Xalqaro iqtisodiy integratsiya jarayonlari rolining ortib borishi

4-VARIANT

1.Xalqaro iqtisodiy integratsiya jarayonlari rolining ortib borishi.

2. Moliyaviy xavfsizlikning asosiy tamoyillari va turlari.

3. O‘zbekistonda tashqi iqtisodiy faoliyatni rivojlantirish chora-tadbirlari
1. Xalqaro iqtisodiy munosabatlarda integratsion jarayonlar ikkita asosiy ko'rinishda, mikro va makro darajalarda namoyon bo'ladi. Mikro darajada bu jarayon qo'shni mamlakatlardagi alohida firmalarning turli shakllardagiqtisodiy aloqalarni amalga oshirish orqali, shuningdek, xorijiy mamlakatlarda o'z filiallarini tashkil etish yordamida yuzaga keladi. Davlatlararo darajada integratsiya mamlakatlarning iqtisodiy birlashmalarini tashkil etish va milliy siyosatlarini muvofiqlashtirish orqali amalga oshiriladi.

Bizga ma'lumki, firmalar hamda ishlab chiqarish korxonalari o'rtasida aloqalarning tez rivojlanishi, tovar almashuvida xizmat ko'rsatish, kapital va ishchi kuchlarining mamlakatlar o'rtasida erkin harakatini ta'minlashga, iqtisodiy, ijtimoiy, ilmiy-texnika- viy, tashqi iqtisodiy va shuningdek, mudofaa siyosatlarini, moliya- valuta sohasidagi harakatlar yagona siyosatga kelishishga qaratilgan davlatlararo tartibga solish zaruriyatini taqozo etadi. Buning natijasida, yagona valuta, infratuzilma, moliyaviy fondlar, umumiy mamlakatlararo boshqaruv organlariga ega bo'lgan iqtisodiy majmualar tashkil topishi yuz beradi.

Mamlakatlar hududiy integratsiyasidan quyidagi maqsadlar ko'zda tutiladi:

1. Bozorlarni kengaytirish imkoniyatlaridan foydalanish va ishlab chiqarish ko'lamini oshirish hisobiga ishlab chiqarishdagi xarajatlarni kamaytirish.

2. Mamlakatlar o'rtasidagi hamkorlikni yanada rivojlantirish.

3. Xalqaro iqtisodiy integratsiya jarayonlarida ishtirok etuvchi

mamlakatlarning jahon bozoridagi mavqeini oshirish.

Xalqaro iqtisodiy integratsiyaning afzalliklari sifatida quyidagilarni keltirish mumkin:

mamlakatlar o'rtasida kapital va ishlab chiqarishning

markazlashuv va jamlanish jarayoni yanada tezroq kechadi;

mahsulotlar, xizmatlar, kapital va ishchi kuchlari bilan

jadal almashinuv jarayonlari yuzaga keladi;

- bozorlarning hajmiga qarab mahsulot ishlab chiqarishni

ko'paytira olish imkoniyatlari yuzaga keladi;

ijtimoiy masalalarni hamkorlikda hal etish imkoniyati paydo bo'ladi;

mamlakatlar o'rtasidagi raqobatlashuvning kuchayishi sodir bo'ladi, bu holat, yanada yuqori sifatli mahsulotlar ishlab chiqarishga ta'sir ko'rsatadi;

- iqtisodiy o'sish sur'atlarining jadallashuviga erishiladi; - xalqaro savdo munosabatlarida qulay sharoitlar yaratiladi; - yangi texnologiyalarning keng tarqalishiga va joriy etilishi-

ga imkon yaratadi.

Iqtisodiy integratsiyaga ta'sir ko'rsatuvchi omillar jumlasiga, jahon xo'jaligida tobora rivojlanib borayotgan baynalminallashuv va globallashuv jarayonlari, xalqaro savdo aloqalarining rivojlanishi, xalqaro mehnat taqsimotining chuqurlashuvi, milliy iqtisodiyotlar ochiqlik darajasining ortib borishi kabilar kiradi.

Xalqaro iqtisodiy integratsiyaning maqsadi bo'lib, istiqbolda mahsulotlar, xizmatlar va ishlab chiqarish omillarining erkin harakatlanishi uchun qulay shart-sharoitlar yaratish hisoblenadi.

Xalqaro iqtisodiy integratsiyaning subyektlari jumlasiga xalqaro ishlab chiqarish va ilmiy-texnik hamkorlik hamda ayirboshlashni amalga oshiruvchi mamlakatlar kiradi. Uning obyektlariga esa, ishlab chiqarish, ilmiy-texnik hamkorlik va ayirboshlash predmeti hisoblangan mahsulotlar, xizmatlar, valuta va ishchi kuchlarini kiritish mumkin.

Xalqaro iqtisodiy integratsiyaning shart-sharoitlari sifatida integratsiyada ishtirok etuvchi mamlakatlar ichki bozorining rivojlanish darajasi, mintaqaviy jihatdan yaqinligi, mamlakatlar ijti- moiy-iqtisodiy rivojlanish maqsadlarining umumiyligi kabilarni kiritish mumkin.

2. Moddiy xavfsizligingizni oshirish uchun siz pul evolyutsiyasi qoidalarini tushunishingiz kerak. Qadimgi tarix moliyaviy ta'minotning ildizlariga o'tishda yordam beradigan asosiy manba bo'lib xizmat qiladi. Qadimgi yunon faylasufi Aristippusning asosiy xizmatlari uning hissalari - inson ongini ozod qilish va moddiy dunyoni o'rganishga qaratilgan falsafiy risolalardir. Uning faoliyati tufayli ufqlar kengayib, ma'naviy jihatdan uyg'ongan odamlar uchun yangi istiqbolni yaratdi. Undan tashqari til rivojlandi, imkoniyatlar kengaydi, bilimlar to'plandi, yangi siyosiy buyurtmalar o'rnatildi. Natijada tovar va pul munosabatlari sohasi rivojlandi.‌‌Noaniq, doimo o'zgarib turadigan dunyoda, tirikchilik qilish ehtiyojidan tashqari, moliyaviy ta'minotga bo'lgan haqiqiy ehtiyoj mavjud. Odamlarning aktivlarni tejash, orttirish va ko'paytirishga bo'lgan ishtiyoqlari kuchayadi.
Moliyaviy xavfsizlikni shakllantirish kapital qo'yilmalar, mablag'larni tejash, istiqbol, xayriya va birlikka asoslangan. Keling, sizning moliyaviy xavfsizligingizni va yaqinlaringizning moliyaviy xavfsizligini mustahkamlashga imkon beradigan 5 ta asosiy printsipni ko'rib chiqaylik.
1. Kapital printsipi
Kapital foyda yoki boylik orttirish uchun foydalaniladigan tovar, mol-mulk, aktivlarning umumiy miqdorini anglatadi. Kapital, shubhasiz, moliyaviy xavfsizlikning ishonchli kafilidir. Biz sizga kapitalni o'zingizning aktivingiz deb belgilashingizni maslahat beramiz, so'ngra o'zingizdan so'rang: shaxsan siz uchun kapital nimani anglatadi? O'zingizning qadr-qimmatingizni pul oqimi tarixiga qarab o'lchamang. Bugungi kunda egallagan ko'nikmalaringiz va bilimlaringizning umumiy ta'sirini va ular qanday ifoda etilganligini baholang.‌‌

Shuni unutmangki, yangi ko'nikmalar yangi moliyaviy imkoniyatlarni ochadi va ertangi kunga ishonchni qozonishga yordam beradi.
Sizning bilimga bo'lgan ishonchingiz sizga moliyaviy xavfsizlik yo'lini boshlashga yordam beradi. Masalan, agar siz o'zingizning mahsulotingizni ichki va tashqi tomondan bilsangiz, uni potentsial mijozlarga muvaffaqiyatli taqdim etasiz. Bunday holda, bitimni yopish imkoniyati ancha yuqori bo'ladi.
2. Jamg'arma printsipi
Odamlar pul topishdan ko'proq pul sarflash odatiga ega. Moliyaviy xavfsizlik etishmasligi (LFS) virusini bunday odamlar tutishi mumkin. Jamg'arma printsipiga rioya qilish sizga behuda sarf-xarajatlar bilan kurashishga va LFS virusidan bir marta va butunlay xalos bo'lishga yordam beradi. Daromadingizning 5-10 foizini tejash kutilmagan xarajatlar uchun zarur moliyaviy zaxirani yaratadi. Siz kamtarona yondashishingiz mumkin. Shuni yodda tutingki, pul har qanday yo'l bilan ishlashi mumkin

3. Perspektivlik printsipi
Ushbu tamoyilning mohiyati sarmoyalash vositasi sifatida o'zingizning jamg'armangizni o'sishiga erishishdir. Imkoniyat jihatidan foyda va xavf bir-biri bilan chambarchas bog'liqdir. Shu bilan birga, past xavfli va yuqori daromadli investitsiyalarni ajratish mumkin, masalan, oltinga investitsiyalar. Ushbu qimmatbaho metall doimo o'sib boradi. Bank mutaxassislari 2018 yilda oltinning unsiyasi 1700 dollarga ko'tarilishini taxmin qilmoqdalar. Oltin sotib olib, siz moliyaviy ta'minotingiz haqida qayg'urasiz.‌‌

4. Xayriya ishlari printsipi
Agar barchamiz xayriya printsipining ahamiyatini aksiomatik deb bilsak, xayriya va homiylik mo'l-ko'llikni ochish uchun kalit ekanligi ravshan bo'ladi, chunki har qanday xayriya shakli nafaqat ijtimoiy sohani, balki umuman biznes, madaniyat, san'at, tadbirkorlikni kengaytiradi.
Masalan, boshqalarning ehtiyojlari uchun ajratilgan daromadning 2% i dunyoni yanada yaxshi ahvolga keltirar edi, va odamlar birlashgan. Agar siz ushbu printsipga rioya qilsangiz, moliyaviy xavfsizlik hissi yo'qolmaydi. Siz berganingizda, har doim evaziga ko'proq narsani olasiz.
5. Birlik printsipi
Obod turmushni umumiy maqsadlarga va umumiy qadriyatlarga ega bo'lgan fikrlovchi shaxslar jamoasi belgilaydi. Agar guruh tomonidan qo'llab-quvvatlansa, moliyaviy xavfsizlik etishmasligi (LFS) virusi mutlaqo kuchsizlanib qoladi.
Jamoa a'zosi bo'lish orqali siz harakatlar yo'nalishini belgilashingiz, shuningdek, kerakli narsalarga erishish usullarini belgilashingiz mumkin.
Global InterGold-ning har bir mijozi birlashgan jamoaning (2 million kishidan iborat) bir qismidir.
Global InterGold - bu odamlar farovonligini ta'minlashga qaratilgan va sizning maqsadlaringizni haqiqatga aylantirishda bir maqsadni ko'zlab: moliyaviy xavfsizlikka erishish, yanada yaxshi dunyo yaratish va o'z mijozlari uchun hayot sifatini yaxshilashga yordam beradigan kompaniya.‌‌

3.O`zbekiston mustaqillikka erishgan dastlabki kunlardan boshlab jahon tajribasini hamda milliy iqtisodiyot rivojlanishning o`ziga xos xususiyatlarini hisobga olgan holda o`z tashqi iqtisodiy faoliyatini amalga oshirishini bildiradi.

Mamlakat taraqqiyotining har bir bosqichida uning o`z oldiga qo`ygan vazifalari mavjud bo`lib, davlatning iqtisodiy siyosati bu vazifalarni bajarilishiga qaratilmog`i kerak. 90-yillar O`zbekiston iqtisodiy mustaqilligining dastlabki bosqichi hisoblanadi va davlat tashqi iqtisodiy siyosatining maqsadlari shu davrning o`ziga xos xususiyatlariga mos kelishi kerak. Ular orasida eng muhimlari quyidagilar:

eksportni rivojlantirish va uning tuzilishini yaxshilash. CHunki eksportga yo`naltirilgan iqtisodiyotini shakllantirish milliy ishlab chiqarishni texnik iqtisodiy jihatdan jahon darajasiga ko`taradi., uning tuzilishini takomillashtiradiYU, respublika valyuta zahiralarini ko`paytiradi;

import tuzulishini takomillashtirish, ya`ni uni milliy ishlab chiqarishni zamonaviylashtirish va kengaytirishga qaratish, sobiq ittifoq import siyosatida bo`lgan kamchilik, xatolarni bartaraf etish;

O`zbekistonning iqtisodiy xavfsizligini ta`minlash, ya`ni ma`lum darajada tashqi iqtisodiy faoliyatda eksport-import operatsiyalari, valyutani olib chiqish, boshqa xalqaro bitimlar ustidan davlat nazoratini o`rnatish.

O`zbekistonning tashqi iqtisodiy siyosati aniq belgilangan maqsadlar va ularni amalga oshirishga qaratilgan asosiy tadbirlarni o`z ichiga oladi. Birinchidan, respublika milliy iqtisodiyotining kuchli eksport bo`g`inini tashkil etuvchi va uni jahon bozorida munosib o`ringa ega bo`lishini ta`minlovchi sohalarini aniqlash. Ikkinchidan, iqtisodiyotning eksport bo`g`inida davlat tomonidan qo`llab-quvvatlash usullaridan keng foydalanish. Bu usullar quyidagilardan iborat:

eksportga yo`naltirilgan ishlab chiqarishni kengaytirish uchun imtiyozli foizlar bo`yicha ko`p muddatli kreditlar ajratish, mo`ljallangan investitsiyalarni sug`urtalash;