I bob qattiq jismlar 1-§. Qattiq jismlarning fizikasida asosiy tushunchalar



Download 5,36 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/225
Sana03.07.2021
Hajmi5,36 Mb.
#108758
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   225
Bog'liq
Яримўтказгичлар физикаси Бадирханов

 
 
2.6 – rasm. Choxlar usuli bilan olingan Si monokristali
 
                                          
 
 
Bunda  suyuq  holdagi  eritmaga  bo‘lajak  monokristallning  qanday  fizik 
parametrlariga  ega  bo‘lishini  ta‘minlaydigan  Bor,  Fosfor,  Mishyak  yoki  boshqa 
kirishma atomlarini kerakli miqdorda qo‘shib, ularning butun suyuqlik bo‘yicha tekis 
taqsimoti  ta‘minlanadi.  Kirishma  atomlarining  bunday  usul  bo‘yicha  kiritilishi, 
o‘lchamlari  har  xil  ammo  bir  xil  fizik  parametrlarga  ega  bo‘lgan  monokristallarni 
olish  uchun  ishlatiladi.  Kirishma  atomlarining  yarim  o‘tkazgich  kristallariga 
kiritishning ikkinchi usuli bu diffuziya  usuli yordamida bajariladi. Bu usulda asosan 
kirishma  atomlarini  ma‘lum  bir  yupqa  qatlamlarda  hosil  qilish  uchun  ishlatiladi. 
Bunday  usulda  kiritilayotgan  kirishma  atomlar  konsentratsiyasi,  uning  diffuziya 
qilinayotgan  haroratidagi  eruvchanligi,  qancha  qalinlikka  kirishi  esa  diffuziya 
koefsiyenti bilan chegaralanadi. Diffuziya usuli zamonaviy mikrosxemalar va diskret 
yarim  o‘tkazgichli  asboblarni  yaratish  jarayonida  asosiy  texnologik  jarayon 
hisoblanadi. 
Kirishma atomlar kiritishning uchinchi usuli bu, kirishma atomlarini vakuumda 
maxsus  yo‘llar  bilan  ularning  energiyasini  oshirib,  kristall  yuzani  kirishma  atomlar 
bilan  bombardimon  qilishdir.  Natijada  kirishma  atomlar  ionlar  energiyasiga  mos 
holda yuzadan bir necha 10 A
o
 dan bir necha 100 A
o
 gacha chuqurlikka kiradi, ya‘ni 
yarim  o‘tkazgich  materialining  sirt  yuzasidagi  o‘ta  yupqa  qatlam  kirishma  atomlari 
bilan boyitiladi. Bunday  usulda kiritilgan atomlarni  elektrfaol holiga  keltirish uchun 
kristall  ma‘lum  tempraturaga  qizdiriladi,  bundan  tashqari  kirishma  atomlarning 
ionlari  bilan  bombardimon  qilinganda  kirishma  atomlari  yetib  borgan  joygacha 
radiatsion nuqsonlar hosil bo‘ladi, agar ionlar energiyasi va dozasi yuqori bo‘lsa unda 
kristall  yuzasi  amorf  holga  kelishi  mumkin.  Bu  usuldan  foydalanganda  kristall 
yuzasida xohlagan konsentratsiyadagi kirishma atomlarni paydo qilish mumkin.  

Download 5,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   225




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish