I bob. Mexanik harakat haqida umumiy ma’lumotlar 1-§. Jismlarning harakati mexanik harakat

37­§. IMPULSNING SAQLANISH QONUNI
Yopiq sistema
Fizikada  tahlil  qilinayotgan  jismlar  guruhiga  jismlar  sistemasi  deyiladi. 
Sistemaga kiruvchi jismlar orasidagi o‘zaro ta’sir kuchlariga ichki kuchlar, 
sistemadagi jismlarning sistemadan tashqaridagi jismlar bilan o‘zaro ta’sir­
lashishi natijasida vujudga keluvchi kuchlarga esa tashqi kuchlar deyiladi.
Sistemadagi jismlar faqat bir­biri bilan o‘zaro ta’sirlashishsa 
va sistemaga ta’sir etayotgan tashqi kuchlar ta’siri o‘zaro mu­
vozanatda bo‘lsa, bunday jismlar sistemasi yopiq sistema deb 
ataladi. 
Kosmik kemani uchirishda Yer bilan kosmik kema birgalikda yopiq siste­
ma deb qaraladi. Chunki Quyosh, Oy va boshqa osmon jismlarining kosmik 
kemaga ta’sirini hisobga olmasa ham bo‘la   di.
Gorizontal sirtda bir necha sharcha bir­biri bilan to‘qnashib, ta’sirlasha­
yotgan bo‘lsin. Agar sharchalarning sirtga ishqalanishi hisobga olmaydigan 
darajada kichik bo‘lsa, bu sharchali sirtni yopiq sistema deb qarash mumkin.