I bob. Sifatning ma’noviy turlari talqini

3. Hayvonot dunyosiga oid belgi-xususiyatni bildiruvchi soʻzlar quyidagicha tasniflanadi:
a) otlarning zotiga koʻra turlari: arabi, qalmoqi;
b) tashqi koʻrinishga va jismoniy kamchiligiga koʻra belgilarni ifodalovchi sifat: qilichboʻyin;
d) xulq-atvoriga koʻra sifat turlari: yoʻrgʻa, tepongʻich;
e) qoramol va echkilarga xos xususiyat bildiruvchi: suzongʻich, suzagʻon;
f) itlarga xos xususiyatni ifodalovchi sifatlar: qopagʻon;
4. Narsa-xususiyatlarga xos belgini ifodalovchi sifatlar quyidagicha guruhlarga ajratiladi:
a) narsa-predmetlarni xarakterlovchi sifatlar: butun, baland;
b) sezgi organlari vositasida xis qilish sifatlari: achchiq, nordon;
d) predmet materiali va tashqi belgi-xususiyatlarni bildiruvchi sifatlar: devoriy, oynavand;
e) ish-harakat, holat bildiruvchi sifatlar: yopiq, pishiq;
f) vaqtga munosabat bildiruvchi sifatlar: bugungi, abadiy;
g) oʻringa munosabat bildiruvchi sifatlar: olis, uzoq;
5. Tabiat hodisalariga xos belgini anglatuvchi soʻzlar quyidagicha guruhlanadi:
a) oʻsimlik dunyosiga xos belgini ifodalovchi sifatlar: dumbul;
b) ob-havoga oid belgini ifodalovchi sifatlar: ayoz;
6. Jamiyat hodisalariga xos xususiyatni izohlovchi sifatlar: jahonshumul;
7. Abstrakt tushunchalarga xos belgi-xususiyatni bildiruvchi sifat: ajoyib.
I. Hamdamova oʻz tasnifida maza-ta’m, hajm-oʻlchov, makon-zamon kabi sifatlarni ma’no tur sifatida talqin qilmasa-da, narsaning belgi-xususiyatini bildiruvchi sifatlar zamirida ifodalaydi.
Tilshunos R.Sayfullayeva sifatning ma’noviy turini 9 taga ajratadi:
1)Xususiyat bildiruvchi sifatlar.
2) Holat bildiruvchi sifatlar
3) Shakl bildiruvchi sifatlar
4) Rang-tus bildiruvchi sifatlar
5) Maza-ta’m bildiruvchi sifat
6) Hid bildiruvchi sifatlar
7) O’lchov bildiruvchi sifatlar