I. Bob. Mavzu xaqida

MUNDARIJA KIRISH…………………………………………………………………….……..3
I.BOB. Mavzu xaqida.
II.BOB. Mahsulotlar sifatini belgilovchi asosiy ko`rsatkichlar va ularni aniqlash usullari
2.1-§. Mahsulot sifati ko`rsatkichlari ……………….……………….………..…4
2.2-§. O`lchov usuli ………………………………………………………….…..4
2.3-§. Ro`yxatga olish usuli ……………………………………………………...4
2.4-§. Qishloq xo`jaligi mahsulotlari sifatiga ta’sir etuvchi omillar tasnifi ……………………………….…………………………..4
III.BOB. Mahsulot sifat darajasini baholash usullari
3.1-§.Mahsulotning sifati ko'rsatkichlarini aniqlash usullari……………….......…5
3.2-§.Baholashning kompleks, differensial hamda aralash usuli.…......................5
3.3-§. Sifat ko'rsatkichlarini nisbatlar shkalasi bo'yicha taqqoslash.……………………………………………………………………..…6
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YHATI………………………...39

KIRISH
Sifat tizimlarida mahsulot sifatini baholashning uslubiy asoslariga, ayniqsa, mahsulotni majburiy va ixtiyoriy sertifikatlashtirishda alohida talablar qoʼyiladi, bunda quyidagilar deyarli toʼliq taʼminlanadi;Mahsulotning isteʼmoldagi hamma xossalarini kompleks tahlil va xolisona baholanishi, xavfsizliligi va ekologikligi namoyon boʼlish imkoniyati; Keltirilgan baholanishga asoslanib, isteʼmolchi tomonidan mahsulotning ishlatilishdagi va ekologikligidan xavfdan hamda mahsulot va uning sifatini (amaldagi bozor sharoitida) notoʼgʼri baholanish xavfidan ijtimoiy himoya qilishga zamin yaratish.
Mahsulot sifatining darajasini baholanishining asosiy maqsadi;
Yangi mahsulot turlarining parametrlarini asoslash;
Mahsulotni, standartlarini, Texnik effektni ishlab chiqishda texnikaviy topshiriqlar tayyorlash hamda yangi mahsulot uchun, uning texnikaviy darajasi kartalarini tuzish;
Ishlab chiqariluvchi mahsulotning sinov natijalariga qarab qaror qabul qilish;
Mahsulotni taʼmirlash boʼyicha qaror qabul qilish;
Mahsulotni bozorda yetarlicha qadrlanishiga va arziydigan bahoda sotilishiga zamin yaratish.
Sifat ham boshqa tushunchalar singari oʼzining tizimiga egadir.
Sifat tizimi deganda, tashkiliy tuzilish, maʼsuliyati, ish tartibi, jarayonlar, resurslar yigʼindisi boʼlib, sifatning umumiy boshqaruvining amalga oshirilishi tushuniladi.
Belgilangan mahsulotning sifat koʼrsatkichlarining nomenklaturasini tanlash, bu koʼrsatkichlarining qiymatlarini aniqlash va ularni asos boʼluvchi qiymatlar bilan taqqoslashni oʼz ichiga oluvchi ishlarning yigʼindisi mahsulot sifatining darajasini baholash deb ataladi.
Mahsulot sifatining darajasini baholash uchun mahsulotlar ikkita turkumga boʼlinadi:
1. Foydalanishda sarflanadigan mahsulot;
2. Oʼz resursini sarflaydigan mahsulot.
1 – turkum mahsulotlari vazifasi boʼyicha foydalanish jarayonida sarflanadi. Odatda, qayta ishlash kaytmas jarayon hisoblanadi: (xom-ashyo, materiallar, yarimfabrikatlar), yokilgining yonishi, oziq-ovqat mahsulotlarining oʼzlashtirilishi, ayrim vaqtda qaytariluvchi jarayon ham boʼlishi mumkin (masalan, erituvchilarni rekuperatsiya va regeneratsiyasi).
Vazifasi boʼyicha 2 – turkum mahsulotlaridan foydalanishda, uning resursi sarflanadi. Bu holda mahsulot texnikaviy va maʼnaviy eskirishi hisobiga foydalaniladi.
Mahsulotning koʼrsatilgan tavsiflanishining qoʼllanishi quyidagi amallarni bajarishda bir qator yengilliklar yaratadi:
Muayyan guruh mahsulotining birgina koʼrsatkichining nomlarini tanlashda;
Mahsulotdan foydalanish sohasini aniqlashda;
Bir yoki bir nechta asos boʼluvchi namunalar sifatida tanlab olishda;
Mahsulotning sifat koʼrsatkichlari nomlariga davlat standartlarining tizimlarini yaratishda.