I bob. Nazariy qism 3 Axborot texnologiyasining rivojlanish tarixi 13

Oʻt oʻchirish jarayonida yongʻin himoyasi uyushmasi.
Ishlab chiqarish va hayot faoliyati davomida yongʻinni kelib chiqishiga quyidagilar sabab boʻlishi mumkin:
a) isitish pechlarini qurish yoki ishlatish qoidalarining buzilishi;
b) ishlab chiqarishda yoki uyda olovni ehtiyotsizlik bilan ishlatish;
c) kerosinda ishlaydigan yoritish yoki qizdirish asboblarini notoʻgʻri oʻrnatish yoki ulardan foydalanish qoidalarini buzish;
v) yashin yoki statik elektr razryadlar, mashinalar va ishlab-chiqarish jihozlarining nosozligi hamda ularni ishlatish qoidalariga rioya qilmaslik (ichki yonuv dviga-teldaridan chikdsigan uchqunlar, elektr qurilmalaridagi qisqa tutashuvlar yoki ularning yerga ulanib qolishi, elektr simlarida zoʻriqishning yoʻl qoʻyilmaydigan darajada ortib istishi, kontaktlari yomon boʻlgan joylarning qizib ketishi va ulardan uchqun chiqishi, bugʻ qozonlarining portlashi);
d) qishloq xoʻjaligi mahsulotlarining yoki yonilgʻining saqlash qoidalariga rioya qilmaslik natijasida oʻz-oʻzidan yonib ketishi sabab boʻladi. Yonish - yonuvchi moddaning havo kislorodi yoki boshqa oksidlovchi modda bilan oksidlanishining tez kechadigan kimyoviy reaksiyasi boʻlib, bunda yorugʻlik va issiqlik ajraladi.
Yongʻinni oʻchirish uslublari va oʻt oʻchirgich moddalarning xususiyatlariga mos ravishda yongʻinni oʻchirish vositalari tanlab olinadi. Ular asosiy, maxsus va yordamchi vositalarga boʻlinadi. Asosiy vositalar - yongʻinga oʻt oʻchirgich moddalarni (suv, koʻpik, kukun, karbonat angidrid gazi va boshq.) sepish uchun belgilangan. Bularga avtomobil, avtosisterna, motopompa, oʻt oʻchirgichlar ra boshqalar kiradi.
Maxsus vositalar - yongʻinni oʻchirishda maxsus ishlarni bajarish uchun ishlatiladi. Ularga avtonarvonlar va tirsakli koʻtargichlar, yoritish va aloqa avtomobillari, shuningdek operativ avtomobillar kiradi.
Yordamchi vositalar - yongʻinni oʻchirishdagi ishlarni bajarish uchun yetarli sharoit yaratadi. Bularga avtosuv quygichlar, yuk avtomobillari, avtobuslar, traktor va boshqa mashinalar kiradi.