I bo’lim 1 ma’ruza. Kirish. Hayot faоliyati хavfsizligini ta’minlash asоslari. Reja

Omborlarning yuklash va tushirish mexanizmlari va elektryuklagichlarning shlang kabellari soz holatda bo’lishi lozim.
Tovar moddiy boyliklarni saqlash uchun mo’ljallangan binolarda maishiy, ovqatlanish va boshqa qo’shimcha xonalar qurilishiga ruxsat etilmaydi.
Ombor ichidagi idoraviy binolarida 1 turdagi yong’inga qarshi to’siqlar va 3 turdagi bostirmalar, shuningdek, mustaqil tashqariga chiqish joylari bo’lishi lozim.
Ombor binolaridagi umumiy elektr uzgich (elektrorubilnik) ombor tashqarisida, shkafda, yonmaydigan devorda joylashgan bo’lishi kerak, yonuvchi binolarda esa alohida tirgakda bo’lishi lozim.
Ombor binolarida tovarshunos, ekspert, omborchi, yaroqliligini aniqlovchi, hisobga oluvchi va operatorlarning ish joylarini o’rash uchun o’rnatilgan oynali to’siqlar yong’in sodir bo’lganda tovar-moddiy boyliklarni va odamlarni evakuatsiya qilishda to’sqinlik qilmasligi kerak.
Omborchi omborni yopishdan oldin shaxsan omborning barcha xonalarini aylanib chiqishi, ularni yong’inga xavfsiz holatda ekanligiga ishonch hosil qilishi, keyin elektr tarmoqni o’chirib yong’indan saqlash signalizatsiyasini yoqib omborni yopishi mumkin.
Kimyoviy moddalar ombori. Omborlarning xizmat ko’rsatuvchi xodimi yong’in xavfi hamda kimyoviy moddalar va reaktivlarni saqlashdagi xavfsizlik qoidalarini bilishi lozim.
Omborlarda kimyoviy moddalarni joylashtirish rejasi, ularning o’ziga xos xususiyatlari ko’rsatilgan holda ishlab chiqilgan bo’lishi lozim ("Yong’inga xavfli", "Zaharli", "Kimyoviy aktiv" va h.k.).
Kimyoviy moddalar omborida kimyoviy moddalarni saqlash bilan bog’liq bo’lmagan ishlarni bajarishga ruxsat berilmaydi .
Kimyoviy moddalar bir xillik qonun-qoidalari bo’yicha, ularning fizik- kimyoviy va yong’inga xavfli xususiyatlariga ko’ra saqlanishi lozim. Shu maqsadda omborlar bir biridan yonmaydigan devorlar (pardevor) bilan bo’lingan alohida xonalarga (bo’lmalarga) ajratiladi.
Kimyoviy (qattiq va suyuq) moddalarni tegishli ГОСТ yoki boshqa normativ hujjatlarning talablariga javob beradigan idishga joylashtirgan holda yopiq quruq xonalarda yoki ayvon ostida saqlash kerak.
Ayvon ostida faqat, nam havo yoki suvning ta’sirida parchalanmaydigan, qizimaydigan va alanga olmaydigan kimyoviy moddalarni (masalan: xlorli natriy, achchiq oltingugurtli mis, achchiq oltingugurtli natriy, achchiq oltingugurtli kalsiy va boshqa moddalar) saqlashga yo’l qo’yiladi.
Omborga keladigan, kimyoviy moddalar joylashtirilgan idishlar shikastlanmagan bo’lishi, germetikligi buzilmagan bo’lishi, moddani o’z-o’zidan yonishdan yoki parchalanishdan saqlovchi suyuqlik (masalan: fosfor uchun - tuzli eritma yoki suv, ishqorli metallar uchun - mineral moy, organik peroksidlarning ba’zi bir turlari uchun - suv) sirqib chiqadigan joylari bo’lmasligi va boshqa nosozlik alomatlariga ega bo’lmasligi kerak.