
writeln(t);
end.

Бу дастур бажарилиши натижасида «informatika» сўзидан «tiko» сўзи ҳосил бўлади.




Download 442 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish