Sabablari:
1. O'quvchilarning boshqa muammolaridan kaynaklanadigan taxdidlar: O'quvchilar o'rtasida g'azablanish, mobbing, ishonchsizlik, ishga kelmaslik, do'stlik munosabatlari, akademik muammo va boshqa shaxsiy yoki oilaviy muammolar taxdidlarga olib kelishi mumkin.
2. O'qituvchilar va o'quvchilar munosabatlari: O'qituvchilar va o'quvchilar o'rtasidagi aloqalar, samimiylik, ishonchli va hamkorlik ruhiy atmosferasini yaratishda ahamiyatga ega. O'quvchilarga yetersiz tushunish, ishona-qarshilik, tashvish, ta'rif va tahlil qilishda ko'rsatiladigan ishlarda yoki qondirishlarda yoki ko'rgazmalar uchun taxdidlar o'sishiga sabab bo'lishi mumkin.
3. Maktabning tartibi va qoidalari: Maktabning o'ziga xos tartibi va qoidalari, davlat standartlariga moslik, o'quvchilarning huquqlarini himoya qilish va adolatsizliklar taxdidlarga olib kelishi mumkin. Tartibga intiroy, boshqa o'quvchilar bilan jidallashish, ziddiyat, qarama-qarshi harakatlar, ko'rsatkichlar va boshqa tartibga intiroy qilish yo'llarida taxdidlar o'sishiga olib kelishi mumkin.
Oqibatlari:
1. O'quvchilar uchun ta'limning buzilishi: Taxdidlar o'quvchilarning ta'lim jarayoniga qiziqtirishini va motivatsiyasini pasaytirishi mumkin. Bu esa o'quvchilarning o'quv faoliyatida kamayishga, ko'rsatkichlarda pastlashtirishga, o'quv natijalarining pastlashishiga olib keladi.
2. O'quvchilarning psixologik xavfiyatlari: Taxdidlar o'quvchilarning psixologik xavfiyatlari va ruhiy holatlariga ta'sir qilishi mumkin. Bu qo'rqinchli hislar, ozod qilishning o'zi yoki o'quvchilarning o'zini yomon bilishiga olib kelishi mumkin.
3. O'quvchilar va o'qituvchilar munosabatlari: Taxdidlar samimiy, ishonchli va hamkorlik ruhiy atmosferasini buzish orqali o'quv jarayonida kommu-nikatsiya va munosabatlarning buzilishiga olib kelishi mumkin. Bu esa o'quvchilarning o'z fikrlarini ifodalashdan qo'rqishiga, qat'iyliklar va yo'qotishlarga olib keladi.
Taxdidlarni kamaytirish va qayta tiklash uchun quyidagi usullar foydali bo'lishi mumkin:
- O'quvchilarning o'zlashtirishini oshirish: O'quvchilarni qat'iyliklardan, xavf-xatarlardan qochirib, ularga o'z ishlarini o'zgartirish va shaxsiy maqsadlari uchun ilhomlantirishga yordam berish muhimdir.
- O'quvchilar va o'qituvchilar munosabatlarini kuchaytirish: O'qituvchilar o'quvchilarga qarshi ishlarini samarali o'rganish, ularga qo'ng'iroq qilish va ularga qaror qabul qilishda ularning fikrlarini e'tiborga olishi muhimdir.
- Maktabning tizimi va qoidalari: Tartib va qoidalar ni hamma o'quvchilarga qarshi ishlarini ta'minlash, ularning huquqlarini himoya qilish va adolatsizliklarni kamaytirishga yordam berish uchun amalga oshirilishi zarur.
- O'qituvchilar va ota-onalar hamkorligi: O'quvchilarni yaxshi tarzda o'zlashtirish va ularning muammolarini hal qilishda o'qituvchilar va ota-onalar o'rtasidagi hamkorlik va muloqotni kuchaytirish muhimdir. Ular o'quvchilarning muammolarini tushunish, ularni yo'l-yo'riq qilish va ularga yordam berish uchun hamkorlik qilishi kerak.
Umuman olganda, taxdidlar ta'lim muhitida samarali o'quv jarayonini va o'quvchilar uchun motivatsiyani ta'sir qilishi mumkin. Ular kamaytirilishi va hal qilinishi uchun o'quvchilar, o'qituvchilar, ota-onalar va ta'lim tizimi o'rtasidagi samimiy, ishonchli hamkorlik va muloqotning muhimligini tashkil etishi zarur.
Do'stlaringiz bilan baham: |